Δεν αποδέχομαι τη χρησιμοποίηση της βίας για να φτάσει κανείς στην επιτυχία...Παρά τη συμπάθεια και τον θαυμασμό μου για τα υψηλά ιδανικά μερικών αγώνων,αντιτίθεμαι κατηγορηματικά στη χρησιμοποίηση βίαιων μεθόδων.Επομένως,δεν υπάρχει κανένα κοινό σημείο ανάμεσα στη σχολή της βίας και τις αντιλήψεις μου.Παρ'όλα αυτά,η πίστη μου στη μη βία όχι μόνο δεν μου απαγορεύει,αλλά μπορεί ενδεχομένως και να μου επιβάλλει να συνεργαστώ με τους αναρχικούς και όσους είναι οπαδοί της βίας.Αν όμως συμπορεύομαι μαζί τους,είναι μόνο για να τους κάνω ν'απαρνηθούν αυτό που θεωρώ ως λάθος τους.Γιατί η εμπειρία μου μου αποδεικνύει ότι ένα καλό που διαρκεί δεν μπορεί ποτέ να προέλθει από το ψέμα ή τη βία.Αν αυταπατώμεθα τρέφοντας αυτές τις ιδέες ,οφείλει κανείς ν'αναγνωρίσει ότι η αυταπάτη ετούτη είναι γοητευτική.
* * *
Το μεγάλο σας λάθος είναι ότι πιστεύετε πως δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στον σκοπό και στα μέσα.Αυτό το λάθος έκανε πολλούς που θεωρούνταν ως θρήσκοι να διαπράξουν τρομερά εγκλήματα.Είναι σαν να υποστηρίζει κάποιος ότι ένα τριαντάφυλλο μπορεί να βγει από ένα ζιζάνιο.Ο μόνος κατάλληλος τρόπος για να διασχίσει κάποιος τον ωκεανό είναι να επιβιβαστεί σ'ένα καράβι.Αν,αντιθέτως,χρησιμοποιήσει αμάξι,θα πνιγεί.Σύμφωνα μ'ένα ρητό που αξίζει να προσέξουμε,"ο πιστός χρησιμοποιεί ως πρότυπο τον Θεό που λατρεύει".Διαστρέψαμε το νόημα αυτών των λέξεων και παρασυρθήκαμε στο λάθος.Τα μέσα είναι όπως ο σπόρος και ο σκοπός είναι όπως το δέντρο.Η σχέση ανάμεσα στο σκοπό και τα μέσα είναι τόσο αναπόφευκτη,όσο η σχέση ανάμεσα στο δέντρο και τον σπόρο.Αν προσκυνήσω τον Σατανά,δεν πρέπει να περιμένω από τον Θεό τα ευεργετήματα που δίνει σε όσους Τον λατρεύουν.Είναι παράλογα και επικίνδυνα τα λόγια εκείνου που λέει:"Έχω την πρόθεση να λατρέψω τον Θεό.Δεν έχει σημασία αν,για να το κάνω,καταφεύγω στη βοήθεια του Σατανά".Ο καθένας θερίζει αυτό που σπέρνει.
* * *
Η λέξη "σοσιαλισμός" είναι θελκτική,γιατί,αν δεν κάνω λάθος,υποδηλώνει την ιδέα μια κοινωνίας της οποίας όλα τα μέλη είναι ίσα,χωρίς κανένα να είναι σημαντικό ή ασήμαντο.Στο ανθρώπινο σώμα,το κεφάλι δεν είναι ανώτερο από τα υπόλοιπα μέρη του σώματος επειδή βρίσκεται στην πιο ψηλή θέση.Το ίδιο ισχύει και για τα μέλη μιας κοινωνίας.
* * *
Για τον σοσιαλισμό,ο πρίγκηπας και ο αγρότης,ο πλούσιος και ο φτωχός,το αφεντικό και ο εργάτης είναι ίσοι.Για να χρησιμοποιήσω ένα θρησκευτικό όρο,θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο σοσιαλισμός αγνοεί τον δυϊσμό.Θέλει την απόλυτη ενότητα.Αν εξετάσουμε τις διάφορες κοινωνίες που υπάρχουν στον κόσμο,βλέπουμε παντού δυαδικότητα ή πολλαπλότητα.Η ενότητα λάμπει με την απουσία της...Η ενότητα,κατά τη γνώμη μου,μπορεί να είναι απόλυτη χωρίς να εμποδίζει την πολλαπλότητα των προτύπων.
Για να πετύχουμε αυτόν τον σκοπό,δεν αρκεί ν'αντιμετωπίζουμε τα γεγονότα με φιλοσοφικό τρόπο και να λέμε ότι δεν πρέπει να κάνουμε τίποτα εώς ότου να επικρατήσει σε όλο τον κόσμο ο σοσιαλισμός.Φυσικά,μπορούμε να συνεχίσουμε,χωρίς ν'αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας,να μιλάμε για τον σοσιαλισμό,να συγκροτούμε κόμματα και να ορμάμε όπως τα γεράκια στη λεία μας,όταν αυτή εμφανίζεται.Αυτή η στάση δεν έχει καμία σχέση με τον σοσιαλισμό.Σε αυτό το ζήτημα,όσο περισσότερο φερόμαστε σαν αρπακτικά,τόσο περισσότερο μας ξεφεύγει το θήραμα.
Ο σοσιαλισμός εμφανίζεται ταυτόχρονα με τον πρώτο οπαδό του.Αν έχουμε τον αριθμό ένα και προσθέσουμε το μηδέν,και στη συνέχεια ένα ακόμα μηδέν,έχουμε κάθε φορά έναν αριθμό που είναι δεκαπλάσιος από τον προηγούμενο.Αντίθετα,δεν καταλήγουμε πουθενά,αν αρχίσουμε μια σειρά αριθμών από το μηδέν,κάτι που συμβαίνει όταν κανείς δεν κάνει το πρώτο βήμα.Θα ήταν λοιπόν εντελώς μάταιο να προσθέσουμε και άλλα μηδενικά,το ένα μετά το άλλο,καθώς θα σπαταλούσαμε το χρόνο μας και το χαρτί στο οποίο γράφουμε τη σειρά των αριθμών.
Ο σοσιαλισμός,όπως τον αντιλαμβάνομαι,είναι καθαρός σαν κρύσταλλο.Κατά συνέπεια,απαιτεί εξίσου αγνά μέσα για να επιτύχει τους σκοπούς του.Τα ακάθαρτα μέσα οδηγούν σ'έναν ακάθαρτο σκοπό.Δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε δια της λαιμητόμου την αληθινή ισότητα ανάμεσα στο αγρότη και τον πρίγκηπα ή το αφεντικό και τον εργάτη.Το ψέμα δεν μπορεί να οδηγήσει στην αλήθεια.Μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η μη βία και η αλήθεια μοιάζουν σαν δίδυμα αδέλφια;Οπωσδήποτε όχι.Και η μία και η άλλη είναι αναγκαίες για να δημιουργηθεί ένα ενιαίο όλον.Αυτός είναι ο λόγος που μερικές φορές τις συγκρίνουμε με τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.Η μία είναι αδιαχώριστη από την άλλη.Η αξία του νομίσματος είναι η ίδια απ'όποια άποψη κι αν το κοιτάξουμε,ωστόσο οι επιγραφές διαφέρουν σε κάθε όψη.Για να φτάσουμε όμως σε αυτήν την τέλεια ενότητα,χρειάζεται μεγάλη καθαρότητα.Αν το σώμα ή το πνεύμα έχουν έστω και ένα ακάθαρτο στοιχείο,αμέσως το ψέμα και η βία φωλιάζουν εκεί.
Κατά συνέπεια,μόνον οι σοσιαλιστές που είναι αγνοί στη καρδιά,πιστεύουν στη μη βία και είναι φιλαλήθεις μπορούν να οικοδομήσουν μια αυθεντική σοσιαλιστική κοινωνία στην Ινδία και στον κόσμο.
Ο εξαγνισμός του εαυτού μας,αν και δεν φαίνεται να προσφέρει κάποιο απτό και πραγματικό πλεονέκτημα,είναι το πιο ισχυρό μέσο για ν'αναμορφώσουμε το περιβάλλον μας και ν'αντιμετωπίσουμε τα πιο δύσκολα εμπόδια.Η πρόοδος του εξαγνισμού επενεργεί μ'έναν εκλεπτυσμένο και αόρατο τρόπο.Αν και φαινομενικά η διαδικασία αυτή είναι αργή και συχνά κουραστική,είναι το πιο άμεσο,το πιο ασφαλές και το πιο σύντομο μέσο για ν'απελευθερωθεί η ψυχή του ανθρώπου.Οι προσπάθειές μας για να πετύχουμε αυτόν τον σκοπό δεν είναι ποτέ επαρκείς.Εκείνο που χρειάζεται,πράτα απ'όλα,είναι μια πίστη ακλόνητη σαν βράχος.
Μαχάτμα Γκάντι,Θρησκεία και αλήθεια,οικονομία και ηθική,εκδ.Ροές
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου