Από τα μέσα Φεβρουαρίου 2014 γιορτάζουμε τη νίκη της Οικολογίας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης μετά την ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (ΣτΕ) για το μακροχρόνιο και πολυπαθές έργο της αφύσικης εκτροπής του Αχελώου!
Της Νιόβης Νικολαΐδου..
Πρόκειται για τη δικαίωση ενός οικολογικού αγώνα που κράτησε για πάνω από είκοσι χρόνια και που διεξαγόταν ανάμεσα στις τοπικές κοινωνίες των περιοχών από όπου περνάει ο Αχελώος, τις οικολογικές οργανώσεις που τις στήριζαν και στις κυβερνήσεις.
Λίγα λόγια για την ιστορία:
Η περιοχή του Θεσσαλικού κάμπου παρουσιάζει την υψηλότερη ζήτηση νερού πανελλαδικά ενώ ταυτόχρονα ο όγκος νερού από την ετήσια βροχόπτωση στην περιοχή φτάνει κάθε χρόνο μόνο το ήμισυ του όγκου της υπόλοιπης Ελλάδας. Οι κυβερνήσεις λοιπόν θεώρησαν ότι το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί απλά με την εκτροπή του Αχελώου ποταμού – του δεύτερου κατά σειρά μεγαλύτερου ποταμού της Ελλάδας. Αντί να ακολουθήσουν τον δύσκολο δρόμο της σωστής διαχείρισης των υδάτων θεώρησαν πιο εύκολο να διαλέξουν τον δρόμο της καταστροφή της βιοποικιλότητας, της καταστροφής των προστατευόμενων περιοχών κατά μήκος του ρου του ποταμού καθώς και της ρύπανσης και της μείωσης των υδάτων του.
Η ιδέα της εκτροπής της κοίτης του Αχελώου, ώστε αυτός να προσφέρει ύδρευση στον κάμπο της Θεσσαλίας διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1925. Μελετήθηκε από την κυβέρνηση στα τέλη της δεκαετίας του 1950 επί πρωθυπουργίας του Κ. Καραμανλή. Το 1985 η απόφαση για την εκτροπή ελήφθη από την τότε κυβέρνηση και οι εργασίες στο στενότερο σημείο του ρου του Αχελώου στην Πίνδο ξεκίνησαν. Αυτό έγινε χωρίς να υπάρχει κάποια επίσημη μελέτη αλλά και χωρίς να υπάρχει προηγούμενη συμφωνία με τους κατοίκους των τοπικών κοινωνιών.
Χαρακτηριστικό της διαφωνίας των κατοίκων είναι το περιστατικό του 1990 όταν οι κάτοικοι του χωριού Μεσοχώρα κατέλαβαν το εργοτάξιο του φράγματος της ΔΕΗ και συγκρούστηκαν με αστυνομικούς.
Από την αρχή της υλοποίησης αυτής της ιδέας φάνηκε σε όλους όσους ασχολήθηκαν μαζί της πως επρόκειτο για ένα τουλάχιστον κακοσχεδιασμένο έργο (οι μελέτες άλλαζαν κάθε φορά ανάλογα με τις κυβερνήσεις ή ανάλογα με τα κυβερνητικά στελέχη) που σκοπό είχε την ψηφοθηρία καθώς και την κατασπατάληση εκατομμυρίων ευρώ δημοσίου χρήματος μια και η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αρνηθεί την συγχρηματοδότηση του.
Οι δικαστικοί αγώνες για την ακύρωση των σχεδίων εκτροπής ξεκίνησαν το 1991 με την πρώτη προσφυγή στη δικαιοσύνη των Δήμων Μεσολογγίου, Αιτωλικού, Ινάχου, της Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αιτωλοακαρνανίας, της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, του Δίκτυου Μεσόγειος SOS, της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, του WWF και της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Συνεχίστηκαν και άλλες προσφυγές συγκεκριμένα: το 1994 (όπου έγινε η πρώτη ακύρωση των έργων), το 2000 (η δεύτερη ακύρωση έργων), το 2005 (η τρίτη και τελευταία ακύρωση), το 2009, το 2010 και το 2011. Το 2009 στάλθηκαν από την ολομέλεια του ΣτΕ προς το Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Κοινότητας 14 ερωτήματα για την εκτροπή του Αχελώου, τα οποία απαντήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2012.
Σήμερα, το ΣτΕ αποφάσισε πως οι λόγοι που αντιτίθενται στην εκτροπή εκτός από νομικοί είναι και τέτοιοι που προστάζονται από την κοινή εμπειρία και τους συμπεριέλαβε ως:
Παραβίαση του άρθρου 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος.
Παραβίαση της κοινοτικής οδηγίας για τα ύδατα.
Παραβίαση της κοινοτικής οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Παραβίαση της κοινοτικής οδηγίας για τους οικοτόπους και τα είδη.
Παραβίαση της συνθήκης της Γρανάδας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Τελειώνοντας θα θέλαμε να αναφέρουμε κάτι που σίγουρα γνωρίζουν οι ιθύνοντες αρκετών χωρών εκτός από τη δική μας: η βιώσιμη ανάπτυξη γίνεται με τη σωστή χρήση των φυσικών πόρων και τον σχεδιασμό αναλόγως και όχι με την καταστροφή αυτών.
Πηγές/Φώτος: www.skai.gr, www.tovima.gr, squathost.com, www.enet.gr, www.econews.gr, Δελτίο Τύπου Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, www.wwf.gr, www.mesounta.gr, www.tovima.gr
Πρόκειται για τη δικαίωση ενός οικολογικού αγώνα που κράτησε για πάνω από είκοσι χρόνια και που διεξαγόταν ανάμεσα στις τοπικές κοινωνίες των περιοχών από όπου περνάει ο Αχελώος, τις οικολογικές οργανώσεις που τις στήριζαν και στις κυβερνήσεις.
Λίγα λόγια για την ιστορία:
Η περιοχή του Θεσσαλικού κάμπου παρουσιάζει την υψηλότερη ζήτηση νερού πανελλαδικά ενώ ταυτόχρονα ο όγκος νερού από την ετήσια βροχόπτωση στην περιοχή φτάνει κάθε χρόνο μόνο το ήμισυ του όγκου της υπόλοιπης Ελλάδας. Οι κυβερνήσεις λοιπόν θεώρησαν ότι το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί απλά με την εκτροπή του Αχελώου ποταμού – του δεύτερου κατά σειρά μεγαλύτερου ποταμού της Ελλάδας. Αντί να ακολουθήσουν τον δύσκολο δρόμο της σωστής διαχείρισης των υδάτων θεώρησαν πιο εύκολο να διαλέξουν τον δρόμο της καταστροφή της βιοποικιλότητας, της καταστροφής των προστατευόμενων περιοχών κατά μήκος του ρου του ποταμού καθώς και της ρύπανσης και της μείωσης των υδάτων του.
Η ιδέα της εκτροπής της κοίτης του Αχελώου, ώστε αυτός να προσφέρει ύδρευση στον κάμπο της Θεσσαλίας διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1925. Μελετήθηκε από την κυβέρνηση στα τέλη της δεκαετίας του 1950 επί πρωθυπουργίας του Κ. Καραμανλή. Το 1985 η απόφαση για την εκτροπή ελήφθη από την τότε κυβέρνηση και οι εργασίες στο στενότερο σημείο του ρου του Αχελώου στην Πίνδο ξεκίνησαν. Αυτό έγινε χωρίς να υπάρχει κάποια επίσημη μελέτη αλλά και χωρίς να υπάρχει προηγούμενη συμφωνία με τους κατοίκους των τοπικών κοινωνιών.
Χαρακτηριστικό της διαφωνίας των κατοίκων είναι το περιστατικό του 1990 όταν οι κάτοικοι του χωριού Μεσοχώρα κατέλαβαν το εργοτάξιο του φράγματος της ΔΕΗ και συγκρούστηκαν με αστυνομικούς.
Από την αρχή της υλοποίησης αυτής της ιδέας φάνηκε σε όλους όσους ασχολήθηκαν μαζί της πως επρόκειτο για ένα τουλάχιστον κακοσχεδιασμένο έργο (οι μελέτες άλλαζαν κάθε φορά ανάλογα με τις κυβερνήσεις ή ανάλογα με τα κυβερνητικά στελέχη) που σκοπό είχε την ψηφοθηρία καθώς και την κατασπατάληση εκατομμυρίων ευρώ δημοσίου χρήματος μια και η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αρνηθεί την συγχρηματοδότηση του.
Οι δικαστικοί αγώνες για την ακύρωση των σχεδίων εκτροπής ξεκίνησαν το 1991 με την πρώτη προσφυγή στη δικαιοσύνη των Δήμων Μεσολογγίου, Αιτωλικού, Ινάχου, της Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αιτωλοακαρνανίας, της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, του Δίκτυου Μεσόγειος SOS, της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, του WWF και της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Συνεχίστηκαν και άλλες προσφυγές συγκεκριμένα: το 1994 (όπου έγινε η πρώτη ακύρωση των έργων), το 2000 (η δεύτερη ακύρωση έργων), το 2005 (η τρίτη και τελευταία ακύρωση), το 2009, το 2010 και το 2011. Το 2009 στάλθηκαν από την ολομέλεια του ΣτΕ προς το Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Κοινότητας 14 ερωτήματα για την εκτροπή του Αχελώου, τα οποία απαντήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2012.
Σήμερα, το ΣτΕ αποφάσισε πως οι λόγοι που αντιτίθενται στην εκτροπή εκτός από νομικοί είναι και τέτοιοι που προστάζονται από την κοινή εμπειρία και τους συμπεριέλαβε ως:
Παραβίαση του άρθρου 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος.
Παραβίαση της κοινοτικής οδηγίας για τα ύδατα.
Παραβίαση της κοινοτικής οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Παραβίαση της κοινοτικής οδηγίας για τους οικοτόπους και τα είδη.
Παραβίαση της συνθήκης της Γρανάδας για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Τελειώνοντας θα θέλαμε να αναφέρουμε κάτι που σίγουρα γνωρίζουν οι ιθύνοντες αρκετών χωρών εκτός από τη δική μας: η βιώσιμη ανάπτυξη γίνεται με τη σωστή χρήση των φυσικών πόρων και τον σχεδιασμό αναλόγως και όχι με την καταστροφή αυτών.
Πηγές/Φώτος: www.skai.gr, www.tovima.gr, squathost.com, www.enet.gr, www.econews.gr, Δελτίο Τύπου Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, www.wwf.gr, www.mesounta.gr, www.tovima.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου