Μια άλλη απαράδεκτη άποψη, που μερικοί την υποστηρίζουν ειλικρινά μα που άλλοι την χρησιμοποιούν απλώς για δικαιολογία, είναι ότι το σημερινό κοινωνικό περιβάλλον δεν σου επιτρέπει να είσαι ηθικός και ότι, συνεπώς, μάταια πασχίζεις, όταν οι προσπάθειές σου είναι εκ των προτέρων καταδικασμένες σε αποτυχία· το καλύτερο είναι να εκμεταλλευόμαστε όσο μπορούμε τις περιστάσεις προς όφελός μας και να μη νοιαζόμαστε για τους άλλους· θα αλλάξουμε ζωή, όταν αλλάξει η οργάνωση της κοινωνίας. Βέβαια, κάθε αναρχικός, κάθε σοσιαλιστής, καταλαβαίνει ότι η αδυσώπητη οικονομική κατάσταση επιβάλλει σήμερα στον άνθρωπο να παλεύει εναντίον των άλλων ανθρώπων· και βλέπει, σαν καλός παρατηρητής, πόσο ανίσχυρη είναι η προσωπική επανάσταση εναντίον του πανίσχυρου κοινωνικού περιβάλλοντος.
Είναι, όμως, εξ ίσου αληθινό ότι, χωρίς την προσωπική επανάσταση και χωρίς τη συνεργασία με άλλους ανθρώπους επαναστατημένους με σκοπό την αντίσταση στη δύναμη του κοινωνικού περιβάλλοντος και την προσπάθεια για μετασχηματισμό του, αυτό το κοινωνικό περιβάλλον δεν θα άλλαζε ποτέ.
Είμαστε όλοι, χωρίς εξαίρεση, υποχρεωμένοι να ζούμε λίγο-πολύ σε αντίθεση με τις ιδέες μας· είμαστε, όμως, σοσιαλιστές και αναρχικοί ακριβώς στο μέτρο που βασανιζόμαστε απ' αυτήν την αντίθεση και προσπαθούμε, όσο είναι δυνατόν, να την αμβλύνουμε. Τη μέρα που θα προσαρμοζόμασταν στο περιβάλλον, δεν θα είχαμε πια τη λαχτάρα να το μετασχηματίσουμε και θα γινόμασταν και εμείς αστοί· άφραγκοι, ίσως· αλλά όχι λιγότερο αστοί στα έργα και στις επιδιώξεις μας.
Ερίκο Μαλατέστα - Κείμενα για την αναρχία - εκδ. Νησίδες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου