Τα ηλιακά ρολόγια της Αρμενίας

https://www.panorama.am/en/news/2019/02/23/Armenian-sundials/2076856

Σήμερα, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν διάφορες συσκευές για να βλέπουν την ώρα και δεν υπάρχει λόγος να ρωτήσετε κάποιον ή να περπατήσετε μια απόσταση για να βρείτε ρολόι. Φυσικά, αυτό συνέβαινε πριν από αιώνες, όταν οι άνθρωποι ήθελαν επίσης να μάθουν την ώρα αλλά χρησιμοποιούσαν τελείως διαφορετικό εξοπλισμό. Τα ηλιακά ρολόγια , τα οποία έχουν γίνει κομμάτι της ιστορίας και στοιχείο αρχιτεκτονικού σχεδιασμού,  χρησιμοποιήθηκαν τον μεσαίωνα ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής.

Ένα ηλιακό ρολόι χρησιμοποιεί μια σκιά που ρίχνεται από μια λεπτή ράβδο που ονομάζεται γνώμονας σε μια επίπεδη επιφάνεια χαραγμένη με διαφορετικές ώρες. Το γεωγραφικό πλάτος και η κλίση λαμβάνονται υπόψη για να αποφασιστεί η ακριβής τοποθεσία, ιδανικά σε τοίχο προς τα νότια. Η ακρίβειά του ποικίλλει ανάλογα με την εποχή του χρόνου και την ποσότητα του ηλιακού φωτός σε μια μέρα.


Το παλαιότερο ηλιακό ρολόι στην Αρμενία βρίσκεται στον ναό του Σβαρτνότς του 7ου αιώνα. Διδάκτορας της Ιστορίας, επιστήμονας στη "Υπηρεσία Διατήρησης Ιστορικού-Πολιτιστικού Αποθέματος-Μουσείων και Ιστορικού Περιβάλλοντος",  SNCO δυσκολεύτηκε να πει ποια ήταν η πρώτη καταγραφή ηλιακού ρολογιού στην Αρμενία.

Σε συνέντευξή του στο Panorama.am είπε ότι όλες οι εκκλησίες στην Αρμενία είχαν τα ηλιακά τους ρολόγια και μετά την τοποθέτηση ρολογιών σε εκκλησιαστικά κτίρια μετονομάστηκαν σε Zham [εκκλησία στα αρμενικά ισοδύναμο της  αγγλικής λέξης ρολόι].

Σύμφωνα με τον  Πιλιποσιάν, εκτός από το να χρησιμεύουν σαν ρολόγια, τα ηλιακά ρολόγια χρησίμευαν ως μέσο επικοινωνίας με τον Θεό. Έφερε το παράδειγμα του ηλιακού ρολογιού του ναού του Zvartnots που βρέθηκε κατά τις ανασκαφές με εσώκλειστο χειρόγραφο που καλεί σε προσευχές για να απευθυνθούν στο Θεό οποιαδήποτε ώρα .

Αξίζει να σημειωθεί ότι το αρχικό ηλιακό ρολόι του ναού του Zvartnots βρίσκεται στο ιστορικό-πολιτιστικό μουσείο του Zvartnots, ενώ το αντίγραφο βρίσκεται στην αυλή του ναού.

Ηλιακά ρολόγια  διατηρούνται σε κτίρια του Dsegh, του Tsakhkadzor, του Dilijan, του Noyemberyan καθώς και των εκκλησιών του Ναγκόρνο Καραμπάχ.  Ηλιακά ρολόγια  επίσης χαράσσονταν σε khachkar [Αρμενικοί λίθινοι σταυροί]. Το αντίστοιχο αυτών των ρολογιών που χρησιμοποιήθηκαν στη Μέση Ανατολή ήταν γνωστά ως γνώμονες, είπε ο Πιλιποσιάν.

Zvartnots temple clock

Haghartsin monastery


Haghpat monastery


Tanahat Monastery


Echmiadzin


St Saint Gregory the Illuminator Cathedral Mother Cathedral in Yerevan 


Makaravank, Khachkar


Cascade complex, Yerevan



Matenadaran


Yerevan State University