Τετάρτη 9 Μαρτίου 2022

Το πνεύμα των Κοζάκων στη Ρωσο-ουκρανική σύγκρουση

 



Ένα ενδιαφέρον στοιχείο της Ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης είναι οι Κοζάκοι. Κοζάκος είναι μια λέξη μάλλον τουρκικής προέλευσης που σημαίνει "ελεύθερος". Οι Κοζάκοι δεν είναι μια συγκεκριμένη φυλή. Είναι περισσότερο μια κάστα ή μια ομάδα. Οι πρώτοι Κοζάκοι ήταν άνδρες της ρωσικής επικράτειας οι οποίοι είτε επειδή είχαν πρόβλημα με το νόμο, είτε επειδή αναζητούσαν τον πλουτισμό, είτε επειδή ήταν λάτρεις της περιπέτειας είτε επειδή ήταν απλά παλαβοί πήγαν να ζήσουν στις ερημωμένες από τις ταταρομογγολικές επιθέσεις στέπες της σημερινής Ουκρανίας αλλά και της Ρωσίας. Με το καιρό έφτιαξαν μεγάλες ομάδες, έγιναν τρομεροί ιππείς και πολεμιστές, βρήκαν γυναίκες(συνήθως αρπάζοντάς τες είτε από τους Μογγόλους-Τάταρους που νικούσαν είτε από Σλάβους χωρικούς που λεηλατούσαν) και έφτιαξαν τους οικισμούς τους. Έδιωξαν τους Τάταρους, ήρθαν σε συμφωνία με τον Τσάρο, πολέμησαν τους Πολωνούς , τους Τούρκους, επαναστάτησαν εναντίον του Τσάρου, τα ξαναβρήκαν με τον Τσάρο, πολέμησαν τους Μπολσεβίκους, τους καταπίεσαν αφόρητα στην ΕΣΣΔ, επανήλθαν μετά τη πτώση της Σοβ. Ένωσης, πολέμησαν εθελοντικά στο πλευρό των Σέρβων, πήραν μέρος στη πρώτη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση στο πλευρό των Ρώσων κυρίως και σήμερα οι Κοζάκοι της Ζαπορίζια πολεμούν στις τάξεις του ουκρανικού στρατού ενώ οι Ρώσοι Κοζάκοι είναι με το πλευρό του Πούτιν μαζεύοντας εθελοντές από σλαβικές χώρες και επιχειρώντας στην ανατολική Ουκρανία*. 

Το πνεύμα των Κοζάκων επικαλούνται συχνά οι Ουκρανοί, στηρίζοντας την ίδια τους την ταυτότητα στη κοζακική παράδοση της ανεξαρτησίας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας(οι Κοζάκοι της Ουκρανίας εξέλεγαν τους αρχηγούς τους με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες). Την ίδια ώρα συχνά πυκνά ακούγεται από Ουκρανούς και Ουκρανές με τρόμο η κραυγή "έρχονται οι Κοζάκοι" κατάλοιπο από τη χρήση κοζακικών μονάδων από τον Τσάρο για σκληρή καταστολή εναντίον των χωρικών ή άλλων στασιαστών της Αυτοκρατορίας. 

Με άλλα λόγια, οι Κοζάκοι ήταν κάτι σαν τους κλέφτες και αρματωλούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τη διαφορά πως αυτοί παραμένουν ως ξεχωριστές, τρόπον τινά εθνικές-πολιτισμικές οντότητες ως και σήμερα. Ειδικά οι Κοζάκοι της Ουκρανίας, έχουν στήσει ολόκληρα χωριά στο στυλ της παλιάς εποχής, δίνουν ένα είδος παραστάσεων-επιδείξεων για τους τουρίστες, επιδεικνύοντας τις δεξιότητές τους σε όπλα, ιππασία και μάχη σώμα με σώμα, ενώ υπήρχαν και προγράμματα για να πας και να ζήσεις εκεί σαν Κοζάκος. Να εξασκηθείς, να μάθεις την κουζίνα τους, τα τραγούδια τους , τον πολιτισμό τους.

Οι Ουκρανοί έχουν δίκιο που επικαλούνται αυτή την κληρονομιά, έστω κι αν δεν πρόκειται για κάποια αμιγώς εθνική κληρονομιά. Αυτό είναι που ουσιαστικά τους ξεχωρίζει από τους Ρώσους. Αν αφαιρέσεις το κοζακικό πνεύμα είναι Ρώσοι με άλλη διάλεκτο. Οι Ουκρανοί είναι είτε Κοζάκοι είτε Ρώσοι.

Βέβαια η κοινή σλαβική κληρονομιά ούτε τους αφαιρεί το δικαίωμα για ξεχωριστή πορεία  ούτε δικαιολογεί εισβολή στη χώρα τους ακόμα κι αν η Ουκρανία ήταν απλά "ένα λάθος του Λένιν".


*Αό τις ελάχιστες πληροφορίες που κατάφερα να βρω στο διαδίκτυο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως

  Φτάσαμε λοιπόν μια ανάσα από τα Χριστούγεννα. Όλοι ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε είτε πιο πνευματικά είτε πιο κοσμικά ανάλογα με το τι πιστ...