Το χιούμορ...

π. Ανδρέα Αγαθοκλέους


Ο άνθρωπος κάθε εποχής έχει ανάγκη για επικοινωνία με άνθρωπο, ως εικόνα του Τριαδικού Θεού. Η επικοινωνία εκφράζεται με διάφορους τρόπους, όπως το βλέμμα, την ομιλία, τις χειρονομίες και άλλα που η ανάγκη, ο χρόνος και ο τόπος θα εφεύρει.

Υπάρχει όμως κι ένας τρόπος που φανερώνει ότι ο απέναντί μας δεν είναι ξένος, ή τουλάχιστο εμείς δεν θέλουμε να κρατήσουμε απόσταση. Αυτός ο τρόπος της επικοινωνίας είναι το χιούμορ. Όταν κάμνομε ή δεχόμαστε χιούμορ δείχνουμε την οικειότητά μας με τον άλλο αλλά και την ποιότητα τού μέσα μας κόσμου. Αν «εκ της καρδίας του ανθρώπου εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι» (Μτθ. 15, 19), είναι αυτονόητο ότι με βάση αυτά είναι και το χιούμορ που μας βγαίνει. Αν το χιούμορ έχει μια ομορφιά και λεπτότητα, τότε δεν θίγει, δεν προσβάλλει τον άλλο, αλλά γίνεται μέσο που ενώνει. Όπως, βέβαια, και μέσο να χαρεί ο άνθρωπος, να χαλαρώσει από την ένταση των προβλημάτων του, να μην τα πάρει σοβαρά ώστε να καταρρεύσει.

Όσο και να φαίνεται παράξενο, στους αγίους που γνωρίσαμε και είδαμε «ιδίοις όμμασι» κυριαρχούσε το χιούμορ ως δυνατότητα να διδάξουν, να ελέγξουν, να νουθετήσουν «δι’ άλλης οδού». Μέσα απ’ αυτό και σε εύθυμη ατμόσφαιρα, σου αποκαλύπτετο ο κακός εαυτός σου, σου γνωρίζονταν τα κρυφά πάθη. Τότε σου ερχόταν η επιθυμία να θέλεις να διορθωθείς, όχι από φόβο ούτε από προσπάθεια ηθικής τελείωσης, αλλά για την ομορφιά που βρίσκεται στην απαλλαγή απ’ αυτά. Γιατί το χιούμορ τους ήταν μέσο και τρόπος της γνώσεως του εαυτού μας και δι’ αυτού του Θεού μας και του αδελφού μας.



Υπάρχει, βέβαια, και η άποψη πως το χιούμορ στους αγίους είναι και η δυνατότητα χαλάρωσης από την ένταση του πνευματικού αγώνα. Ως ένα είδος «διαλείμματος», που, πάλι, δεν ήταν υπεκφυγή από το στόχο και σεργιάνισμα σε άλλους δρόμους που αποπροσανατολίζουν.

Είναι σημαντικό να μπορούμε να δούμε τη ζωή ως χαρά, ως ομορφιά, ως σημείο που δείχνει την ωραιότητα της Βασιλείας των ουρανών. Αφού, σύμφωνα με τη χριστιανική θεώρηση, παίρνουμε στην άλλη ζωή ό,τι είμαστε σ’ αυτή. Είναι δηλαδή, συνέχεια, πορεία της ύπαρξής μας από το τώρα στο αιώνιο, από το νυν αιώνα στην αιωνιότητα.

Ο άνθρωπος, ως το τελειότερο δημιούργημα του Θεού, μπορεί να συναντάται καρδιακά με τον άλλο, να ερωτεύεται και ν’ αγαπά, να χαίρεται και να γελά. Κι όλ’ αυτά τα υπέροχα βιώματα, μέσα στη χάρη και στην παρουσία του Θεού, ολοκληρώνουν το πρόσωπο και καταργούν το θάνατο. Γιατί στην ενότητα με τους αδελφούς, στην υπέρβαση του εγωκεντρισμού και στην αγαλλίαση των τέκνων του Θεού, δεν μπορεί να υπάρξει θάνατος παρά μόνο ζωή της «αιωνίου απαρχής».