Πριν δύο ή τρεις δεκαετίες σχεδόν κανένας στην Ελλάδα ή την Ευρώπη δεν αμφισβητούσε το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Στη χειρότερη περίπτωση απλώς αρκετοί αγνοούσαν την ύπαρξη του φαινομένου ή, ακόμα χειρότερα, αδιαφορούσαν γι’ αυτό. Ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα εκείνοι που το θεωρούσαν ως «συνωμοσία των πολυεθνικών». Όμως η προπαγάνδα των «πετρελαιάδων» -από τις ΗΠΑ κυρίως-, εκπρόσωπος των οποίων είναι και ο Τραμπ, έχει αρχίσει να θολώνει τη σκέψη πολλών Ελλήνων. Έτσι μετά τους «ψεκασμούς», ακολούθησε, ιδίως στο διαδίκτυο, ένα κύμα «σκεπτικισμού» σχετικά με την πραγματικότητα της υπερθέρμανσης, το οποίο δεν ευνοεί παρά τα μεγάλα συμφέροντα ,και ας γίνει στάχτη ο πλανήτης. Γι’ αυτό και η ανάγκη μιας όσο το δυνατό λεπτομερέστερης ανάλυσης του ζητήματος, όπως γίνεται στην έρευνα της εφημερίδας Le Monde, την οποία παρουσιάζουμε.
Άρδην
των Στεφάν Φουκάρ και Γκαρί Νταγκόρν από το Άρδην τ. 107-8 που κυκλοφορεί
Το κίνημα των κλιματοσκεπτικιστών γεννήθηκε στις ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1980, σε συντηρητικούς κύκλους. Σύμφωνα με τους ιστορικούς της επιστήμης Ναόμι Όρεσκς του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και Έρικ Κονγουέι της ΝΑΣΑ, η χοάνη του κλιματοσκεπτικισμού ήταν ένας γαλαξίας νεοσυντηρητικών ή υπερφιλελεύθερων δεξαμενών σκέψης, οι οποίες κυριάρχησαν στη δημόσια συζήτηση πάνω στην υπερθέρμανση του πλανήτη, αμφισβητώντας τα βασικά συμπεράσματα των κλιματολόγων. Αρνούμενες ακόμα και την ύπαρξη του φαινομένου ή αμφισβητώντας, για παράδειγμα, την ευθύνη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων για την τρέχουσα κλιματική αλλαγή.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2008, στην επιθεώρηση Περιβαλλοντική Πολιτική, ο πολιτικολόγος Πίτερ Ζακ (Peter Jacques), του Πανεπιστημίου της Φλόριντας στο Ορλάντο, ανέλυσε περί τα 150 βιβλία, απευθυνόμενα στο ευρύ κοινό, που είχαν εκδοθεί μέχρι το 2005, και όλα διαπνέονταν από κλιματοσκεπτικιστικές αντιλήψεις: «Θεωρούμε ότι το 92% αυτών των βιβλίων, που στην πλειονότητά τους τυπώθηκαν στις ΗΠΑ μετά το 1992, συνδέονται με συντηρητικές δεξαμενές σκέψης», έγραφε. «Σχεδόν όλοι οι συγγραφείς των έργων αυτών χρηματοδοτούνται από αυτούς τους «κύκλους σκέψης».
Τα ποσά που επενδύθηκαν στην εξάπλωση της κλιματοσκεπτικιστικής επιχειρηματολογίας είναι τεράστια. Ο κοινωνιολόγος Ρόμπερτ Μπραλ (Robert Brulle), του Πανεπιστημίου Ντρέξελ (Drexel) της Φιλαδέλφειας, ειδικός στις περιβαλλοντικές επιστήμες, καταμέτρησε 91 οργανώσεις διαφόρων τύπων (δεξαμενές σκέψεις, επαγγελματικές ενώσεις, βιομηχανικά συνδικάτα κ.λπ.) που στις ΗΠΑ αμφισβητούν συστηματικά το γεγονός της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κατόπιν, εξέτασε λεπτομερώς όλα τα δημόσια φορολογικά έγγραφα, εντοπίζοντας τα κεφάλαια που επιτρέπουν στις οργανώσεις αυτές να λειτουργούν.
Μια πολιτική διαμάχη
Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό: Μεταξύ του 2003 και του 2010, πάνω από 900 εκατομμύρια δολάρια ετησίως εισέρρευσαν σε αυτό που ο καθηγητής Μπραλ αποκαλεί «το αμερικανικό κλιματικό αντικίνημα», από μεγάλες βορειοαμερικάνικες πετροχημικές, μεταλλευτικές ή πετρελαϊκές επιχειρήσεις, ή φιλανθρωπικά ιδρύματα που συνδέονται με αυτές.
Η ένταση με την οποία τα κλιματοσκεπτικιστικά επιχειρήματα εισήχθησαν στη δημόσια συζήτηση στις ΗΠΑ οδήγησε σε έναν εμφανέστατο πολιτικό διαχωρισμό πάνω στο ζήτημα του κλίματος. Η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών βουλευτών είναι κλιματοσκεπτικιστές, ενώ οι Δημοκρατικοί συμφωνούν γενικά με την επιστημονική άποψη.
Άργησε πάντως ο κλιματοσκεπτικισμός να φτάσει ως τη Γαλλία. Ο όρος «κλιματοσκεπτικισμός» εμφανίζεται στο διαδίκτυο το 2005, όταν μερικά μπλογκ άρχισαν να μεταφράζουν και να εισάγουν στη γαλλική δημόσια συζήτηση στοιχεία που κυκλοφορούσαν επί μεγάλο ήδη χρονικό διάστημα στον αμερικανικό Τύπο. Ο όρος κλιματοσκεπτικισμός εμφανίζεται στον γαλλικό Τύπο το 2007. Ένας μεγάλος αριθμός έργων κλιματοσκεπτικισμού για το ευρύ κοινό, όλα πολύ επηρεασμένα από τα επιχειρήματα που κυκλοφορούν στην μπλογκόσφαιρα, αρχίζουν να εκδίδονται μετά από αυτή την ημερομηνία. Οκτώ χρόνια αργότερα, το 2015, η λέξη «κλιματοσκεπτικισμός» θα κάνει την είσοδό της στο λεξικό Le Robert.
Οι καθηγητές Στεφάν Φουκάρ και Γκαρί Νταγκόρν απαντούν σε μια σειρά διαστρεβλώσεων όπως, «Η υπερθέρμανση του πλανήτη σταμάτησε το 1998», «Η υπερθέρμανση οφείλεται στον Ήλιο!», «Όταν οι επιστήμονες πρoέβλεπαν την ψύξη», «Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (GIEC) αλλοιώνει τα κλιματικά δεδομένα» και άλλους διαστρεβλώσεις των κλιμασκεπτικιστών.
μετάφραση: Στράτος Ιωαννίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου