Γελωτοποιός

 

Υπάρχει στον προτεσταντικό κόσμο ένα παρακλάδι θεολογίας που ονομάζεται "θεολογία του γελωτοποιού της Αυλής". Ιδρύθηκε από έναν Νοτιοαφρικανό πάστορα τον δρ Hendrik Pretorius. Στις αυλές του Μεσαίωνα όπου η παραμικρή αντίρρηση στο βασιλιά μπορούσε να επιφέρει μέχρι και αποκεφαλισμό, ο γελωτοποιός ήταν ο μόνος που μπορούσε, με ιδιαίτερα αγενή τρόπο, να υψώσει φωνή μέσα από τα αστεία του και να θίξει τα κακώς κείμενα. Κατά τον ίδιο τρόπο, σύμφωνα με το παρακλάδι αυτό της θεολογίας, ο ιερέας, ο πάστορας, μιλάει με αυθάδεια και παίρνει το μέρος των καταπιεσμένων και των αδικουμένων από τις πάσης φύσεως εξουσίες. Πρόκειται στην ουσία για μια πιο ήπια μορφή της δια Χριστόν σαλότητας, μιας ακραίας μορφής ασκητισμού της Ορθοδοξίας όπου ο ασκητής παριστάνει τον τρελό και μέσα από την παρανοϊκή συμπεριφορά που επιδεικνύει, πρώτον ταπεινώνεται αφού όλοι τον θεωρούν βλαμμένο αλλά μπορεί και λέει αλήθειες που άλλοι δεν τολμούν. 

Όπως ο Βασίλειος ο Ρώσος δια Χριστόν Σαλός ο οποίος όταν ο Ιβάν ο Τρομερός πήγε μέρα Παρασκευή να σφάξει τον μισό πληθυσμό της πόλης, ο Άγιος του έδωσε ένα κομμάτι ωμό κρέας. Όταν ο Τσάρος αηδίασε και του είπε τι μου δίνεις παρασκευιάτικα ο δια Χριστόν σαλός του απάντησε πως εδώ ήρθες να φας τους μισούς ανθρώπους αυτής της πόλης, ένα κομμάτι χοιρινού σε αηδιάζει; Έτσι ο Ιβάν δεν προχώρησε στα σχέδιά του. Νομίζω πως σήμερα η δια Χριστόν σαλότητα δύσκολα μπορεί να εφαρμοστεί στην πληρότητά της και αυτοί που ονομάζουν κάποιοι ως σύγχρονους διά Χριστόν σαλούς περιορίζονται σε κάποιες ιδιόρρυθμες συμπεριφορές χωρίς να προχωρούν στην κριτική των αρχών και των εξουσιών. Μία προσαρμογή λοιπόν, αυτής της πρακτικής με πιο ήπια χαρακτηριστικά όσον αφορά τις ιδιορρυθμίες αλλά με μια πιο αιχμηρή γλώσσα υπέρ των αδικουμένων θα είχε εξαιρετικά αποτελέσματα. Θα μπορούσε δηλαδή να πει κάποιος ιεροκήρυκας πως η καλύτερη λύση για ένα κράτος που διασπαθίζει τους πόρους του(που προερχονται κυρίως από τη φορολόγηση και τα πρόστιμα) και έχει μια κρατική μηχανή που ποτέ δε δουλεύει, είναι με το πρώτο χιόνι να κλείνει τα πάντα γιατί δε μπορεί να κρατήσει πέντε δρόμους και τρία πεζοδρόμια καθαρά. Και πως αν έρθει καμιά πραγματική χιονοθύελλα θα παγώσουμε περισσότερο και από τους κατεψυγμένους μπακαλιάρους του Ατλαντικού. Θα μου πει κάποιος πού είναι το θεολογικό σε όλα αυτά; Στην υπεράσπιση του λαού από την εξουσία του κράτους που ζητά να είναι οι πολίτες εντάξει στις υποχρεώσεις τους ενώ αυτό ποτέ δεν είναι στις δικές του. Και, ναι, αυτό είναι θεολογία.