Δευτέρα 4 Μαΐου 2020

Η «Ημέρα Σιωπής» στο Μπαλί της Ινδονησίας



Στο Μπαλί της Ινδονησίας, οι δρόμοι ερημώνουν και τα πάντα νεκρώνουν έστω και για μία μέρα του χρόνου. Τι συμβολίζει αυτή η παράδοση και ποια είναι τα οφέλη της;
Υπάρχει ένα μέρος του κόσμου όπου η καραντίνα είναι ετήσια παράδοση, έστω και για μία μέρα του χρόνου. Στο Μπαλί της Ινδονησίας, το Nyepi, η Πρωτοχρονιά, ονομάζεται και «Ημέρα Σιωπής» καθώς γιορτάζεται με απομόνωση των ανθρώπων στα σπίτια τους και περισυλλογή για τον χρόνο που πέρασε.
Η Πρωτοχρονιά στο Μπαλί δεν γιορτάζεται σε σταθερή ημερομηνία, αλλά είναι κινητή γιορτή που καθορίζεται κάθε χρόνο από το ινδουιστικό ημερολόγιο ή Σάκα Σαμβάτ. Παρόλο που το 90% των κατοίκων της Ινδονησίας είναι μουσουλμάνοι, το Μπαλί είναι το μοναδικό νησί της χώρας όπου κυριαρχεί ο Ινδουισμός.

Πρώτα γιορτή, μετά σιωπή

Οι εορτασμοί αρχίζουν τρεις μέρες πριν από την Πρωτοχρονιά με την περιφορά ιερών εικόνων στην κοντινότερη θάλασσα, λίμνη, ποτάμι ή πηγή, όπου γίνεται η φυσική ή πνευματική κάθαρση και ο κόσμος κάνει τάματα και προσεύχεται στις θεότητες. Παραμονές του Nyepi, γίνονται θυσίες ζώων και προσφορές φαγητού και ποτού προς τους δαίμονες, σε συνδυασμό με δυνατή μουσική και φωνές, για τον εξευμενισμό των πνευμάτων.
Οι εορτασμοί συνοδεύονται από παρελάσεις σε κεντρικούς δρόμους του νησιού, οι οποίες ωστόσο φέτος ακυρώθηκαν λόγω του κορονοϊού. Υπάρχει όμως μια παράδοση που έμεινε απαράλλακτη: η απομόνωση των κατοίκων του Μπαλί ανήμερα της Πρωτοχρονιάς.
Για 24 ώρες, ολόκληρο το νησί βυθίζεται στη σιωπή και το σκοτάδισύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC. Κανένας δεν επιτρέπεται όχι μόνο να βγει από το σπίτι αλλά ούτε καν να ανάψει φωτιές και ηλεκτρικά φώτα (δηλαδή, να διασκεδάσει ή να εργαστεί). Όλες οι επιχειρήσεις κλείνουν, ακόμα και το αεροδρόμιο κατεβάζει ρολά για μία μέρα. Κάποιοι Μπαλινέζοι, επιπλέον, κάνουν νηστεία, κλείνουν τα κινητά τους και δεν μιλούν παρά μόνο με σύντομους ψιθύρους. Ακόμη και οι σκύλοι και τα κοκόρια επηρεάζονται από το κλίμα κατάνυξης και είναι λιγότερο θορυβώδεις από ό,τι συνήθως, όπως αναφέρουν ντόπιοι. Η καραντίνα είναι, μάλιστα, υποχρεωτική από τον νόμο, οπότε η αστυνομία κάνει περιπολίες στους δρόμους και τις παραλίες διασφαλίζοντας την τήρησή της.

Τα οφέλη της απομόνωσης

Ο λόγος για τον οποίο γίνεται αυτή η καραντίνα δεν έχει να κάνει με τη δημόσια υγεία αλλά με θρησκευτικά πιστεύω: ότι με αυτό τον τρόπο οι δαίμονες θα πιστέψουν ότι το νησί εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του και θα το αφήσουν ήσυχο για έναν ακόμα χρόνο. Αλλά έχει και ένα πρακτικό όφελος: Οι Μπαλινέζοι, έστω και για ένα 24ωρο, κάνουν περισυλλογή και θέτουν στόχους για το μέλλον.
«Η σιωπή που προσφέρει είναι πραγματικά ο καλύτερος τρόπος να διαλογιστείς» σχολιάζει η Σρι Νταριάτι, μια ινδουίστρια που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο νησί. «Γιορτάζω και απολαμβάνω το Nyepi εδώ και 40 χρόνια και, καθώς μεγαλώνω, συνεχίζω να μαθαίνω τη σημασία πίσω από το τελετουργικό».
Η ίδια πιστεύει ότι ο χρόνος στο σπίτι με την οικογένεια χωρίς τηλεοράσεις και Ίντερνετ, έστω και για μία μέρα, φέρνει χαρά, και η περισυλλογή μάς βοηθάει να γίνουμε πιο παραγωγικοί στο μέλλον. Στο μεταξύ, το περιβάλλον επωφελείται έστω και από αυτή τη μία μέρα αποχής των ανθρώπων από τις καθημερινές δραστηριότητές τους. Ινδονησιακή μελέτη του 2015 έδειξε μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων (TSP) κατά 73-78% σε αστικές περιοχές και των αερίων του θερμοκηπίου κατά 33% την ημέρα της μπαλινέζικης Πρωτοχρονιάς.
Η Νταριάτι υπενθυμίζει ότι αυτά τα οφέλη προκύπτουν μόνο από μία μέρα καραντίνας σε ένα και μοναδικό νησί. «Αν το ξεκινούσαμε σε εθνικό επίπεδο, οι συνέπειες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες. Μέσα από ένα τέτοιο γεγονός όχι μόνο προσφέρουμε στον εαυτό μας ένα διάλειμμα και μια ανάσα, αλλά απαλλάσσουμε και το περιβάλλον από το διοξείδιο του άνθρακα που παράγουμε διαρκώς». Η ίδια καταλήγει: «Η Δύση μπορεί να μάθει να τιμά τα απλά πράγματα στη ζωή: να ερχόμαστε σε επαφή με τη φύση, την οικογένεια, τον ίδιο μας τον εαυτό. Να κατεβάζουμε ρυθμούς και διακόπτες και να κοιτάμε τα αστέρια».
Ας το δούμε ως μια θετική παρακαταθήκη από την εμπειρία της καραντίνας, ενώ μετράμε απώλειες από την πανδημία του νέου κορονοϊού και δεν έχουμε πάψει να ανησυχούμε για το μέλλον.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τρέχοντας τον χρόνο

  Σπρώχνουμε το χρόνο προς τα εμπρός οι άνθρωποι. Με τέτοια μανία που ξεχνάμε φαίνεται πως όταν κάνεις το χρόνο να τρέχει πιο γρήγορα, σε πα...