Χριστιανοί της Ανατολής:Πολύ Χριστιανοί για να ενδιαφερθούν οι αριστεροί και πολύ ξένοι για να ενδιαφερθούν οι δεξιοί της Δύσης

middleeastmonitor

Όταν  ο Shenouda έγινε Πάπας της Κοπτικής Εκκλησίας το 1971 υπήρχαν μόνο δύο κοπτικές εκκλησίες στις ΗΠΑ - μια στη Νέα Υόρκη και μια στο Λος Άντζελες. Όταν πέθανε το 2012 υπήρχαν 202 εκκλησίες. Σήμερα υπάρχουν 250.

«Αυτό λέει κάτι για το κύμα, το τσουνάμι της μετανάστευσης που λαμβάνει χώρα και δεν είναι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες,» λέει Samuel Tadros, ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο του Ινστιτούτου Hudson για την θρησκευτική ελευθερία, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον . «Αυτή η εκκλησία σήμερα έχει πάνω από 650 ναούς σε όλο τον κόσμο - αυτό είναι περίπου το ένα τρίτο, ή ακόμη περισσότερο από το ένα τρίτο του αριθμού των εκκλησιών που υπάρχουν  στο εσωτερικό της Αιγύπτου.»

Ένα από τις πιο γνωστές απειλές κατά της χριστιανικής κοινότητας της Αιγύπτου είναι οι επιθέσεις που πραγματοποιούνται από τη Wilayat Sinai,αιγυπτιακό παρακλάδι του  Daesh , οι οποίες ανάγκασαν εκατοντάδες Κόπτες να φύγουν από το βόρειο Σινά. Την Κυριακή των Βαΐων πάνω από 40 σκοτώθηκαν όταν διπλή βομβιστική επίθεση έπληξε την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην Τάντα στο Δέλτα του Νείλου και του Αγίου Μάρκου στην Αλεξάνδρεια, έδρα του παπισμού των Κοπτών.

Νεκρώσιμη τελετή που πραγματοποιήθηκε στην εκκλησία της Παναγίας για τα θύματα της έκρηξης στο  ναό  Πέτρου και Παύλου στην Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία στο Κάιρο της Αιγύπτου στις 12 Δεκεμβρίου του 2016 [Αρχείο φωτογραφία]

Ενώ οι βομβιστικές επιθέσεις είναι τρομακτικές, πολλοί συμφωνούν ότι το Daesh δεν είναι η κύρια απειλή. Οι Κόπτες στην Αίγυπτο υφίστανται διακρίσεις από την κοινωνία γενικότερα, που καθιστούν δύσκολο για αυτούς να βρουν δουλειά ή ακόμα και να συμμετέχουν σε ποδοσφαιρικές ομάδες. Δεν υπάρχει ούτε ένας κυβερνήτης της χώρας ή πρύτανης πανεπιστημίου ή σχολείου, που είναι χριστιανός, εξηγεί ο Tadros· ούτε υπάρχει Χριστιανός στην υπηρεσία πληροφοριών ή την κρατική ασφάλεια.Υπάρχει ένα τοις εκατό ανώτατο όριο για τους χριστιανούς στο στρατό και δύο τοις εκατό όριο στις υπηρεσίες εξωτερικού  και το δικαστικό σώμα.

Η χριστιανική ιστορία δεν είναι καν στην εξεταστέα ύλη. «Στο σχολείο , παρακολουθείτε τους Φαραώ, τον Μέγα Αλέξανδρο, τους Ρωμαίους, τότε υπάρχει έν κενό 300 ετών , όπου δεν έγινε τίποτα μέχρι να φτάσουν τα αραβικά στρατεύματα», λέει ο Tadros.

Στην ύπαιθρο, ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα της χώρας,  επιθέσεις του όχλου λαμβάνουν χώρα σε τακτική βάση. Ξεκινά με μια φήμη ότι οι χριστιανοί προσπαθούν να χτίσουν μια εκκλησία, μια σεξουαλική σχέση μεταξύ ενός χριστιανού άνδρα και μιας μουσουλμάνας, ή μιας χριστιανικής προσβολής του προφήτη. Τελειώνει με τη λεηλασία και το κάψιμο των σπιτιών των ανθρώπων.

Οι αρχές δεν είναι ποτέ πουθενά κοντά για να προστατεύσουν τους χριστιανούς της Αιγύπτου, των οποίων η κατάσταση είναι τώρα χειρότερη από ό, τι στο πλαίσιο προηγούμενων κυβερνήσεων. Συχνά προειδοποιούνται  πριν από επιθέσεις από την τοπική κοινωνία, αλλά καμία προστασία δεν προσφέρεται. Αντ 'αυτού, και οι Χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι συλλαμβάνονται και εξαναγκάζονται σε συνεδρίες συμφιλίωσης πριν αφεθούν ελεύθεροι χωρίς κατηγορίες.

«Αυτό δημιουργεί μια κουλτούρα ατιμωρησίας που γίνεται κουλτούρα ενθάρρυνσης», λέει ο Tadros.

Η κυβέρνηση θα πρέπει απλά να σταματήσει  αυτές τις συνεδρίες συμφιλίωσης και αντί να κάνει συμβολικές εμφανίσεις στους Κοπτικούς καθεδρικούς ναούς κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων απλώς να εφαρμόσει  το νόμο εξίσου. Δεν είναι ότι οι  Κόπτες στην Αίγυπτο ζητούν κάτι το ιδιαίτερο - θέλουν νομική προστασία ως νόμιμοι πολίτες. Αν κάποιος καίει ένα σπίτι θα πρέπει να παραπεμφθεί σε δίκη είναι τόσο απλό.

Η Νέβεν Μελέκ, μια Αιγύπτια δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδρυτικό μέλος των Χριστιανών Ενάντια στο Πραξικόπημα, διέφυγε από την Αίγυπτο όταν  αντιμετώπισε την ποινή της σκληρής εργασίας για κατηγορίες εναντίον της. Στο σημείο αυτό συμφωνεί:

Η απουσία λογοδοσίας και η ατιμωρησία των δραστών είναι ένας από τους πολλούς λόγους για την απουσία της δικαιοσύνης και την απώλεια της ελπίδας, η οποία κάνει ένα μεγάλο αριθμό νέων ανθρώπων επιρρεπείς σε αντανακλαστικό και βίαιο τρόπο σκέψης.

Το κράτος πρέπει να ακολουθήσει το κράτος δικαίου και στη μειοψηφία και την πλειοψηφία να χορηγηθούν ίσα δικαιώματα, λέει: «Χρειαζόμαστε μια δημοκρατία όχι  μια δικτατορία.»

Η Melek λέει ότι το να εργάζεσαι στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο είναι σαν να δουλεύεις σε μια εμπόλεμη ζώνη. «Οι αρχές έχουν απαγορεύσει αποτελεσματικά τις διαδηλώσεις και την ελευθερία της έκφρασης, φυλάκισαν τους αντιπάλους τους - συνήθως μετά από άδικες δίκες - έθεσαν εκτός νόμου τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και επέκτειναν τις αντιτρομοκρατίκές αρμοδιότητές τους», λέει η Μελέκ.

Κατά τη γνώμη μου, οι τρέχουσες πολιτικές που οδήγησαν στην εξτρεμισμού.

Από το πραξικόπημα του 2013, η Κοπτική Εκκλησία βλέπει τον Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι, ως το σωστό πρόσωπο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. «Στην πραγματικότητα, η τρομοκρατία δεν αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για τον κ Σίσι και τους υποστηρικτές του», λέει η Μελέκ. «Το κοινοβούλιο-μαριονέτα του κ Σίσι  εστιάζει στην οχύρωση των αρχών από την κριτική και νομοθετούν νόμους που να του επιτρέπουν να παραμείνει στην εξουσία και ποινικοποιούν το δικαίωμα να ασκείται κριτική. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν αποτελεί λύση για την κατάσταση των Κοπτών στην Αίγυπτο. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν ήταν μια λύση επί κυβέρνησης  του Μουμπάρακ και δεν θα είναι επί κυβέρνησης  Σίσι .»

#SisiEra

«Η Εκκλησία και ο Πάπας Tawadros θα πρέπει να απαντήσουν με θάρρος και άμεση κριτική στους υπεύθυνους για την έλλειψη ασφάλειας για την προστασία των εκκλησιών και των χριστιανών», προσθέτει.

Στην Αίγυπτο οι διακρίσεις από την κοινωνία και την κυβέρνηση σε μεγάλο βαθμό δεν αναγνωρίζονται. «Ο καθένας έχει την αγαπημένη του ιστορία για το σπουδαίο Κόπτη γείτονα που είχε και το πώς ζούσαν μαζί και πως τα πράγματα ήταν καλά», λέει ο Tadros. «Λοιπόν δεν είναι μια χαρά. Είναι πολύ προφανές ότι η Αίγυπτος έχει σοβαρά προβλήματα.»

Στις βομβιστικές επιθέσεις την ημέρα των Βαΐων  μια γυναίκα αστυνομικός τοποθετήθηκε στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μάρκου στην Αλεξάνδρεια για να ελέγχει τις τσάντες των γυναικών που εισήλθαν στην εκκλησία. Πέθανε στην επίθεση και αναγνωρίστηκε σαν ηρωίδα.

Ο ανιψιός της ήταν αργότερα προσκλήθηκε σε ένα αιγυπτιακό τηλεοπτικό κανάλι γι να μιλήσει για τη θεία του και αποκάλυψε ότι αρκετές ημέρες πριν τις επιθέσεις, όταν ανακάλυψε ότι θα πρέπει να βρίσκεται στον καθεδρικό ναό, είχε προσπαθήσει να απαλλαχθεί από την απόσπαση. Όταν δεν μπόρεσε ρώτησε αν ο Θεός θα την αποδεχθεί ως μάρτυρα στον ουρανό, αν πέθαινε για την προστασία των Χριστιανών.

«Δεν θέλω να επιτεθώ στη γυναίκα, που πέθανε κάνοντας τη δουλειά της, αλλά στο κάτω κάτω, αν αυτό το άτομο  που έχει αναλάβει  την προστασία των εκκλησιών έχει τις αμφιβολίες του για να το κάνει αυτό, θεωρεί  τους Χριστιανούς ως ουσιαστικά άπιστους και έχει προβλήματα με την προστασία τους, τότε , δεν προκαλεί καμία έκπληξη ότι αυτή η κοινωνία παράγει άνδρες που προσχωρούν στο Ισλαμικό Κράτος[Daesh],»λέει ο Tadros.

Ενώ οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν διώξεις στη πατρίδα, στο εξωτερικό υπάρχει μικρό ενδιαφέρον για τα δεινά τους. «Φυσικά, όταν έχετε μια μεγάλη βόμβα μπορείτε να έχετε τον Τύπο, τις καταδίκες από το Λευκό Οίκο ή από τη βρετανική κυβέρνηση και ούτω καθεξής. Αλλά το δράμα των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής συχνά απλά αγνοείται.»

«Είναι πολύ Χριστιανοί για να διεγείρουν τους αριστερούς και πολύ ξένοι για να ενδιαφέρουν τους δεξιούς και έτσι πέφτουν σε αυτό το  τυφλό σημείο», λέει ο Tadros. Θεωρητικά η δίωξη των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής  ταιριάζει στην αφήγηση της θρησκευτικής δεξιάς - «η αφήγηση των ισλαμόφοβων» - λέει ο Tadros, αλλά, αντίθετα, η αντίδρασή τους είναι πιο «ναι σίγουρα τους σκότωσαν, αλλά δεν είναι καν Χριστιανοί.»

Φαινόμαστε  περίεργοι στα Δυτικά μάτια, με τους Πάπες μας, τους πατριάρχες μας, φορώντας αυτά τα περίεργα ρούχα και τα έθιμα μας και τον τρόπο με τον οποίο προσευχόμαστε.

Ιδιαίτερα στην αριστερά, οι Χριστιανοί θεωρούνται ότι είναι οι διώκτες, όπως ήταν κατά τη διάρκεια της Reconquista στην Ιβηρική χερσόνησο, όταν οι χριστιανικοί στρατοί  ανακατέλαβαν το έδαφος από τους μουσουλμάνους Μαυριτανούς στις αρχές του όγδοου αιώνα. «Η ίδια η ιδέα ότι ο  Χριστιανισμός είναι η διωκόμενη θρησκεία δεν έχει νόημα στη Δυτική νοοτροπία,» λέει ο Tadros.

Παρά τον κίνδυνο που διατρέχουν οι άνθρωποί τους οι χριστιανοί ηγέτες καλούν συχνά στις κοινότητές τους να παραμείνουν στην περιοχή. «Ένας φόβος είναι ότι αν αυτοί οι άνθρωποι πηγαίνουν στη Δύση θα μπορούσαν να τους χάσουν οριστικά, πράγμα που σημαίνει ότι είτε θα επηρεαστούν από την Δυτική άθεη τάση όπως το αντιλαμβάνονται οι πατριάρχες τ, ή που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε άλλη ομολογία,» εξηγεί ο Tadros. «Έτσι υπάρχει αυτή η αίσθηση ότι θα  χάσετε τα πάντα που είναι μοναδικά για σας, όλη την παράδοση και έθιμα σας και όλα αυτά.»

Άνθρωποι στην κατεστραμμένη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου μετά από μια βομβιστική επίθεση ΠΟΥ χτύπησε μέσα στην εκκλησία στην Αίγυπτο στις 9 Απριλίου, 2017. (İbrahim Ramadan/ Πρακτορείο Anadolu)

«Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια τεράστια δημογραφική μεταβολή. Αυτή η περιοχή στο πέρασμα των αιώνων είχε αυτό το πλούσιο μωσαϊκό των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων - Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Δρούζοι, οι ετερόδοξες αιρέσεις του Ισλάμ, οι Αλεβίτες, οι άλλες θρησκείες, οι Yazidis, οι Mandaeans, οι εθνοτικές ομάδες, οι Κούρδοι - η απώλεια αυτού του πλούσιου μωσαϊκού είναι κάτι πολύ λυπηρό για τις χώρες αυτές και έχει τεράστιες συνέπειες, διότι συχνά αυτές οι μειονότητες έπαιξαν σημαντικό ρόλο ως σύνδεσμος μεταξύ της Δύσης και της περιοχής.»
“από τα ποτάμια της Βαβυλώνας εκεί καθίσαμε και κλάψαμε καθώς  θυμόμασταν τη Σιών” λέει ο Tadros, αναφέροντας τον Ψαλμό 137: 1(136 για τους Ορθόδοξους) από τη Βίβλο, στον οποίο οι Ισραηλίτες θρηνούν το διωγμό τους από τους Βαβυλώνιους.

Είναι τόσο καταθλιπτική σκέψη. Να χάνεις την πατρίδα σου, την κοιτίδα σου, την ιστορία σου, όλα όσα σε δένουν με αυτό το μέρος.Ωστόσο, το ερώτημα που κάνω στον εαυτό μου- και πρέπει να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου - μπορώ να δω κατά πρόσωπο έναν Κόπτη, έναν Κόπτη πατέρας ή μια Κόππτισσα μητέρα, και να του πω ή να της πω ότι είναι μια χαρά να μείνει στην Αίγυπτο; Δεν είμαι διατεθειμένος να το κάνω αυτό.Και αν δεν είμαι διατεθειμένος να το κάνω αυτό τότε θα πρέπει να σταματήσω να προσποιούμαι ότι όλοι πρέπει να μείνουν.