Λυκανθρωπία:από την κατάρα στην ασθένεια

diakonima.gr

Σύμφωνα με τους θρύλους διαφόρων λαών ο λυκάνθρωπος είναι ένα άτομο που παίρνει την μορφή και τις ιδιότητες του λύκου, για να γευτεί ανθρώπινη σάρκα και αίμα. Μπορεί να μετατρέπεται εξίσου εύκολα από άνθρωπος σε λύκο και αντίστροφα.

Πουθενά δεν υπάρχει κάποια ένδειξη τέτοιων μετατροπών. Υπάρχουν όμως πάρα πολλές τεκμηριωμένες περιπτώσεις ανθρώπων που νόμιζαν ότι ήταν λυκάνθρωποι.

Αυτή η λανθασμένη εντύπωση που έχει κάποιος για τον εαυτό του λέγεται λυκανθρωπία.

Υπάρχουν πολλοί που θεωρούν ότι ο μύθος του λυκάνθρωπου πολλές φορές αφορά άτομα με πολύ έντονη τριχοφυία, και έχει βάση μια γενετική αναταραχή με το όνομα «Υπερτρίχωσις». Επίσης μπορεί να οφείλεται και σε άλλη ενδοκρινή αναταραχή, όπως είναι το επινεφρίδιο virilism, βασοφιλικό αδένωμα των βλεννογόνων, ωοθηκικών όγκων, ή του συνδρόμου Sten – Leventhal.

Σε πολλούς λαούς ο θρύλος του Λυκάνθρωπου κατέχει εξέχουσα θέση στις παραδόσεις τους:

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ.

Στην Πορτογαλία ο μύθος μιλά για 2 είδη λυκανθρώπων. Το ένα είδος όταν είναι μεταμορφωμένος λύκος, ουρλιάζει άγρια, αλλά στην πραγματικότητα είναι άκακο, ειρηνικό, δεν βλάπτει και μοιάζει με ένα πληγωμένο ζώο.

Το άλλο είναι κακό, αιμοβόρο και αυτό φαίνεται ακόμα και στα μάτια του όταν έχει ανθρώπινη μορφή. Είναι μια «μάγισσα» και επιτίθεται με μεγάλη βία στους ανθρώπους. Ο θρύλος το μπερδεύει με το «Μπρούχα» (μια άλλη μάγισσα), ΄Όμως δεν συγχέεται με αυτό, γιατί το ¨Μπρούχα» αποφεύγει το αίμα.

ΡΩΣΙΑ

Ο «ρώσος λυκάνθρωπος» λέγεται wawkalak ή bodark. Ένα άτομο γίνεται λυκάνθρωπος μέσω παλιών σαμανιστικών τελετουργιών και μυστηριακών χορών, ώστε να κυριευτεί η ψυχή από το πνεύμα του λύκου. Ένας άνθρωπος εκφράζει την επιθυμία του να γίνει λυκάνθρωπος καρφώνοντας ένα χάλκινο μαχαίρι σε ένα δέντρο.

ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ  ΚΑΙ  ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Εδώ ο μύθος λέει ότι ένας άνθρωπος μπορεί να γίνει λύκος φορώντας το δέρμα του λύκου, ή μια ζώνη από δέρμα λύκου. Και γενικά ο άνθρωπος παίρνει τη μορφή του ζώου του οποίου το δέρμα χρησιμοποιεί.

Στη Γερμανία οι λυκάνθρωποι σκοτώνονται από ασημένιο όπλο που χρησιμοποιεί ασημένιες σφαίρες.

ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Εδώ οι ιστορίες για λυκάνθρωπους είναι σπάνιες και λίγες. Στο Τσισάιρ υπάρχει μια ιστορία για ένα μικρό παιδί που σκοτώθηκε από λυκάνθρωπο, που και αυτός με τη σειρά του σκοτώθηκε από τους κυνηγούς που τον καταδίωξαν. Πάντως, γενικά στους Βρετανικούς θρύλους οι άνθρωποι που μεταμορφώνονται παίρνουν την μορφή ενός άλλου ζώου, του λαγού.

Λεξικοί ορισμοί για το Λυκάνθρωπο

Στη μυθολογία, λυκάνθρωπος είναι ο μετασχηματισμός της ανθρώπινης μορφής σε ζωική, κάτω από την επίδραση της σελήνης.

Στη λαογραφία και στη δεισιδαιμονία ο μετασχηματισμένος σε λύκο άνθρωπος διατηρεί πλήρως την ανθρώπινη νοημοσύνη.

Η λέξη λυκάνθρωπος προέρχεται από τον συνδυασμό των αρχαίων Ελληνικών λέξεων «λύκος¨ και «άτομο» (άνθρωπος), και αναφέρεται στην αυταπάτη που έχει κάποιος, ότι φέρει την μορφή, τα χαρακτηριστικά, τις ιδιότητες και τις δυνάμεις του λύκου,

Αντίστοιχα η λέξη werewolf (λυκάνθρωπος, στα αγγλικά) προέρχεται από ένα συνδυασμό των αρχαίων σαξονικών λέξεων «wer» (άτομο) και «wolf» (λύκος). Και εδώ η λέξη werewolf και κατ’ επέκταση η λέξη lycanthropy αναφέρεται στην διανοητική διαταραχή και αυταπάτη του ασθενούς.

Τελικά τι είναι στην πραγματικότητα ο λυκάνθρωπος; Ένας μύθος; Ένας παροξυσμός κάποιων οργανικών διαταραχών; Μια ασθένεια; Πώς εξηγούνται τα περιστατικά που έρχονται από το παρελθόν, αλλά και οι πιο πρόσφατες αναγνωρίσεις λυκανθρώπων;

Από την πλευρά του Υπερφυσικού

Ακόμα και αυτοί που κατατάσσουν την λυκανθρωπία στο χώρο του υπερφυσικού κάνουν την διάκριση ανάμεσα σε αυτούς που νομίζουν ότι είναι λυκάνθρωποι ( και τους προσδίδουν την ίδια επικινδυνότητα με τους πραγματικούς λυκανθρώπους ), και στους πραγματικούς λυκανθρώπους που τους προσδίδουν χαρακτηριστικά δράσης όπως:

Η μετατροπή σε λύκους είναι εθελοντική ή σκόπιμη ή μπορεί να εξαναγκαστεί κάτω από ορισμένες φάσεις της σελήνης, ή στο άκουσμα κάποιων ήχων (ουρλιαχτά).

Οι λυκάνθρωποι έχουν ανοσία στη γήρανση και στις περισσότερες φυσικές ασθένειες λόγω της σταθερής και συνεχούς αναγέννησης του φυσικού τους ιστού. Επομένως στην ουσία είναι αθάνατοι. Παρόλα αυτά μπορεί να πεθάνουν απ’ οτιδήποτε τρυπήσει την καρδιά ή τον εγκέφαλό τους, ή τουλάχιστον να τους προκαλέσει κάποια ζημιά. Για παράδειγμα να τους στερήσει το οξυγόνο. Η ανθρώπινη σκέψη και νοημοσύνη στη δραστηριότητα ενός λυκάνθρωπου φαίνεται από τον τρόπο που αναζητά το θύμα του, την αποφυγή των παγίδων που πιθανόν του στήνουν για να τον εξοντώσουν, και γενικά ο τρόπος που κινείται ανάμεσα στις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να γίνει κάποιος λυκάνθρωπος. Ανάμεσα σ’ αυτούς είναι να γεννηθεί από γυναίκα που είναι λυκάνθρωπος, ή να περαστεί σ’ αυτόν η ιδιότητα αν δαγκωθεί ή πληγωθεί από κάποιον άλλο λυκάνθρωπο του οποίου υπήρξε στόχος. Και στις δύο περιπτώσεις το αίμα του καθίσταται μολυσμένο και αναθεματισμένο.

Ένας άνθρωπος που γίνεται λυκάνθρωπος άθελά του (είτε γιατί γεννήθηκε από λυκάνθρωπο είτε γιατί πληγώθηκε απ’ αυτόν), δεν είναι τελείως καταδικασμένος και υπάρχει περίπτωση να επανέρθει στην ανθρώπινη και μόνο φύση του. Αυτή η ευκαιρία παύει να υπάρχει από την στιγμή που θα γευτεί ανθρώπινο αίμα ή θα στάξει πάνω του έστω και λίγο από αυτό. Τότε θα τον συντροφεύει για πάντα (μιας και είναι αθάνατος) η αιώνια καταδίκη και θα παραμένει αλυσοδεμένος με την δυστυχία του να είναι ένα ημιζώο που θα πρέπει να σκοτώνει.

Ασθένεια; Η ύπαρξη οργανικών διαταραχών

Στην πόλη Γουαδαλαχάρα του Μεξικού, ο γενετησιολόγος Δρ. Lovis Figuera έχει εδώ και κάποια χρόνια στο μικροσκόπιό των ερευνών του μια οικογένεια Μεξικανών που παρουσιάζουν μια πολύ σπάνια γενετική μεταλλαγή. Αυτή εκδηλώνεται με την κάλυψη όλου του σώματος των ανδρών, των γυναικών αλλά και των μικρών παιδιών από πολύ μακριά και πυκνή τρίχα. Φαίνεται ότι αυτό προκαλείται από ένα γονίδιο που αν και προϋπήρχε από αιώνες άρχισε να εκδηλώνεται πολύ έντονα τα τελευταία χρόνια. Το γονίδιο αυτό μέσω των χρωμοσωμάτων πέρασε από τους γονείς στα παιδιά, και είναι γνωστό ως «διαταραχή werewolf».

Μια αντίστοιχη περίπτωση μελετά ο Δρ. Figuera στην πόλη Zacatecas (Μεξικό). Μια 32μελής οικογένεια φαίνεται πως είναι φορέας του γονιδίου. Υπάρχουν μέλη της οικογένειας που η τριχοφυία τους είναι υπερβολική σε σχέση με τα υπόλοιπα. Μάλιστα κάποιο μέλος της εργάζεται σε τσίρκο της περιοχής και η εμφάνισή του προκαλεί απορία, προβληματισμό, δέος και φόβο.

Ο Δρ. Figuera που έχει εστιάσει την προσοχή του στο γονίδιο αυτό, ελπίζει ότι το μόνο που μπορεί να γίνει ως πρόληψη – και ίσως αποτροπή αυτής της διαταραχής – είναι η εξακρίβωση της φύσης και της προέλευσής του. Έτσι πιθανοί νέοι ασθενείς να μπορέσουν να αποφύγουν αυτή την διαταραχή με μια πιθανή απομόνωση του γονιδίου.

Θεωρεί απίθανο να βοηθήσει αυτές τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν ήδη το πρόβλημα στο να απαλλαγούν από αυτή την διαταραχή και να ταυτόχρονα να τις λυτρώσει από την δυστυχία και την κατάθλιψη που τους έχει προκληθεί. Παράλληλα έχουν να αντιμετωπίσουν την αποπομπή και την απομόνωση από την υπόλοιπη κοινωνία. Στη καλύτερη περίπτωση αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι με μια επιτυχημένη ορμονικής παρέμβασης να μειωθεί λίγο ο βαθμός της τριχοφυίας.

Στο παραπάνω περιστατικό, ο χαρακτηρισμός «λυκάνθρωπος» που προσάπτεται στους δυστυχείς αυτούς ανθρώπους, έχει να κάνει καθαρά με τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά και το αποτρεπτικό της παρουσίας τους. Η επίδραση στον ψυχικό τους κόσμο έχει να κάνει με την μελαγχολία, την δυστυχία, την εκτόπιση και το απομονωτισμό που τους κληρονόμησε αυτή η διαφοροποίηση των γονιδίων τους. Δεν έχουμε να κάνουμε με μια επιθετικότητα και άσκηση βίας εναντίον άλλων ανθρώπων. Κάθε άλλο…

Στην περίπτωση όμως που ο όρος λυκάνθρωπος αφορά την ψυχική κατάσταση του ατόμου τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, και με μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας για αυτούς που θα βρεθούν στο δρόμο του άρρωστου ανθρώπου.

Εδώ η «αλλαγή» σε λύκο, η μετατροπή σε λυκάνθρωπο βρίσκεται στον «αποδιοργανωμένο εγκέφαλο του παράφρονος».

Δεν θα πρέπει ωστόσο να παραγνωρίσουμε και την επίδραση της Σελήνης στον ψυχισμό του ανθρώπου και κυρίως σε εκείνον του «λυκάνθρωπου». Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως στο γεμάτο φεγγάρι οι τρίχες, τα γένια και τα μαλλιά του ανθρώπου διπλασιάζουν σχεδόν το ρυθμό ανάπτυξής τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τα νύχια. Η Σελήνη ασκεί τρομαχτικά μεγάλη και παραγνωρισμένη επίδραση στον ψυχισμό του ανθρώπου. Και πως θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά; Σκεφτείτε μόνο τις τρομαχτικές ελκτικές δυνάμεις που ασκεί στα νερά της θάλασσας, προκαλώντας παλίρροιες πολλές φορές τεραστίων διαστάσεων. Σκεφτείτε τα νερά στον Πορθμό του Ευρίπου στη Χαλκίδα, που αναγκάζονται υπό την πίεση τρομακτικών ελκτικών δυνάμεων της Σελήνης να αντιστρέφουν την πορεία τους από Βορρά σε Νότο, και το αντίστροφο. Πώς λοιπόν, δε θα μπορούσε να μην επηρεάσει και τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου, από τη στιγμή που το 80% περίπου του εγκεφάλου του αποτελείται από νερό, υλικό πολύ επιρρεπές σε δυνάμεις έλξης; Πριν από διακόσια περίπου χρόνια, στα ψυχιατρικά άσυλα της Αγγλίας, είχε θεσπιστεί διάταγμα να δέρνουν και στη συνέχεια να δένουν τους επικίνδυνους ασθενείς μια μέρα πριν από την Πανσέληνο, προκειμένου να κάμψουν τις τάσεις για φασαρία και επανάσταση που σίγουρα θα παρουσίαζαν την επομένη οι ασθενείς λόγω της Πανσελήνου!

Είναι χιλιάδες τα περιστατικά που έχουν να κάνουν με κρούσματα «λυκανθρωπίας’. Και λέμε χιλιάδες καθώς πριν την πρόοδο της ιατρικής στο θέμα των ψυχικών νόσων, ασθενείς με κάποιας μορφής ψυχική νόσο, πάρα πολύ εύκολα έπαιρναν τον τίτλο του λυκάνθρωπου. Αρκεί να πούμε ότι μόνο στη Γαλλία μεταξύ 1520 και 1630, περίπου 30000 άτομα είχαν την κακή τύχη να χαρακτηρισθούν λυκάνθρωποι. Πολλά από αυτά ανακρίθηκαν, βασανίστηκαν και αφού «ομολόγησαν» εγκλήματα που τους καταλογίσθηκαν θανατώθηκαν στην πυρά δεμένα πάνω σε έναν πάσσαλο.