Lelo Burti-Γεωργιανό ράγκμπι χωρίς κανόνες που παίζεται κάθε Πάσχα

georgianjournal

Το Πάσχα στη Γεωργία έχει πολλές παραδόσεις και τελετουργικά που συνδέονται με αυτό, αλλά για τους κατοίκους της Γκουρίας η μεγαλύτερη χριστιανική γιορτή θα ήταν ελλιπής χωρίς το αρχαίο γεωργιανό παιχνίδι leloburti. Το χωριό Shukhuti, στην περιοχή Lanchkhuti, έχει παράδοση τριών αιώνων: το Πάσχα, όλοι οι κάτοικοι χωρίζονταν σε δύο ομάδες και ξεκινούν τον αγώνα για την κατοχή της μπάλας των 16 κιλών. Η βαριά σφαίρα, γεμισμένη με ροκανίδια και άμμο, είναι ευλογημένη από τον ιερέα του χωριού, που τη ρίχνει στη συνέχεια στον αέρα και το παιχνίδι αρχίζει. Αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι παίρνουν το παιχνίδι με τέτοια θέρμη που η μπάλα είναι μόλις ορατή πίσω από το πλήθος των σωμάτων. Το παιχνίδι, στο οποίο συμμετέχουν άνδρες, γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά, διαρκεί για αρκετές ώρες και τελειώνει όταν μία από τις ομάδες ρίχνει  την μπάλα σε έναν «Lelo» - ένα μικρό ποτάμι. 



Η Πολωνή φωτογράφος Magdalena Konik παρακολούθησε το μεγάλο γεγονός και περιγράφει το παιχνίδι από πολύ μέσα. 

«Το Lelo Burti - είναι ένα παιχνίδι με παράδοση πάνω από 3000 χρόνια. Κάποτε παιζόταν σε ολόκληρο τον Καύκασο για να βρουν τον γρηγορότερο, ισχυρότερο και πιο έξυπνο μεταξύ των χωριών ή τμημάτων τους για να ξέρουν ποιος θα είναι υπεύθυνος για την άμυνα σε περίπτωση επίθεσης. Σήμερα φέρει το χαρακτήρα του εορτασμού του Πάσχα μόνο σε ένα χωριό στην Γκουρία. Σύμφωνα με την παράδοση, η μπάλα αφήνεται  σε έναν  επιλεγμένο τάφο στο νεκροταφείο στο Κάτω ή Άνω Shukhuti, ανάλογα με τη νικήτρια ομάδα. 

Γύρω στις 12:00 το μεσημέρι, δερμάτινες μπάλες γεμίζονται με άμμο, πριονίδι, γούνα, κρασί. Στις 2 μ.μ., ιερός εγκαινιασμός πραγματοποιήθηκε στην εκκλησία στο κέντρο του χωριού. Στη 17:00 ο ενθουσιασμός έφτασε στο αποκορύφωμά του. Ένα τίναγμα πέταξε τη μπάλα. Το πλήθος φώναζε «Mamuka!» Η άλλη πλευρά του πλήθους φώναξε ένα άλλο όνομα. Κραυγές , ιδρώτας, τερατώδης συμπίεση. Το πλήθος πίεζε. Άλλάζε κατεύθυνση κάθε στιγμή. 






Αυτό το έτος, η μπάλα πανηγυρικά κατατέθηκε στον τάφο του Mamuka, ενός 25χρονου αγοριού που πέθανε στα τέλη του περασμένου έτους σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα κατά την επιστροφή του στο σπίτι. Κάθε στιγμή κάποιος γονάτιζε στη πλάκα με την εικόνα του, πίεζε μια βαριά μπάλα και έλεγε στα  γεωργιανά «για σένα Mamuka». Κάποιος φώναξε, «Σήμερα γιορτάζουμε την ημέρα που ο Ιησούς αναστήθηκε από τους νεκρούς! Θα αναστηθεί  και πάλι.» Στα μάτια των ανδρών που είχαν αγωνιστεί  για την μπάλα πριν από λίγο, υπήρχαν θλίψη και δάκρυα, τα οποία δεν 
ντρέπονταν  να δείξουν. 


Αμέσως μετά - Supra [παραδοσιακή γεωργιανή γιορτή]. 
Μια γυναίκα ρώτησε πού είμαστε από. Λόγω της πολωνικής καταγωγής μας, μας κάλεσε στο τραπέζι για να γιορτάσουμε με την οικογένεια του Mamuka. Η μεγαλύτερη τιμή», λέει η Magdalena. 

Η ιστορία του Leloburti

Αλλά γιατί ειδικά το Πάσχα, θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει; Δεδομένου ότι είναι η μεγαλύτερη γιορτή για όλο τον Ορθόδοξο Χριστιανικό κόσμο, Οι Γκούριοι γενικά  και οι  κάτοικοι  του Shukhuti ιδίως αποφάσισαν να το συνδέσουν με το αγαπημένο τους παιχνίδι, επίσης. Όπως είναι γνωστό,το  Leloburti υπήρχε ακόμη και σε περίοδο π.Χ. . Αυτή η παράδοση συνεχίστηκε χωρίς διακοπή για περισσότερο από τριακόσια χρόνια, με μόνη εξαίρεση τα έτη 1941-1945, όταν λίγοι είχαν το χρόνο και το θάρρος για παιχνίδια σε καιρό πολέμου,λένε οι ντόπιοι . Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κομμουνιστές, στην αδιάκοπη προσπάθειά τους να καταστρέψουν ο,τιδήποτε  χριστιανικό, μετέτρεψαν το εορταστικό παιχνίδι σε ένα συνηθισμένο αθλητικό αγώνισμα και το μετέφεραν στην 1η Μαΐου. Ωστόσο, η παράδοση επέστρεψε στην καθιερωμένη ημερομηνία της το 1990. 

Η Μπάλα

Η μπάλα του leloburti είναι κατασκευασμένη από δέρμα αγελάδας και γεμίζεται με άμμο και ροκανίδια εμποτισμένα σε αγιασμένο κρασί. Ζυγίζει 16 κιλά και το να τη  πετάς εδώ κι εκεί απαιτεί πολλή ενέργεια. 

Οι πρόγονοί μας, πριν από την έναρξη του παιχνιδιού, έπιναν  ένα ειδικό ποτό που ονομάζεται «aguna,» πιστεύοντας ότι θα τους κρατήσει ενεργούς  και συγκεντρωμένους. 
Φωτογραφίες παραχωρήθηκαν  ευγενικά από την Magdalena Konik