της Νεφέλης Λυγερού –
Από αδιάλλακτος εθνικιστής που κάποτε λογόκρινε τα σερβικά ΜΜΕ, ο σημερινός πρόεδρος της Σερβίας Βούτσιτς έχει μετατραπεί σε φιλοευρωπαίο μεταρρυθμιστή. Από «παιδί» του Μιλόσεβιτς έχει γίνει εκλεκτός της Δύσης. Στις τελευταίες προεδρικές εκλογές τον Απρίλιο του 2017, κέρδισε κατά κράτος. Αναδείχθηκε σε ηγέτη της Σερβίας έως το 2022. Διατήρησε μία τεράστια διαφορά από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Έχοντας εξασφαλίσει περίπου το 55% των ψήφων απέφυγε έναν δεύτερο γύρο, παρ’ ότι σύσσωμη η αντιπολίτευση κατήγγειλε την κυβέρνησή του για αυταρχισμό.
Την επομένη της επικράτησης του, μάλιστα, χιλιάδες πολίτες του Βελιγραδίου, κυρίως φοιτητές, συγκεντρώθηκαν μπροστά από το Κοινοβούλιο, κατηγορώντας τον ότι «έκλεψε τις εκλογές» και απαιτώντας το «τέλος της δικτατορίας» του. Τις επόμενες ημέρες οι φοιτητικές διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν στο Νόβι Σαντ, στη Νις και σε άλλες σερβικές πόλεις. Τον κατηγορούσαν ότι προώθησε την υποψηφιότητά του από την πλεονεκτική θέση του πρωθυπουργού, αρνούμενος να παραιτηθεί και χρησιμοποιώντας τα ΜΜΕ.
Η φήμη του αδίστακτου πολιτικού δεν είναι κάτι νέο για εκείνον. Τον ακολουθεί από τότε που είχε αναλάβει τον εποπτεία των ΜΜΕ στη Σερβία και έχει δυσκολευτεί να αποβάλει την εικόνα αυτή. Δικηγόρος στο επάγγελμα, ο Βούτσιτς εντάχθηκε στο εθνικιστικό Ριζοσπαστικό Κόμμα το 1993 και σύντομα έγινε ανώτερο στέλεχός του και γνωστός για την σκληροπυρηνική του ρητορική.
Υπερασπίστηκε με πάθος τις ενέργειες των Σέρβων ηγετών στη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία. «Σκοτώνετε έναν Σέρβο και θα σκοτώσουμε 100 μουσουλμάνους», είπε τον Ιούλιο του 1995, λίγες μόλις μέρες μετά την εξόντωση σχεδόν 8.000 μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα. Το 1998 διορίστηκε υπουργός Πληροφοριών στην κυβέρνηση Μιλόσεβιτς.
Στροφή 180 μοιρών
Πέρασε δρακόντεια μέτρα, με κορυφαίο το «Νόμο Βούτσιτς» που οι αντίπαλοί του υποστηρίζουν ότι είχε σχεδιαστεί για να καταπνίξει κάθε κριτική εναντίον της κυβέρνησης την εποχή του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο (1998-99). Σήμερα, δεν θα μπορούσε να μαντέψει κανείς την πολιτική του αφετηρία. Στη νικητήρια ομιλία του ευχαρίστησε δημόσια τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Διατηρεί άριστες σχέσεις μαζί του, οι οποίες επιβεβαιώθηκαν όταν αρνήθηκε να συνταχθεί με τις χώρες που επέβαλαν κυρώσεις εις βάρος της Μόσχας για την ουκρανική κρίση. Λέγεται, μάλιστα, ότι είπε στον Ρώσο πρόεδρο ότι η Σερβία «απέδειξε τη φιλία της σε δύσκολες στιγμές». Η Μόσχα υποσχέθηκε ένα πενταετές δάνειο 800 εκατ. δολαρίων για την αναβάθμιση των σιδηροδρόμων της Σερβίας το 2013, και το Βελιγράδι έχει πολλά έσοδα από τις σερβικές εξαγωγές προς την Ρωσία.
Όταν ρωτήθηκε γιατί η Σερβία δεν προσχώρησε στις ευρωπαϊκές κυρώσεις, είπε, «Δεν μπορούμε να επιβάλουμε κυρώσεις: Πρέπει να τρώμε. Δεν εννοούμε να το παίξουμε και με τις δύο πλευρές». Στο ακροατήριό του, πάντως, είπε εν μέσω πανηγυρισμών: «Για μένα είναι σημαντικό ότι αυτές οι εκλογές έδειξαν πως μια μεγάλη πλειοψηφία των Σέρβων συμφωνεί με τη συνέχιση της ευρωπαϊκής πορείας μας, ενώ διατηρούμε στενές σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία».
Ειρωνικό αν σκεφτεί κανείς ότι κάποτε του είχε απαγορευτεί η είσοδος στην ΕΕ στη διάρκεια των πολέμων στα Βαλκάνια τη δεκαετία του 1990. Το 2008 είναι που πραγματοποιεί μία στροφή 180 μοιρών. Ακολούθησε τον πολιτικό μέντορά του και απερχόμενο πρόεδρο της Σερβίας Τόμισλαβ Νίκολιτς στο νεοσύστατο Προοδευτικό Κόμμα. Ανέλαβε το υπουργείο Άμυνας το 2012 και το 2014 την πρωθυπουργία της Σερβίας.
Έχω αλλάξει
«Δεν κρύβω ότι έχω αλλάξει… Είμαι περήφανος για αυτό» είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο τέλος του 2012.Οι υποστηρικτές του τον αντιμετωπίζουν ως τον απόλυτα σταθερό ηγέτη σε μια προβληματική περιοχή. Είναι αυτός που ηγείται των προσπαθειών της Σερβίας να ενταχθεί στην ΕΕ. Όπως έχει δηλώσει, «η Σερβία προχωράει. Δεν κρύβουμε τα συμφέροντά μας, δεν λέμε ψέματα σε κανέναν, κρατάμε το λόγο μας και γνωρίζουμε τι θέλουμε».
Πράγματι, δεν μπορεί να μην του αναγνωρίσει κανείς το ταλέντο να καλλιεργεί τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με ετερόκλητα συμφέροντα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι ένας αποδεκτός ηγέτης τόσο στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, όσο στην Κίνα και στη Ρωσία. Στη Μέρκελ εμφανίζει το ευρωπαϊκό του πρόσωπο, στη Ρωσία κρατάει μία συνεπή φιλική στάση, στην Κίνα υπόσχεται πεδίο για επενδύσεις και δίοδο στον Δρόμο του Μεταξιού και στην Αμερική του Τραμπ προτάσσει ένα φιλοαμερικανικό προσανατολισμό.
Εξάλλου, για να παραμείνει στην κορυφή χρειάζεται υποστήριξη από το εξωτερικό. Μετά την ανάδειξή του ως προέδρου της χώρας επέλεξε για πρωθυπουργό του την 41χρονη Άνα Μπέρναμπιτς, δεδηλωμένη ομοφυλόφιλη. Για την ιδιωτική του ζωή ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά πέραν του ότι θέλει να επιδεικνύεται, όπως φάνηκε και από την εμφάνισή του στο Dancing With The Stars. Η οικογένειά του έχει μία αξιοζήλευτη περιουσία, στην οποία συγκαταλέγονται πολλά ακίνητα στο Βελιγράδι. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι ένα σπίτι λίγο έξω από το Βελιγράδι, στο Τζανίνσι.
Εκεί συνήθως μένουν σημαντικοί φιλοξενούμενοι. Το θέμα αυτό, μάλιστα, έχει απασχολήσει τον Τύπο. «Ξέρεις ποιό είναι το πρόβλημα με όλους εκείνους που πιστεύουν ότι θα βρουν κάτι εναντίον μου. Δεν υπάρχει τίποτα να βρουν. Ποτέ δεν έκλεψα τίποτα, ποτέ δεν έκανα κατάχρηση του αξιώματός μου. Δεν φοράω ακριβά ρούχα, δεν έχω καλό ρολόι». Έχει έναν αδελφό που εργάζεται σε μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Σερβίας. Ο πρώτος του γάμος έληξε άδοξα και σήμερα είναι παντρεμένος με την κατά πολλά χρόνια νεότερη σύζυγός του, η οποία εργάζεται στο υπουργείο Εξωτερικών από το 2010. Μαζί της έχει αποκτήσει ένα παιδί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου