Ο ιερός ναός της Παναγίας της Χρυσοκαστριώτισσας

protothema

Ένας ιστορικός ναός που η διαδρομή του χάνεται στους αιώνες, ένα από τα θρησκευτικά μνημεία της πόλης

Στις βόρειες υπώρειες της Ακρόπολης, στη γραφική συνοικία της Πλάκας, στη γωνία των οδών Θρασυβούλου και Αλιμπέρτη βρίσκεται ο ιερός ναός της Παναγίας της Χρυσοκαστριώτισσας. 

Αν ανατρέξει κανείς στο site www.religiousgreece.gr για τους θρησκευτικούς τουριστικούς προορισμούς που ανήκει στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών θα μπορέσει να βρει και να διαβάσει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ιστορία του ναού: «Η προέλευση της ονομασίας του δεν είναι εξακριβωμένη και αποδίδεται είτε στη θέση του κάτω από την Ακρόπολη (Κάστρο) ή στην οικοδόμησή του από κάποιο μέλος της οικογένειας Καστριώτου. Ωστόσο, πιθανότερη θεωρείται η εκδοχή ότι προήλθε όταν, μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Φράγκους το 1204, μεταφέρθηκε εδώ η εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας από τον Παρθενώνα, που τότε από ορθόδοξος μετατάπηκε σε καθολικό ναό. Μάλιστα, σύμφωνα με μία παράδοση, Καστριώτισσα ή Χρυσοκαστριώτισσα ονομαζόταν η ίδια η εικόνα.



Ο ναός χρονολογείται στον 12ο αιώνα και θεωρείται ότι έχει οικοδομηθεί στη θέση αρχαίου ιερού της θεάς Εστίας. Ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης καμαροσκέπαστης βασιλικής αλλά από την αρχική του μορφή διατηρούνται ελάχιστα στοιχεία. Έχει υποστεί πολλές και σημαντικές αλλοιώσεις στο πέρασμα των αιώνων, τόσο λόγω των πολεμικών συγκρούσεων κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 όσο και κατά τις προσπάθειες αποκατάστασής του στους χρόνους μετά την απελευθέρωση.



Σύμφωνα με την παράδοση, στα χρόνια πριν από την Επανάσταση, μπροστά από την εικόνα της Παναγίας έκαιγε πάντα η φλόγα ενός καντηλιού, συνήθεια που οι Αθηναίοι διατήρησαν και αργότερα, τιμώντας την εικόνα που θεωρούσαν θαυματουργή για τα άρρωστα βρέφη και παιδιά.
Σήμερα η εκκλησία πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου, την ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου».