Άγιος Μόδεστος

 

Ο Άγιος Μόδεστος, Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων, θεωρείται προστάτης των οικόσιτων ζώων. Υπάρχουν πολλές σχετικές παραδόσεις στη χώρα μας για τη γιορτή του. Το πιο συνηθισμένο είναι να διαβάζεται ευχή στα ζώα και να ραντίζονται με αγιασμό. 

Η σύνδεση των Αγίων με τα ζώα είναι γνωστή αλλά δεν έχει κεντρική θέση στη σκέψη πολλών χριστιανών στις μέρες μας. Δείγμα και αυτό της παρακμής της θεολογικής μας σκέψης. Αφήνεται έτσι χώρος να δράσουν διάφορες ψευδοπνευματικότητες που τελικά οδηγούν σε μια ζωολατρία. 

Ο Άγιος Μόδεστος, ο Άγιος Μάμας, ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης, ο Άγιος Δαβίδ Γκαρεντζέλι και άλλοι είχαν μια σχέση με τα ζώα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί προπτωτική. Τα ζώα ζητούσαν την ευλογία τους και την βοήθειά τους αλλά και αυτά με τη σειρά τους τους συντρόφευαν και τους βοηθούσαν όταν χρειαζόταν. 

Με την πάροδο των αιώνων, την αστικοποίηση των κοινωνιών -και επομένως ακόμα και της πίστης- με την αδιαφορία και την παρακμή της θεολογικής σκέψης, η σχέση αυτή ακολούθησε τον βιομηχανικό τρόπο. Έγινε σχέση καταναλωτή - προϊόντος. 

Δεν λέω μόνο για την τροφή μας. Αυτό είναι κάτι αναγκαίο. Αλλά τα ζώα θανατώνονται για τη γούνα τους, για τις "ζημιές" που προκαλούν αλλά και για λόγους δεισιδαιμονίας. Δεν είναι λίγοι αυτοί που θανατώνουν κάποιο ζώο επειδή θεωρούν πως φέρνει κακοτυχία. Βλέπετε, όταν η πίστη στον Θεό ατονεί, τη θέση της παίρνει η πίστη σε ο,τιδήποτε βλακώδες. Αστρολογίες, μαντείες, δεισιδαιμονίες κλπ. 

Η πιο χυδαία μορφή αυτής της παρακμής είναι το κυνήγι. Το κυνήγι όταν γίνεται από τους Βουσμάνους της Αφρικής είναι ζήτημα επιβίωσης και διαχείρισης του περιβάλλοντος. Γιατί αυτοί έτσι τρέφονται.  Όταν γίνεται από καλοθρεμένους δυτικούς όμως, είτε ως χόμπι είτε ως "σπόρ", δεν είναι τίποτα παραπάνω από εξωτερίκευση των συμπλεγμάτων καταπιεσμένων ανθρώπων με ελλιπή προσωπικότητα και μικρή αυτοεκτίμηση. Αυτά προσπαθούν αν θεραπεύσουν σκοτώνοντας ζώα. Πολλές φορές το συνδυάζουν και με πώληση αυτών των ζώων. 

Η Εκκλησία και σε αυτό το κομμάτι δυσκολεύτηκε. Αλλά δεν μπορούμε να πούμε πως δεν κινήθηκε προς τη σωστή κατεύθυνση. Μια εγκύκλιος -πριν από καμιά δεκαριά χρόνια περίπου, ίσως παραπάνω- απαγορεύει το κυνήγι στους κληρικούς, ενώ έχω δει μητροπολίτη μικρού νησιού, να χρησιμοποιεί διάφορα "κόλπα" ώστε να μειώσει τις φορές που πηγαίνουν για κυνήγι λαϊκοί συνεργάτες του. Πέρα από τη γκρίνια του!

Έτσι λοιπόν, ένα από τα ξεχασμένα κομμάτια της θεολογίας μας είναι και η σχέση μας με τα ζώα. Η υγιής σχέση, όχι αυτή που θα βάλει τα ζώα στη θέση του ανθρώπου, αυτό είναι οικτρή αποτυχία πνευματική και κοινωνική, η σχέση που θα φέρει ισορροπία και όχι παράνοια. Αξίζει να την αναζητήσουμε. Είναι ένα "ταξίδι" με μεγάλο ενδιαφέρον.