Μπορεί να έληξε ο συναγερμός για τον κινεζικό πύραυλο και την ανεξέλεγκτη επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα, αλλά επανέφερε στο προσκήνιο το τεράστιο πρόβλημα τα με τα διαστημικά σκουπίδια γύρω από τη Γη.
Η Κίνα είχε σπεύσει να υποβαθμίσει την ανησυχία για την πιθανότητα ο πύραυλος «Μεγάλη Πορεία 5Β» να πέσει σε κατοικημένη περιοχή ή αεροσκάφος εν πτήσει. Και αυτή τη φορά φαίνεται πως κέρδισε το στοίχημα. Αλλά το πρόβλημα παραμένει και μάλιστα εντείνεται καθώς το διάστημα αποτελεί πλέον στόχο όχι μόνον εθνικών διαστημικών προγραμμάτων, αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με τις σχετικές διεθνείς συνθήκες οι ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο διάστημα και αναμένεται μέσα στα επόμενα χρόνια να θέσουν σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη 45.000 δορυφόρους, υπόκεινται στη νομική ευθύνη των χωρών που τις φιλοξενούν. Κι αν προσθέσει κανείς και τους περίπου 9.300 τόνους διαστημικών σκουπιδιών που ήδη περιφέρονται γύρω από τον πλανήτη μας, το πρόβλημα των συγκρούσεων στο διάστημα και της μόλυνσής του με συντρίμμια πυροδοτεί έντονες ανησυχίες.
Μόλις τον περασμένο μήνα οι υπεύθυνοι στο κέντρο ελέγχου της SpaceX στην Καλιφόρνια προειδοποίησαν τους αστροναύτες που βρίσκονταν σε τροχιά να φορέσουν τις διαστημικές τους στολές και να επιστρέψουν στις θέσεις τους καθώς ένα διαστημικό σκουπίδι ενδεχομένως να έπεφτε πάνω στην κάψουλά τους. Πριν απ’ αυτό το περιστατικό, ένα κομμάτι μπογιάς μεγέθους νυχιού έπεσε στο παρμπρίζ ενός διαστημικού λεωφορείου διαπερνώντας τα δύο από τα τρία στρώματα γυαλιού. «Το πρόβλημα με τα διαστημικά σκουπίδια είναι γνωστό εδώ και καιρό, αλλά τώρα ο ανταγωνισμός εντείνεται στο διάστημα. Δεν έχουμε μόνον δύο χώρες [ΗΠΑ και Ρωσία], αλλά και τους Κινέζους και την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία μεταξύ άλλων. Κι όταν μπαίνουν πολλοί στο παιχνίδι, τα πράγματα περιπλέκονται», λέει η Τζοάν Γκαμπρινόβιτς, καθηγήτρια στο National Center for Remote Sensing, Air, and Space Law του Mississippi Law Center των ΗΠΑ.
Ο κίνδυνος των συγκρούσεων στο διάστημα
Ειδικά έχουν διατυπώσει πολλάκις τις ανησυχίες τους για τους κινδύνους συγκρούσεων στο κοντινό διάστημα από το 2009, όταν δύο δορυφόροι, ο Iridium 33 και ο εγκαταλειμμένος ρωσικός στρατιωτικός Kosmos-2251 συγκρούστηκαν σε ύψος περίπου 42 χλμ. πάνω από τη Σιβηρία και έσπασαν σε χιλιάδες κομμάτια – θέμα που πυροδότησε έντονο προβληματισμό και αποτέλεσε το αντικείμενο μεγάλου συνεδρίου που διοργάνωσε τον περασμένο μήνα η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος.
«Πολλά πράγματα τίθενται σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη και κάποια εξ’ αυτών πιθανώς να συγκρουστούν», τόνισε η Γκαμπρίνοβιτς.
Σύμφωνα με τον αστροφυσικό του Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, Τζόναθαν Μακ Ντάουελ, η Κίνα είχε κάθε λόγο να γνωρίζει ότι ο πύραυλος Μεγάλη Πορεία 5Β ήταν απρόβλεπτος και θα ξέφευγε από έλεγχο, αλλά αμέλησε τονίζοντας ότι θα πέσει στον ωκεανό, αν και ο προηγούμενος πριν από ένα χρόνο είχε πέσει σε χωριά στην Ακτή του Ελεφαντοστού στην Αφρική, ευτυχώς χωρίς να προκαλέσει θύματα.
Οι προοπτικές περισυλλογής των διαστημικών σκουπιδιών
Η ανεξέλεγκτη πτώση του κινεζικού πυραύλου ίσως δώσει μια ώθηση σε κυβερνήσεις και αρμόδιους διεθνούς οργανισμούς να ασχοληθούν επισταμένα με το φλέγον αυτό ζήτημα, αλλά και ευκαιρίες σε ιδιωτικές εταιρείες όπως η Astroscale, με έδρα στη Βρετανία, που προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα προσφέροντας υπηρεσίας συλλογής εμπορικών διαστημικών σκουπιδιών.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία περίπου 6.900 από τους 11.370 δορυφόρους, που έχουν τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη, κυκλοφορούν στο κοντινό μας διάστημα και περίπου 4.000 εξ’ αυτών παραμένουν σε λειτουργία, αλλά το Space Surveillance Networks παρακολουθεί συνολικά 28.160 διαστημικά σκουπίδια, αφού έχουν καταγραφεί πάνω από 560 περιστατικά με διαλύσεις, εκρήξεις, συγκρούσεις δορυφόρων με αποτέλεσμα τη διάλυσή τους.
Η Astroscale χρησιμοποιεί το όχημα ELSA-d σε μια δοκιμή σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη για να δείξει ότι είναι όντως εφικτή η συλλογή διαστημικών σκουπιδιών – εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο, ειδικά αν ο στόχος περιδινίζεται με μεγάλη ταχύτητα. Στη δοκιμή χρησιμοποιείται ένας δορυφόρος για να συλλάβει με τη βοήθεια ενός μαγνήτη ένα δοκιμαστικό μη επανδρωμένο όχημα, ενώ για μεγαλύτερα αντικείμενα θα απαιτείται ρομποτικός βραχίονας. Όμως, όπως λέει ο διευθυντής της εταιρείας, το πραγματικό πρόβλημα μπορεί να μην είναι τα μεγάλα διαστημικά σκουπίδια, που γίνονται πρωτοσέλιδα και κάνουν τους κατοίκους του πλανήτη μας να στρέφουν ανήσυχα τα βλέμματά τους στον ουρανό. «Το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι τα μεγάλα διαστημικά σκουπίδια, αλλά όταν αυτά διαλύονται σε μικρότερα συντρίμμια. Ένα θραύσμα μόλις ενός εκατοστού μπορεί να διαλύσει ένα διαστημόπλοιο και κινείται με τόσο μεγάλη ταχύτητα, που αγνοείς την ύπαρξή του από το έδαφος. Θέλουμε να αποφύγουμε μια καταστροφή, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό να φροντίζουν οι κυβερνήσεις να συλλέγουν και να επαναφέρουν στη Γη τα παλιά και σπασμένα διαστημικά αντικείμενα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου