Του ΠΑΝΙΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Ένας λαός σκορπισμένος ανά τον κόσμο, με μια αξιόλογη ιστορική και πολιτιστική διαδρομή, αναδεικνύεται ολοζώντανος και ανυπότακτος στο χρόνο μέσα από την έκθεση «Αρμενία!» του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη έκθεση στην Αμερική που αφορά τα πολιτιστικά επιτεύγματα των Αρμενίων, τη γλώσσα και την θρησκευτική παράδοσή τους.
Η μοναδική αυτή έκθεση καλύπτει δεκατέσσερις αιώνες, από τον 4ο έως τον 17ο, όταν οι Αρμένιοι ανέπτυξαν μια ιδιαίτερη χριστιανική ταυτότητα που συνέδεσε τις διάσπαρτες κοινότητές τους. Η έκθεση είναι το αποτέλεσμα πολύχρονης προσπάθειας και σχεδιασμού της εφόρου και διευθύντριας της βυζαντινής τέχνης του Μητροπολιτικού Μουσείου, Έλεν Έβανς, γνωστής μας από τις εκθέσεις για το Βυζάντιο και της οποίας θέμα της διδακτορικής διατριβής της ήταν τα μεσαιωνικά χειρόγραφα του Αρμενικού Βασιλείου της Κιλικίας.
Η έκθεση εγκαινιάστηκε στην επέτειο της Ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας της Αρμενίας στις 21 Σεπτεμβρίου και θα διαρκέσει έως τις 13 Ιανουαρίου 2019. Στο πλαίσιο της έκθεσης πραγματοποιούνται αρκετές καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και διαλέξεις. Τα εκθέματα προέρχονται κυρίως από τρία μουσεία της Αρμενίας, καθώς και από άλλα μουσεία, ιδιωτικές συλλογές, εκκλησίες και αρμενικά ιδρύματα διαφόρων χωρών, ανάμεσά τους και η Κύπρος. Μοναδικά έργα, με διαχρονική εκφραστική δύναμη, παρουσιάζονται στην έκθεση «Αρμενία!» του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 13 Ιανουαρίου 2019.
Ο επιμελητής της έκθεσης, Γκρίφιθ Μαν, επεσήμανε ότι «είναι μια έκθεση που αποτυπώνει τη διατήρηση ενός θαυμαστού πολιτισμού από τον λαό της Αρμενίας, προσφέροντας στους μη Αρμένιους επισκέπτες τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να μελετήσουν την πολιτιστική παράδοση της Αρμενίας και των ξεχωριστών τρόπων αλληλεπίδρασης του πολιτισμού της με άλλους πολιτισμούς των γύρω περιοχών».
Ανάμεσα στα 140 και πλέον εκθέματα περιλαμβάνονται πραγματικοί θησαυροί της αρμενικής μεσαιωνικής τέχνης, σπάνια τυπωμένα βιβλία, ευαγγέλια, συναξάρια, χειρόγραφα, άμφια και φύλλα περγαμηνής, μοναδικά κλωστοϋφαντουργικά και εκκλησιαστικά σκεύη, χρυσά σκουλαρίκια, κρεμαστά μενταγιόν, επιχρυσωμένες λειψανοθήκες, σταυρόπετρες (khachkars) και διακοσμητικά από την Αγία Έδρα του Ετσμιατζίν. Επίσης, παρουσιάζεται μια περίτεχνη κεντημένη απεικόνιση «του οράματος της καθόδου του μονογενούς Ιησού Χριστού στον Καθεδρικό Ναό του Ετσμιατζίν παρουσία του Αγίου Γρηγορίου του Φωτιστή και του Βασιλιά Τιριδάτη».
Οι εικόνες αντιπροσωπεύουν την ιστορική πορεία του εκχριστιανισμού των Αρμενίων στις αρχές του 4ου αιώνα. Το πλούσιο ύφασμα παραπέμπει στην έκταση του πλούτου που απέκτησαν οι Αρμένιοι έμποροι στη Νέα Τζούλφα και την Κωνσταντινούπολη ανά τους αιώνες, καθώς κυριαρχούσαν στους εμπορικούς δρόμους που εκτείνονταν από την Κίνα μέχρι την Αγγλία και από τη Ρωσία μέχρι την Ινδία, φτάνοντας ακόμη μακρύτερα έως την Αμερική. Σύμφωνα με την δρα Έβανς, «ο ρόλος του Αρμενικού Βασιλείου της Κιλικίας ή Μικρής Αρμενίας, ως του σημαντικότερου δυτικού άκρου των αρμενικών εμπορικών δρόμων στην Ανατολή, μέχρι την πτώση του τον 14ο αιώνα, είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα της έκθεσης.
Επίσης, τα χειρόγραφα Ματενανταράν από τα πρώτα δείγματα αρμενικών χειρογράφων που επεξεργάζονται κείμενα από τη Νέα Τζούλφα, βοηθούν στο να ανιχνεύσουμε την επέκταση των Αρμενίων από την πατρίδα τους δυτικά προς την Κιλικία και πέρα προς την Κριμαία και την Ιταλία, κατόπιν στην Μεγάλη Αρμενία και ανατολικά στους Αρμένιους στη Νέα Τζούλφα, το αρμενικό τμήμα του Ισπαχάν, που ξεκίνησε την εποχή του Σάχη Αμπάς». Στη συνέχεια, υπογράμμισε ότι «έχοντας μελετήσει τη βυζαντινή τέχνη, πιστεύω ότι η Αρμενία έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Η Αρμενία είναι εκεί από όπου ξεκίνησε ο Δρόμος του Μεταξιού με κατεύθυνση από τη Δύση ή τελείωνε εκεί με κατεύθυνση από την Ανατολή. Θεωρώ ότι αυτός ο πολιτισμός πρέπει να μελετηθεί περισσότερο σε βάθος, ώστε να μπορεί να εκτιμηθεί ευρύτερα».
Η έκθεση «Αρμενία!» στο φημισμένο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης καταγράφει παράλληλα τον πολιτισμό και την δραματική ιστορία ενός χριστιανικού λαού. Ένα από τα σημαντικά στοιχεία που προβάλλουν οι διοργανωτές είναι η εξαιρετική αρχιτεκτονική παράδοση της Αρμενίας, που αποτελεί μεγάλο μέρος της έκθεσης, με σπάνια έργα και εντυπωσιακά ανάγλυφα, καθώς και με τις μοναδικές σταυρόπετρες (Αρμενικά Χατσκάρ).
Στο χώρο της έκθεσης ακούγονται εκκλησιαστικά άσματα και οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να βιώσουν την ομορφιά της αρμενικής γλώσσας. Σε περίοπτη θέση εμφανίζεται το Όρος Αραράτ, σύμβολο ενάντια στη λήθη, συμπορευόμενο με την εθνική ταυτότητα και τους αγώνες του Αρμενικού λαού για δικαίωση της μνήμης.Πηγή: Η Αρμενία του πολιτισμού και της αντίστασης σε έκθεση στο Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης https://hellasjournal.com/2018/12/i-armenia-toy-politismoy-kai-tis-antistasis-se-ekthesi-sto-mitropolitiko-moyseio-neas-yorkis/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου