news247
Του Γιώργου Σκαφιδά
O Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, Πατριάρχες των Ορθοδόξων Εκκλησιών, ο Υφυπουργός Εξωτερικών του Βατικανού, ο Μεγάλος Μουφτής της Αιγύπτου, θρησκευτικοί ηγέτες από το μουσουλμανικό και τον εβραϊκό κόσμο, αλλά και πλήθος υπουργών Εξωτερικών (από Αίγυπτο, Κύπρο, Παλαιστίνη κ.α.) πρόκειται να βρεθούν στην Αθήνα το διήμερο 30-31 Οκτωβρίου (την ερχόμενη Δευτέρα και Τρίτη) για να πάρουν μέρος στη νέα, κατά σειρά δεύτερη, Διεθνή Διάσκεψη για τον Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή.
Από τις πλέον μεγαλόπνοες πρωτοβουλίες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, η εν λόγω διάσκεψη διοργανώθηκε με επιτυχία για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2015, και πλέον επιστρέφει, με τον θρησκευτικό κόσμο να την έχει εν τω μεταξύ «αγκαλιάσει» ως αυτό που πραγματικά (αξίζει να) είναι: ως έναν θεσμό δηλαδή ο οποίος προωθεί την αλληλοκατανόηση και την πλουραλιστική συνύπαρξη μέσα σε έναν κόσμο που συνεχίζει να σπαράσσεται από μισαλλοδοξίες.
Εν έτει 2017, η ένταση στο μεσανατολικό περιβάλλον δείχνει να έχει ελαφρώς υποχωρήσει, σε σύγκριση με το 2015, κυρίως λόγω της αποδυνάμωσης των τζιχαντιστών σε Συρία και Ιράκ. Αυτό που μένει τώρα είναι να καταφέρουν οι θρησκευτικές μειονότητες που κυνηγήθηκαν ανηλεώς τα περασμένα χρόνια (όπως για παράδειγμα οι κουρδικής «καταγωγής» γεζίντι από τη Συρία και το Ιράκ, οι χριστιανοί κ.α.) να επιστρέψουν στις εστίες τους με την προοπτική να ξαναχτίσουν τη ζωή τους εκεί.
Παρά τις ήττες των τζιχαντιστών του ISIS ωστόσο, οι εστίες της έντασης παραμένουν σήμερα στην πολύπαθη Μέση Ανατολή, με τη θρησκεία να συμπρωταγωνιστεί κι αυτή σε κάθε αντιπαράθεση, ως αστερίσκος, άλλες φορές λιγότερο κι άλλες περισσότερο σημαντικός.
Το σιιτικό Ιράν από τη μία και η σουνιτική Σαουδική Αραβία από την άλλη διανύουν περίοδο δυνητικά εύφλεκτης αντιπαράθεσης, με την κυβέρνηση Τραμπ να σκληραίνει τη στάση της ενάντια στους σιίτες.
Απτόητη ωστόσο, η σιιτική Τεχεράνη ενισχύει την επιρροή της σε Συρία και Ιράκ, πατώντας μάλιστα πάνω σε σιιτικούς δεσμούς. Παράλληλα, φλερτάρει έντονα με το σουνιτικό Κατάρ αλλά και με τον επίσης σουνίτη Ερντογάν στην Τουρκία.
Το Ισραήλ από την πλευρά του, ανησυχεί και δεν το κρύβει.
Κοντράρει την Τεχεράνη. Έρχεται σε αντιπαράθεση με τον Ερντογάν. Ανεβάζει τους τόνους ενάντια στους Παλαιστίνιους (με τις ευλογίες της κυβέρνησης Τραμπ και ειδικά του επιρρεπή σε προκλήσεις Αμερικανού πρέσβη στο Τελ Αβίβ Ντέιβιντ Φρίντμαν), ενώ παράλληλα αγκαλιάζει τους «θρησκευτικά ουδέτερους» (και πάλαι ποτέ ζωροάστρες) Κούρδους.
Σουνίτες, σιίτες, γεζίντι και Κούρδοι βρίσκονται πλέον να μάχονται (κυριολεκτικά και μεταφορικά) για τον έλεγχο των πλούσιων σε πετρέλαιο εδαφών στην κοιλάδα της Νινευή στο βόρειο Ιράκ, εγκαινιάζοντας έτσι τη μετάβαση στη μετά-ISIS εποχή... μέσω της επανεμφάνισης παλαιών γεωπολιτικών ανταγωνισμών.
Υπενθυμίζεται ότι στη Νινευή βρίσκεται και η πόλη Καρακός, η άλλοτε μεγαλύτερη χριστιανική πόλη του Ιράκ, η οποία έχει ωστόσο πάψει πλέον να είναι το ίδιο χριστιανική.
Όσο για την Αίγυπτο, αυτή συνεχίζει να «πολεμάει» ενάντια στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, με την οποία ωστόσο Μουσουλμανική Αδελφότητα επιμένει να φλερτάρει ο Ερντογάν, προκαλώντας έτσι τις έντονες αντιδράσεις του Καΐρου.
Ο Τούρκος πρόεδρος από τη μεριά του, επιμένει να διαχειρίζεται τις θρησκευτικές μειονότητες με όρους μετα-πραξικοπηματικών εκκαθαρίσεων, ως αποδιοπομπαίους τράγους. Εβραίοι, αλεβίτες και χριστιανοί αντιμετωπίζονται στη σύγχρονη Τουρκία ως εν δυνάμει... γκιουλενιστές και στοχοποιούνται. Δεκαέξι μήνες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται, άλλωστε, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, κι αυτό με εντολή Ερντογάν. Διόλου τυχαία, και πάλι με εντολή Ερντογάν, μουσουλμανικές προσευχές και αναγνώσεις του Κορανίου λαμβάνουν πια χώρα (με αυξανόμενη συχνότητα μάλιστα) εντός της Αγίας Σοφίας, μεταμορφώνοντας σταδιακά την φυσιογνωμία ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομίας, το οποίο επισήμως θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως μουσείο.
Μέσα σε όλα αυτά, οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Μέσης Ανατολής εξακολουθούν να μειώνονται (από το 20% του συνολικού πληθυσμού στο οποίο αντιστοιχούσαν πριν 100 χρόνια, σε μόλις 3% με 4% σήμερα), ελέω διωγμών και πολύνεκρων επιθέσεων (όπως εκείνες που είχαν πραγματοποιηθεί κατά Κοπτών στην Αίγυπτο τον περασμένο Μάιο).
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αναγνωρίσει από πέρυσι τη γενοκτονία χριστιανών, γεζίντι και άλλων θρησκευτικών μειονοτήτων στα εδάφη της Συρίας και του Ιράκ που ελέγχονταν από τους τζιχαντιστές του ISIS. Παραδόξως ωστόσο, είναι οι ίδιες οι ΗΠΑ που επιμένουν να μην αναγνωρίζουν τη Γενοκτονία 1,5 εκατομμυρίων χριστιανών Αρμενίων από την Τουρκία...
«Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι θρησκευτικές μειονότητες στο Ιράκ είναι πολλές... Η χριστιανική μειονότητα των Κοπτών της Αιγύπτου εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια κατάσταση μεταξύ περιθωριοποίησης και διωγμών... Στην Τουρκία, στον απόηχο των γεγονότων του Ιουλίου του 2016, η κατάσταση έχει γίνει πιο ρευστή για τις θρησκευτικές μειονότητες...», σημειώνει μεταξύ πολλών άλλων στην τελευταία του έκθεση, την κατά σειρά τέταρτη, το Κέντρο για τον Θρησκευτικό Πλουραλισμό στη Μέση Ανατολή (www.crpme.gr).
Ο λόγος για ένα μηχανισμό παρακολούθησης και ανάλυσης των εξελίξεων που ιδρύθηκε με έδρα την ελληνική πρωτεύουσα, στον απόηχο της πρώτης Διεθνούς Διάσκεψης για τον Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή που είχε πραγματοποιηθεί στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 2015.
Πίσω στο παρόν, έχει έρθει πλέον η ώρα για τη δεύτερη Διεθνή Διάσκεψη για τον Θρησκευτικό και Πολιτιστικό Πλουραλισμό και την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή, το διήμερο 30-31 Οκτωβρίου στην Αθήνα, να αναδείξει το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει σε περιφερειακό επίπεδο η Ελλάδα ως συγκολλητική ουσία μεταξύ φίλων και «εχθρών».
Περιθώρια για κάτι τέτοιο σαφώς και υπάρχουν, όπως έχουν άλλωστε αποδείξει στην πράξη και άλλες πρόσφατες ελληνικές πρωτοβουλίες: το Φόρουμ Αρχαίων Πολιτισμών, οι Διασκέψεις για την Ασφάλεια και Σταθερότητα στη Ρόδο κ.α..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου