Επίκεντρο του κόσμου μας η Ανάσταση

πίνακας του Marko Ivan Rupnik

του Κωστή Μοσκώφ

e-dromos

Ο συγγραφέας Κωστής Μοσκώφ (1939-1998), μάλλον «ξεχασμένος» σήμερα διανοούμενος της ελληνικής Αριστεράς, διατέλεσε μεταξύ άλλων διευθυντής του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών, δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης, μορφωτικός ακόλουθος της ελληνικής πρεσβείας στην Αίγυπτο και υπεύθυνος του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στη Μέση Ανατολή. Θεωρείται εισηγητής της έννοιας «η καθ’ ημάς Ανατολή» και συνέδεσε τον μαρξισμό με τον ορθόδοξο λόγο. Αναπόφευκτα, στα γραπτά του η Σταύρωση και η Ανάσταση έχουν ξεχωριστή θέση. Ακολουθούν δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα

Ο άνθρωπος είναι «σταυρωμένος» ακόμα σήμερα, γνωρίζοντας τα όρια της ζωής του μέσα στη φύση και μέσα στην κοινωνία, υπερβαίνοντας ωστόσο με την Πράξη του δυνάμει τα όρια της ατομικής του ζωής, γνωρίζοντας πως η ενοποίηση της διασκορπισμένης ύλης γύρω από τους καημούς του είναι μια Πράξη έρωτα τόσο όσο και μια Πράξη ιστορίας, γνωρίζοντας πόσο το Εσύ είναι το κρυμμένο Εμείς, πρόσωπο του όλου, του συλλογικού σώματός μας… Η «Σταύρωση» συνεχίζεται. Και ωστόσο ο παραδοσιακός κόσμος μας δεν έχει κέντρο του εορτολογίου του την κορύφωση του Πάθους Σταύρωση, δεν έχει κέντρο του εορτολογίου του τη μέρα μνήμης της Σταύρωσης, αλλά την άρνησή της Ανάσταση. Οι 364 μέρες του χρόνου ανήκουν στο χώρο της Σταύρωσης, η Ανάσταση όμως, το Πάσχα, είναι το επίκεντρο, στον κόσμο μας, του όλου χρόνου, μέρα της θέωσης του ανθρώπου… Η Σταύρωση εγκυμονεί την Ανάσταση…
[«Μεγάλη Πέμπτη – Σταύρωση και διαλεκτική», κεφάλαιο του βιβλίου «Λαϊκισμός ή πρωτοπορία;», που κυκλοφόρησε το 1985 από τις εκδόσεις Καστανιώτη]



Ο καιρός κατάργησε τα όνειρα. Απαγορεύεται να ονειρεύεσαι. Απαγορεύεται να ελπίζεις. Οι δομές στη νέα ώρα της δύναμής τους κρατούν σκλάβους τους λαούς. Η Πράξη κουρασμένη, διστάζει τώρα να προχωρήσει. Η Επανάσταση πέθανε; Είναι αυτό το τέλος της ιστορίας;
Η Αποτυχία μας. Η Επιτυχία μας. Η Επιτυχία της Αποτυχίας – η μεταμόρφωσή της σε Λόγο, σε ολικό γεγονός, σε Τραγωδία. Όπως στη ζωή την Σταύρωση ακολουθεί η Ανάσταση. Επικαθοριστική μέσα στην Παράδοση όμως η στιγμή της Λαμπρής. Μέχρις ότου η ώρα της δύναμης των δομών περάσει. Και η Πράξη μπορέσει πάλι δραστικά να εκτυλιχτεί.
[«Η σάρκα σου όλη», Εξάντας, 1998]