Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2015

Gnawa,τα blues των Αφρικανών του Μαρόκο





Με απλά λόγια, Gnawa είναι η μουσική των πρώην υποδουλωμένων μαύρων Αφρικανών που ενσωματώθηκαν στο μαροκινό πολιτιστικό και κοινωνικό τοπίο, και βρήκαν ένα μοντέλο για να διατηρήσουν τις παραδόσεις και την παραδοσιακή μουσική των προγόνων τους.

Ερχόμενο  στο προσκήνιο από μια  περιθωριοποιημένη  πρακτική για να θεραπεύει  ανθρώπους που κατέχονται από πνεύματα τζίνι, είναι ένα από τα πιο δημοφιλή στυλ μουσικής της Βόρειας Αφρικής . Δεν έχει μόνο προσελκύσει οπαδούς από όλο τον κόσμο, αλλά ενδιαφέρονται επίσης διάσημοι Ευρωπαίοι και Αμερικάνοι μουσικοί όπως ο Randy Weston, ο Bill Laswell και ο Robert Plant.

Η Gnawa αντανακλά την επίδραση της μαύρης αφρικανικής κουλτούρας στους Μαροκινούς. Η Αφρικανική πινελιά αντικατοπτρίζεται ξεκάθαρα στους χορούς και τα ενδύματα που φορούν οι τραγουδιστές.

Οι αφρικάνικες ρίζες της μουσικής είναι αναγνωρίσιμες στο drumming, στις  μοναδικές μεταλλικές καστανιέτες, το τρίχορδο μπάσο λαούτο (guembri), καθώς και τα ψηφιδωτά φορέματα και τα καλύμματα που φοριούνται από τους μουσικούς επί το πλείστον διακοσμημένα με κοχύλια cowry.

«Αυτή η μουσική είναι ένα μέρος της αρχαίας και πλούσιας αφρικανικής κληρονομιάς, η οποία έχει μεγαλώσει και ευημερεί για αιώνες ως μια ακμάζουσα μουσική σκηνή στο Μαρόκο. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό συνδυασμό ποίησης, μουσικής και χορού. Το μυστικό έγκειται επίσης στη θρησκευτική, πνευματική του διάσταση, η οποία δίνει ένα είδος θεραπευτικής δύναμης ", δήλωσε ο Anass Fassi Fehri, Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Φεζ Sidi Mohamed Ben Abdellah.

Καταγωγή στη δουλεία

Λέγεται ότι το όνομα Gnawa προέρχεται από την λέξη Γουινέα, μια περιοχή γνωστή για το εμπόριο σκλάβων κατά τη διάρκεια του 11ου αιώνα.

Η μουσική βρίσκεται κυρίως στις κοινότητες με μεγάλο εθνοτικό πληθυσμό Αφρικανών και δεν συνδέεται με την ελίτ.Οι μπάντες που παίζουν  Gnawa  προέρχονται κυρίως από τις πόλεις Μαρακές και Εσαουίρα, οι οποίες είναι ιστορικά γνωστές για το δουλεμπόριο με τις υπερ-Σαχάριες χώρες.

Τα συστατικά των τραγουδιών και χορών Gnawa  ενσωματώνουν αναφορές στις ρίζες και την υποδούλωση των τραγουδιστών , καθώς και στον εκτοπισμό και της δυστυχία.

Δεν είναι απλά ένα σύνολο από μια σειρά ρυθμών,η  Gnawa είναι μια μουσική που, σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό και ερευνητή Fouzia Baddouri, θα σας ταξιδέψει πίσω στο μακρινό παρελθόν, όπου οι φτωχοί μαύροι σκλάβοι τραγουδούσαν για τη  δυστυχία τους και τις καθημερινές ανησυχίες.

Όπως περιγράφει ο  Okot p'Bitek  στο βιβλίο του, Τραγούδι της Ocol & Τραγούδι της Lawino,  τα αφρικανικά πρωτόγονα τραγούδια και οι χοροί δεν είναι μόνο για διασκέδαση. Μπορούν επίσης να δημιουργήσουν δεσμούς μεταξύ των μελών της κοινότητας, τόσο αυτών που είναι ζωντανοί όσο και εκείνων που έχουν πεθάνει.

Και οι ομοιότητες μεταξύ Gnawa, τζαζ και μπλουζ στις ΗΠΑ έχουν ταξιδέψει το παραδοσιακό είδος διεθνώς.Οι Αφροαμερικανοί μοιράζονται κοινά στοιχεία μιας οδυνηρής ιστορίας της Αφρικής:τη δουλεία.

Μέσα από καθένα από αυτά τα είδη της μουσικής,οι τραγουδιστές προσπαθούν να επιστρέψουν στις αφρικανικές ρίζες και την ταυτότητά τους. Με το να  ακολουθούν τη μουσική Gnawa, οι Αφροαμερικανοί, για παράδειγμα, θεσπίζουν μια ιστορική και πολιτιστική σχέση με τους προπάτορές τους.

Κερδίζοντας το κοινό

Η μουσική έχει γίνει τόσο δημοφιλής που οδήγησε την κυβέρνηση του Μαρόκου να διοργανώσει ένα ετήσιο φεστιβάλ στη νότια παράκτια  πόλη της Essaouira , με τη Gnawa ως μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, που αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της προφορικής λογοτεχνίας του βασιλείου.

Το μουσικό τριήμερο διοργανώνεται κάθε Μάιο ή Ιούνιο και διαθέτει μια σειρά από δεξιοτέχνες Gnawa μαζί με καλλιτέχνες  jazz, fusion, blues και σύγχρονη world music.

Οι Gnawa Muallems (Δεξιοτέχνες) είναι υπερήφανοι που  μπορούν  να κρατήσουν το κοινό σε ενδιαφέρον, γοητευμένο και να κινείται μέσω μιας διακριτικής πνευματικής πρακτική που μετατρέπει το θόρυβο σε μελωδία.

«Το γεγονός ότι τα κύρια μουσικά όργανα είναι τα τύμπανα και τα « ganbri »είναι πολύ σημαντική επειδή συμβολίζουν και αντικατοπτρίζουν τον χτύπο της καρδιάς των χορευτών,"λέει ο  Baddouri 

Για πολλούς,η Gnawa είναι μαγευτική με έναν τρόπο που μόνο η πνευματική μουσική μπορεί να είναι. Χρησιμοποιεί τύμπανα ως το κύριο υπόβαθρο και βασίζεται σε ρεφραίν που εισάγουν κάποιον σε μια κίνηση στροβιλισμού. Ο  τακτικός δυνατός ρυθμός των τυμπάνων προκαλεί ένα υπνωτιστικό αποτέλεσμα σε μερικούς ανθρώπους.

Για άλλους, η μουσική φέρει το σημάδι του διακριτικού χαρακτήρα της,τείνει να είναι μονότονη και επαναλαμβανόμενη, αλλά έχει τη δική της γοητεία που οδηγεί τον ακροατή σε εκστατικούς σπασμούς.

"Όσο περισσότερο ο χορευτής συμμετέχει στο χορό ή έκσταση," λέει ο  Baddouri , «τόσο περισσότερο τα τύμπανα κτυπούν δυνατά."


Πηγή:  Al Jazeera

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

«Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί Γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. 2, 14)

    Πώς να γιορτάσω τη Γέννησή σου Κύριε, όταν τις χαρμόσυνες μουσικές φτιάχνουν από το κλάμα παιδιών που ακούν τις βόμβες να σφυρίζουν; Πώς...