Τὸ τέλος τῆς ρωσικῆς ἐπανάστασης τοῦ 1917
Ἑκατὸ χρόνια κλείνουν ἀπὸ τὴν ἐξέγερση τῆς Κρονστάνδης τὸν Μάρτιο τοῦ 1921, ἐνάντια στὴ δικτατορία τοῦ Κομμουνιστικοῦ Κόμματος καὶ τῆς γραφειοκρατίας του, ποὺ κατέλαβε τὴν ἐξουσία στὴ Ρωσία τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1917. Ἡ Κρονστάνδη, πόλη σὲ νησὶ κοντὰ στὴν Ἁγία Πετρούπολη, ἦταν μεγάλος ναύσταθμος στὴ Βαλτικὴ Θάλασσα. Τὰ πληρώματα τῶν πλοίων μετεῖχαν ἐξαρχῆς στὴ ρωσικὴ ἐπανάσταση τὸ Φεβρουάριο τοῦ 1917 καὶ στήριξαν τὴν ἀνατροπὴ τῆς κυβέρνησης Κερένσκι ἀπὸ τὸν Λένιν καὶ τοὺς Μπολσεβίκους τὸν Ὀκτώβριο. Ὅμως, ἡ διακυβέρνηση τῆς χώρας ἐξελίχθηκε σὲ δικτατορικὸ καθεστώς, ποὺ διέψευσε τὶς προσδοκίες τῶν ἐπαναστατημένων ναυτῶν, οἱ ὁποῖοι ἀρχικὰ τὸ εἶχαν στηρίξει. Ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ διανοηθοῦν ἐπανάσταση καὶ κοινωνικὴ δικαιοσύνη χωρὶς πολιτικὲς ἐλευθερίες.
Οἱ ναῦτες, ἐρχόμενοι σὲ ἐπαφὴ μὲ τὶς οἰκογένειές τους σὲ ὅλη τὴ Ρωσία, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν πληθυσμὸ τῆς Πετρούπολης, μάθαιναν γιὰ τὴν αὐξανόμενη λαϊκὴ δυσαρέσκεια, τὴ δυστυχία ποὺ προκαλοῦσαν ὁ ἀσφυκτικὸς κρατικὸς ἔλεγχος τῆς οἰκονομίας, ἡ ἐγκαθίδρυση ἀστυνομικοῦ κράτους, τὰ προνόμια ποὺ ἐξαρχῆς ἀπολάμβαναν τὰ μέλη τοῦ Κόμματος ποὺ νέμονταν τὴν ἐξουσία.
Στὶς 28 Φεβρουαρίου 1921, πραγματοποίησαν συνέλευση στὸ θωρηκτὸ Πετροπαβλόβσκ. Ἀφοῦ ἔγινε ἐνημέρωση γιὰ τὶς συνθῆκες ποὺ ἐπικρατοῦσαν στὴν Πετρούπολη, ἐγκρίθηκε τὸ πιὸ κάτω ψήφισμα, ποὺ ἀποτέλεσε στὴ συνέχεια τὸ πολιτικὸ πλαίσιο τῶν διεκδικήσεων τῶν ἐξεγερμένων. Τὸ παραθέτουμε σὲ μετάφραση τοῦ συγγραφέα καὶ μεταφραστῆ Ἄρη Ἀλεξάνδρου:
Ἡ συγκέντρωσή μας ἀποφασίζει ὅτι πρέπει:
Μιὰ καὶ τὰ Σοβιέτ, ὅπως εἶναι σήμερα, δὲν ἐκφράζουν τὴ θέληση τῶν ἐργατῶν καὶ τῶν ἀγροτῶν:
1.Νὰ ἐκλεγοῦν ἀμέσως ἄλλα Σοβιέτ, μὲ μυστικὴ ψηφοφορία, καὶ νἄχουν ἀπὸ δῶ κι ἐμπρὸς τὸ λεύτερο, ὅλοι οἱ ἐργάτες καὶ ὅλοι οἱ ἀγρότες νὰ κάνουν τὴν προεκλογική τους προπαγάνδα.
2.Νὰ δοθεῖ ἐλευθερία λόγου καὶ τύπου σ’ ὅλους τοὺς ἐργάτες καὶ ἀγρότες, στοὺς Ἀναρχικοὺς καὶ στὰ σοσιαλιστικὰ κόμματα τῆς ἀριστερᾶς.
3.Νὰ ἐξασφαλιστεῖ ἐλευθερία συγκεντρώσεως στὰ ἐργατικὰ συνδικάτα καὶ στὶς ἀγροτικὲς ὀργανώσεις.
4.Νὰ συγκληθεῖ μιὰ ἐξωκομματικὴ συνδιάσκεψη τῶν ἐργατῶν, τῶν κόκκινων φαντάρων καὶ τῶν ναυτῶν τῆς Πετρουπόλεως, τῆς Κρονστάνδης καὶ τῆς ἐπαρχίας τῆς Πετρουπόλεως, τὸ ἀργότερο στὶς 10 Μαρτίου 1921.
5.Νὰ ἀπολυθοῦν ὅλοι οἱ πολιτικοὶ κρατούμενοι ποὺ ἀνήκουν σὲ σοσιαλιστικὰ κόμματα, καθὼς καὶ ὅλοι οἱ ἐργάτες, ἀγρότες, φαντάροι καὶ ναῦτες, ποὺ φυλακίστηκαν ἐξ αἰτίας τῶν ἐργατικῶν καὶ ἀγροτικῶν κινημάτων.
6.Νὰ ἐκλεγεῖ μιὰ ἐπιτροπή, ποὺ θὰ ἐξετάσει τὶς περιπτώσεις αὐτῶν ποὺ βρίσκονται στὶς φυλακὲς καὶ στὰ στρατόπεδα συγκεντρώσεως.
7.Νὰ καταργηθοῦν ὅλα τὰ πολιτικὰ τμήματα, γιατὶ κανένα κόμμα δὲν πρέπει νὰ ἔχει εἰδικά προνόμια, οὔτε νὰ παίρνει χρηματικὴ ἐνίσχυση ἀπὸ τὸ κράτος γιὰ νὰ προπαγανδίζει τὶς ἰδέες του. Τὰ πολιτικὰ τμήματα πρέπει νὰ ἀντικατασταθοῦν μὲ μορφωτικὲς καὶ ἐκπολιτιστικὲς ἐπιτροπές, ποὺ θὰ ἐκλέγουνται ἀπ’ τοὺς κατοίκους κάθε περιοχῆς καὶ θὰ χρηματοδοτοῦνται ἀπὸ τὴν κυβέρνηση.
8.Νὰ καταργηθοῦν ἀμέσως ὅλα τὰ μπλόκα. (μπολσεβίκες μονάδες ὁπλισμένες γιὰ τὴν καταστολὴ τῆς κυκλοφορίας καὶ τὴ δήμευση τροφίμων).
9.Νὰ παίρνουν ὅλοι οἱ ἐργαζόμενοι ἴδιες ποσότητες τροφίμων, ἐκτὸς ἀπὸ ‘κείνους ποὺ κάνουν ἀνθυγιεινὲς δουλειές.
10.Νὰ καταργηθοῦν τὰ κομμουνιστικὰ μαχητικὰ τμήματα σὲ ὅλες τὶς μονάδες τοῦ στρατοῦ, καθὼς καὶ οἱ κομμουνιστικὲς φρουρὲς στὶς φάμπρικες καὶ στὰ ἐργοστάσια. Σὲ περίπτωση ἀνάγκης, αὐτὰ τὰ σώματα φρουρᾶς μποροῦν νὰ ἐκλέγουνται στὸ στρατὸ ἀπ’τοὺς φαντάρους καὶ στὶς φάμπρικες ἀπ’ τοὺς ἐργάτες.
11.Νἆναι ἐλεύθεροι οἱ ἀγρότες νὰ κάνουν ὅ,τι θέλουν μὲ τὰ χωράφια τους καὶ νὰ κατέχουν ζᾶ, μὲ τὴ συμφωνία πὼς θὰ κάνουν μοναχοί τους τὶς δουλειές τους, δὲν θὰ μιστώνουν δηλαδὴ μεροκαματιάρηδες.
12.Νὰ ἐπιτραπεῖ στοὺς βιοτέχνες νὰ ἀσκοῦν ἐλεύθερα τὸ ἐπάγγελμά τους, χωρὶς νὰ καταφεύγουν στὴ μισθωτὴ ἐργασία.
13.Νὰ ζητήσουμε ἀπ΄ ὅλες τὶς στρατιωτικὲς μονάδες, καθὼς κι ἀπὸ τοὺς συντρόφους κουρσάντυ, νὰ ὑποστηρίξουν τὰ ψηφίσματά μας.
14. Νὰ ἀπαιτήσουμε νὰ δοθεῖ πλατιὰ δημοσιότητα στὶς ἀποφάσεις μας ἀπὸ τὸν Τύπο.
15. Νὰ ὁριστεῖ μιὰ περιοδεύουσα ἐπιτροπὴ ἐλέγχου.
ΠΗΓΗ: Ἄρη Ἀλεξάνδρου, “Ἡ ἐξέγερση τῆς Κρονστάνδης” Μάρτιος 1921. Ἐκδόσεις “Φυτράκης” στὴ σειρὰ “Τὰ φοβερὰ ντοκουμέντα”.
Ἡ ἀπόφαση τοῦ “Πετροπαυλόφσκ” συζητήθηκε ἀπὸ λαϊκὴ συνέλευση 16.000 πολιτῶν στὴν πλατεία τῆς Κρονστάνδης, ποὺ ἦταν τὸ 1/3 τοῦ πληθυσμοῦ καὶ υἱοθετήθηκε μὲ συντριπτικὴ πλειοψηφία, παρὰ τὶς προσπάθειες τῶν Κομμουνιστῶν ἀξιωματούχων νὰ σαμποτάρουν τὴ διαδικασία.
Μὲ βάση τὴν ἀπόφαση, ἔγιναν ἐλεύθερες ἐκλογὲς ἀντιπροσώπων γιὰ τὸ νέο σοβιέτ, στὸ ὁποῖο οἱ Κομμουνιστές πέτυχαν νὰ ἐκλέξουν 100 ἀπὸ τοὺς 300 ἀντιπροσώπους καὶ ἦταν μειοψηφία. Καὶ αὐτοὶ ὅμως, ἦταν μέλη τοῦ Κ.Κ. στὰ χαρτιὰ καὶ προσχώρησαν στὸ κίνημα. Ἐξελέγη 5μελὴς Προσωρινὴ Ἐπαναστατικὴ Ἐπιτροπή, ποὺ ἀνέλαβε καὶ τὴ διεύθυνση τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Στεπὰν Μαξίμοβιτς Πετριτσένκο, ναυτικὸ προσκείμενο στὸν ἀναρχικὸ χῶρο.
Ὅπως σημειώνει ὁ Ἄρης Ἀλεξάνδρου, σὲ σχέση μὲ τὸ 2ο ἄρθρο ποὺ φαινομενικὰ περιορίζει στὴν Ἀριστερὰ τὸ αἴτημα τῆς έλευθερίας τοῦ λόγου, “διατυπώθηκε ὅπως διατυπώθηκε, γιὰ νὰ ἀποτραπεῖ προκαταβολικὰ κάθε παρεξήγηση ὡς πρὸς τὸν πραγματικὸ χαρακτήρα τοῦ κινήματος”, τὸ ὁποῖο ἐξαρχῆς συκοφαντήθηκε ἀπὸ τοὺς Μπολσεβίκους. ” Ὅλες οἱ ἰδέες μποροῦσαν νὰ κυκλοφοροῦν ἐλεύθερα στὴν Κρονστάνδη. Ὁ καθἐνας μποροῦσε ν’ ἀνέβει στὸ βῆμα καὶ νὰ ἐκφράζει ἐλεύθερα τὶς ἰδέες του”, τονίζει. Ἐπισημαίνει, μάλιστα, ὅτι μετὰ τὴν πρώτη ἔκρηξη ὀργῆς κατὰ τὴν ἐπανάσταση τοῦ Φεβρουαρίου 1917, οἱ φυλακισμένοι τσαρικοὶ ἀπελευθερώθηκαν, μὲ τὸν ὅρο νὰ μὴ φύγουν ἀπὸ τὴν πόλη.
Στὴν ἐφημερίδα “Ἰζβέστια” τῆς Κρονστάνδης. ποὺ πέρασε στὸν ἔλεγχο τῆς Π.Ε.Ε., δημοσιεύτηκαν τὰ ἀκόλουθα:
“Ἐδῶ καὶ τρεῖς μέρες ἠ Κρονστάνδη λευετρώθηκε ἀπὸ τὴν ἀπαίσια ἐξουσία τῶν Μπολσεβίκων, μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, ποὺ τίναξε ἀπὸ πάνω της, πᾶνε τέσσερα χρόνια, τὸ ζυγὸ τοῦ τσάρου καὶ τῶν στρατηγῶν του. Τρεῖς μέρες τώρα, οἱ πολίτες τῆς Κρονστάνδης ἀνασαίνουν ἐλεύτερα, ἀπαλλαγμένοι ἀπ’ τὴ δικτατορία τοῦ Κόμματος”.
Τονιζόταν ὅτι “οἱ Μπολσεβίκοι τῆς Κρονστάνδης εἶναι έλεύτεροι καὶ τίποτα δὲν τοὺς ἀπειλεῖ. Βρίσκονται ὑπὸ κράτηση μόνον ἐκεῖνοι, ποὺ ἐπιχείρησαν νὰ τὸ σκάσουν καὶ ἔπεσαν στὰ χέρια τῶν περιπόλων μας. Μὰ ἀκόμα κι αὐτοὶ, βρίσκονται σὲ ἀπόλυτη ἀσφάλεια. Τοὺς σώσαμε ἀπὸ τὴν ὀργὴ τοῦ λαοῦ ποὺ δὲν ξεχνᾶ τὴν κόκκινη τρομοκρατία.”
Ὅπως προκύπτει καὶ ἀπὸ δημοσιεύματα τῆς “Ἰζβέστιας” τῆς Κρονστάνδης, ὅπου ὑπάρχει ἡ εἴδηση γιὰ τέλεση θρησκευτικοῦ μνημοσύνου ὑπὲρ τῶν πεσόντων, ἐπικρατοῦσε καὶ θρησκευτικὴ ἐλευθερία.
Φοβούμενη τὴν ἐπέκταση τῆς ἐξέγερσης, ἡ κυβέρνηση τοῦ Λένιν ἐπιχείρησε, ἀπὸ τὶς 7 Μαρτίου, νὰ καταλάβει τὴν Κρονστάνδη, ποὺ ἂν καὶ νησὶ ἦταν προσβάσιμη γιατὶ ἡ θάλασσα ἦταν παγωμένη. Ὁ Τρότσκι συντόνισε τὴν έπιχείρηση.Ἂν καὶ οἱ πρῶτες ἔφοδοι ἀπέτυχαν, τελικὰ ὁ κυβερνητικὸς στρατὸς πέτυχε νὰ καταλάβει τὴν Κρονστάνδη στὶς 18 Μαρτίου. ἀρκετοὶ ἐξεγερθέντες κατέφυγαν ἀπὸ τὴν παγωμένη Βαλτική, στὴν Φινλανδία.
Ἐνῶ κρατοῦσαν ἀκόμα οἱ μάχες, στὶς 15 Μαρτίου, ὁ Λένιν εἰσηγήθηκε στὸ 10ο Συνέδριο τοῦ Κ.Κ. Ρωσίας τὴ λεγόμενη “Νέα Οἰκονομικὴ Πολιτική”, ποὺ υἰοθετοῦσε κάποια ἀπὸ τὰ αἰτήματα καὶ καθιέρωνε: 1. Τὴν ἀντικατάσταση τῶν κατασχέσεων γεωργικῶν πλεονασμάτων μὲ φόρο σὲ εἶδος. 2. Τὴν ἐλευθερία τοῦ ἐσωτερικοῦ ἐμπορίου 3.Τὴν ἐλευθερία βιοτεχνικῆς παραγωγῆς 4. Διευκολύνσεις σὲ ξένους έπενδυτές καὶ 5. Μερικὴ ἐλευθερία σὲ σοβιετικοὺς ἐπιχειρηματίες. ” Ἡ ἀπόφαση ἀνέβασε τὸ ἠθικὸ τῶν κυβερνητικῶν δυνάμεων.
Ἡ ἐξέγερση τῆς Κρονστάνδης ζητοῦσε ἀπελευθέρωση τῆς οἰκονομίας χωρὶς μισθωτὴ ἐργασία, τὴν ὁποία θεωροῦσαν οἱ ἐπαναστάτες μορφὴ ἐκμετάλλευσης. Ὁ Λένιν πῆγε ἀκόμα παραπέρα, ἐπιτρέποντας τὴν ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότητα. Βέβαια, οὔτε λόγος γιὰ πολιτικὲς ἐλευθερίες. Ὅλες οἱ ἄλλες παραχωρήσεις ἦταν θεμιτές, προκειμένου νὰ ἐνισχυθεῖ ἡ δικτατορικὴ ἐξουσία τοῦ Κόμματος. “Εἶναι ἕνα Θερμιδώρ. Μὰ δὲν θὰ τοὺς ἀφήσουμε νὰ μᾶς καρατομήσουν. Θὰ κάνουμε τὸ Θερμιδὼρ ἐμεῖς οἱ ἴδιοι”, φέρεται νὰ εἶπε ὁ Λένιν ἐπὶ λέξει. (Ἄρης Ἀλεξάνδρου, ὅ.π. σελ. 146). Συνέκρινε τὴν ἐξέγερση μὲ τὴν συντηρητικὴ “ἀντεπανάσταση” τοῦ 1794, ποὺ ἀνέτρεψε τὸν Ροβεσπιέρο κατὰ τὴ Γαλλικὴ Ἐπανάσταση. Προκειμένου νὰ κρατηθεῖ στὴν ἐξουσία τὸ Κ.Κ., δεν δίστασε νὰ ἐφαρμόσει καὶ πολιτικὴ ἀντίθετη μὲ τὶς πεοιθήσεις του. “Ἐμπορικὸς οἶκος Λένιν, Τρότσκι καὶ Σία” ἦταν ὁ τίτλος τῆς Ἰζβέστιας τῆς Κρονστάνδης ἐκείνη τὴ μέρα.
Ἡ ἐξέγερση τῆς Κροντάνδης ἦταν ἡ τελευταία ἀναλαμπὴ τῆς ρωσικῆς Ἐπανάστασης, ποὺ εἶχε ξεκινήσει τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1917 μὲ τὴν ἀνατροπὴ τοῦ Τσαρισμοῦ. Οἱ πολιτικὲς ἐλευθερίες ἦταν τὸ κεντρικὸ ζητούμενο γιὰ τὸ Λαό, τὸ ὁποῖο χάθηκε μὲ τὴν έπικράτηση τῆς δικτατορίας τοῦ Κομμονιστικοῦ Κόμματος.
Σχολιάζει ἀμήχανα ὁ “Ριζοσπάστης” : “Το χαρακτηριστικότερο στα γεγονότα της Κρονστάνδης είναι ακριβώς οι ταλαντεύσεις του μικροαστικού στοιχείου. Τίποτε σχεδόν διαμορφωμένο, ξεκάθαρο, συγκεκριμένο δεν υπάρχει. Νεφελώδη συνθήματα όπως «ελευθερία», «ελεύθερο εμπόριο», «απελευθέρωση από το ζυγό», «σοβιέτ χωρίς μπολσεβίκους», ή «επανεκλογή των σοβιέτ» ή «λύτρωση από τη δικτατορία του κόμματος» κ. λ. π.”
Δυστυχώς για το ΚΚΕ, τὰ συνθήματα κάθε ἄλλο παρὰ “νεφελώδη” ἦταν, ἀφοῦ τὸ μονοκομματικὸ κράτος, τοῦ ὁποίου ζητοῦσαν τὴν κατάργηση, καὶ τὸ αἴτημα τῆς ἀποκατάστασης τῶν πολιτικῶν ἐλευθεριῶν ἦταν κάτι πολὺ συγκεκριμένο καὶ ἁπτό. Καὶ ἐνοχλητικὸ γιὰ τὸ ΚΚΕ, ποὺ παραμένει μέχρι σήμερα ἀπολογητὴς τοῦ σοβιετικοῦ καθεστῶτος καὶ τῶν συναφῶν ποὺ ἐπιβλήθηκαν στοὺς λαοὺς τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης.
Ὅσο γιὰ τὴ “Νέα Οἰκονομικὴ Πολιτική” τοῦ Λένιν, βρίσκει τὴν ὁλοκληρωμένη ἐφαρμογή της στὴ σημερινὴ Κίνα. Ποὺ εἶναι πλέον ὑπόδειγμα καπιταλισμοῦ τὸ ὁποῖο ζηλεύουν οἱ ἰθύνουσες τάξεις τῆς Εύωπαϊκῆς Ἕνωσης, ὅπου τὸ Κ.Κ. κυβερνᾶ ἀδιατάρακτα καὶ δικτατορικά, ἐξασφαλίζοντας ἰδανικὸ περιβάλλον γιὰ φτηνὴ δουλικὴ ἐργασία χωρὶς περιθώρια διεκδίκησης ἐργασιακῶν δικαιωμάτων.
Προπαντὸς πραγματιστής, ὁ Λένιν, προκειμένου νὰ κρατηθεῖ στὴν ἐξουσία, δὲν δίστασε νὰ ἀναιρέσει τὴν ἴδια τὴν ἰδεολογία, βάσει τῆς ὁποίας τὴν κατέλαβε. Ἐνδεχομένως ἂν δὲν εἶχε μεσολαβήσει ἡ κολεκτιβοποίηση ἀπὸ τὸν Στάλιν, ἡ Σοβιετικὴ Ἕνωση νὰ εἶχε ἐπιβιώσει μὲ τὴ μορφὴ ποὺ ἔχει σήμερα ἡ Κίνα.
Ἡ καταστολὴ τῆς ἐξέγερσης τῆς Κρονστάνδης σήμανε τὸ τέλος τῆς Ρωσικῆς Ἐπανάστασης καὶ συνέχιση τοῦ τσαρικοῦ δεσποτισμοῦ μὲ ἄλλο πρόσωπο καὶ ἰδεολογικὸ ἐπικάλυμμα. Ὁ Νικόλαος Μπερντιάγιεφ ἐγκαλεῖ τοὺς Λένιν καὶ Τρότσκι ὅτι δὲν ἔκαναν ἐπανάσταση, ἀλλὰ κατέλαβαν τὴν ἐξουσία μὲ τὶς λόγχες τῶν ἴδιων στρατιωτῶν ποὺ στήριζαν τὸν Τσάρο. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὄτι σήμερα στὴ Ρωσία, ὅπου τὸ Κ.Κ. ἔχει χάσει τὴν ἐξουσία, κομμουνιστικὰ σύμβολα καὶ προσαγορεύσεις (“σύντροφος”) ἐπιβιώνουν μόνο στὸ στρατό.
ΦΩΤΟ: Κρονστανδιῶτες ἐπαναστάτες σὲ φινλανδικὸ ἔδαφος. Δεύτερος ἀπὸ ἀριστερὰ στὴν πρώτη σειρὰ ὁ Πετριτσένκο. Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἄρη Ἀλεξάνδρου (ὅ.π.).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου