Ένα κοινωνικό χαρακτηριστικό των Κυθήρων,το οποίο συναντά ο ξένος στο νησί είναι μια ιδιόμορφη οικογενειοκρατία.Ένας δημοσιογράφος-συγγραφέας που έκανε απόπειρα να ζήσει στο νησί(και έφυγε τρέχοντας προς Αγγλία μεριά)το περιέγραψε ως ανήθικο φαμιλισμό.
Είναι δύσκολο να συνηθίσει κάποιος αυτό το είδος "κοινωνικής οργάνωσης",αν μπορεί να το πει έτσι.Βασικός παράγοντας της "καθυστέρησης" του νησιού είναι αυτή η ιδιόμορφη οικογενειοκρατία.Να σας δώσω ένα παράδειγμα.Ας υποθέσουμε ότι πρέπει να γίνει ένα έργο σε κάποιο χωριό.Ο Τάδε όμως μεγαλοπαράγοντας,ο οποίος έγινε μεγαλοπαράγοντας ένας Θεός ξέρει πως,δεν το αφήνει να γίνει γιατί κάποια συμφέροντά του(άλλη πληγή τα συμφέροντα) πλήττονται.Μαζεύονται λοιπόν οι χωριανοί να δουν πως θα αντιδράσουν.Επιλέγουν την κατάλληλη ενέργεια και ορίζουν τη μέρα και την ώρα.Ας πούμε να καταθέσουν έγγραφη διαμαρτυρία στο Δήμο.Έρχεται η μέρα και η ώρα αλλά από 10-15 μαζεύονται...2-3.Παίρνουν τηλέφωνο τους υπόλοιπους και ακούν το εξής:Ε,ξέρεις,με τον Τάδε που μπλοκάρει το έργο είμαι τρίτος εξάδελφος(ή κουνιάδος ή μπατζανάκης ή ξάδερφος του αδερφού της νύφης του κλπ) και να μην φανώ και χαλάσω τις σχέσεις μου.Αυτό το τελευταίο ερμηνεύεται ως εξής.Οι δουλειές είναι λίγες στο νησί.Και οι συνεργασίες ορίζονται από ακριβώς αυτές τις συγγενικές σχέσεις.Οι Κυθήριοι συνεργάζονται μόνο εντός του σογιού τους.Έτσι,προκειμένου κάποιος να μη χάσει το στενό,προσωπικό του συμφέρον,αφήνει να πάει το παλιάμπελο.Δηλαδή το νησί.
Αυτή η οικογενειοκρατία έχει βέβαια και άλλες πτυχές.Κάποιες οικογένειες έχουν επιβληθεί σε διάφορους τομείς.Ακόμα και οικογένειες που δεν κρατάνε από τα Κύθηρα(αυτό επιτυγχάνεται είτε με παντρειές με άλλα σόγια είτε με μαζικό ερχομό μιας οικογένειας στο νησί).Και επιβάλλονται είτε επειδή έχουν πλούτο,είτε πολιτική ισχύ(ή επειδή τα απέκτησαν αυτά),κάποια θέση κλπ.Είναι εύκολο να επιβληθείς στα Κύθηρα.Οι Κυθήριοι δεν θα υπερασπιστούν ποτέ τίποτα προκειμένου να μην ξεβολευτούν,οπότε ο πιο επίμονος,σκληρός,φιλόδοξος,αρχομανής κλπ αργά ή γρήγορα επιβάλλεται.
Αυτό βολεύει όλες τις υποομάδες του νησιού.Από τους πολύ συντηρητικούς μέχρι και τους πολύ προοδευτικούς.Είναι όμορφο να ακούγεται ο λόγος σου μόνο και μόνο λόγω επωνύμου.Είσαι αυθεντία βρε παιδί μου.Κι ας λες ότι μάχεσαι τις αυθεντίες.Είναι γλυκό το κρασάκι αυτό.
Έτσι,οι περισσότεροι δεν κοιτάνε τι λέγεται αλλά από ποιον λέγεται.Και δεν εξετάζεται η ορθότητα αυτού που λέγεται ή γίνεται,αλλά να μην θιχτεί αυτός που το λέει ή το κάνει.
Και τι κάνει ένας ξένος σε αυτή τη κατάσταση;Λοιπόν,δύο είναι οι δρόμοι.Είτε μπαίνει σε αυτό το σύστημα ώστε να κάνει τις δουλειές που θέλει ή μένει μακριά.Για παράδειγμα,στην Αγία Πελαγία υπάρχουν πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι κλπ από άλλες περιοχές της Ελλάδας οι οποίοι έχουν λίγες ως καθόλου σχέσεις με το υπόλοιπο χωριό.Καλό είναι να θέσεις και κάποια όρια τα οποία να κάνεις ξεκάθαρο ότι δε θα ανεχτείς να τα ξεπεράσει κανείς.Για παν ενδεχόμενο.Ξέρω τι σας λέω.
Πριν κλείσω να πω ότι με τον όρο "ξένος" εννοώ τον Έλληνα που έρχεται να μείνει στα Κύθηρα.Όσοι είναι από άλλες χώρες είναι άλλη κατηγορία και ορίζονται από τη χώρα καταγωγής τους(π.χ Αλβανός ,Βούλγαρος,Αιγύπτιος κλπ).Κάπως έτσι έχει η δομή της κοινωνίας στα Κύθηρα.Στο επόμενο "κυθηραϊκό κείμενο" θα γράψω πιο αναλυτικά για τα "συμφέροντα"και πως αυτά επηρεάζουν την καθημερινότητα στο νησί.
Οι παραδοσιακές κοινωνίες στον μοντέρνο κόσμο έχουν αυτή την τερατόμορφη δομή και λειτουργία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΞέρεις,με ενοχλεί να βλέπω αυτά τα στοιχεία σε δήθεν προοδευτικά άτομα που υποτίθεται ότι προσκομίζουν νέες ιδέες κλπ.Αλλά είπαμε,τους βολεύει.
ΔιαγραφήΠάντως,ενώ στην αρχή της κρίσης ήμουν από αυτούς που υποστήριζαν ότι η φυγή προς την επαρχία ήταν η λύση,τώρα παραφράζοντας έναν Αλβανό παππού που έδωσε συμβουλή στο γιο του λέω:σε πόλη και ας έχεις μόνο μια φέτα ψωμί τη μέρα να τρως.
Ζω στο χωριό και πλέον νομίζω ότι μπορώ να ζήσω οπουδήποτε.. δεν με απασχολεί, δεν με αγγίζει κι ούτε με εκπλήσσει η παθολογία τους . .είτε την συναντώ στη πόλη ειτε στο χωριό. Συλλέγω στοιχεία όμως γιατί μαθαίνω τα ανθρώπινα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑν όμως κάποιος σε ρωτήσει πού να επιλέξει να μείνει;
ΔιαγραφήΒέβαια,εγώ επειδή είμαι παπάς δεν μπορώ να αποφύγω ορισμένες κακοτοπιές,δεν επιλέγω συναναστροφές και ίσως τα βλέπω πιο άσχημα τα πράγματα.Ε,είμαι και παράξενος άνθρωπος,οπότε καταλαβαίνεις...
Αν με ρωτήσει θα του πω ότι με τιμά η εμπιστοσύνη του... και το αλάνθαστο, σε αυτές τις περιπτώσεις follow your heart....
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο "καποιος" που αναφέρεις παίζει σημαντικό ρόλο. Δεν υπάρχουν γενικές απαντήσεις, αλλά ειξιδικευμένες κατά περίπτωση....