philalethe00
Ορισμένοι φίλοι έχουν τη γνώμη ότι τα ρήματα του Αμβροσίου είναι κάτι που δεν θα έπρεπε να μας απασχολήσει ιδιαίτερα.
Προσωπικά νομίζω αντιθέτως ότι ο σεβ. Αμβρόσιος εκφράζει μια θεολογική τάση που ήταν κυρίαρχη μέχρι πρότινος.
Τότε επικαλούνταν κάθε τρεις και δύο τον Αυγουστίνο, την (ατομική) ηθική, και ήταν περίπου αδογματική (κάτι σαν τη «Χριστιανική Κίνηση Αγάπης»), εδώ δε και καιρό έγινε (και καλά) «υπεράγαν ορθόδοξη».
Το πρόβλημα προκύπτει κατά την ταπεινή μου άποψη ως εξής: εάν υπάρχει ο απόλυτος προορισμός (praedestinatio), τότε κάθε ενέργεια, κάθε γεγονός πρέπει να εξηγηθεί ως μέρος του σχεδιασμού του Θεού για τον άνθρωπο. Όμως στην ορθόδοξη θεολογία δεν πιστεύουμε σε τέτοιες απόψεις, που έχουν καταδικαστεί μαζί με την Ειμαρμένη και το «γραφτό» από τον 4ο αιώνα.
Αντιθέτως, ο Θεός, που δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, οπως λέει και ο άγιος Φώτιος, ειδικά για την ανθρώπινη ζωή (εκτός της σωτηρίας) και προνοεί και οικονομεί για αυτήν, δεν καθορίζει τα πάντα σαν ένας συμπαντικός τύραννος, αλλά δρα ελεύθερα και συνεργαζόμενος με την ανθρώπινη ελευθερία μέσα στην ιστορία, προφανώς ανταγωνιζόμενος άλλες δυνάμεις. Αυτό ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός το είχε πει «θεαρχική αδυναμία», όπως έλεγε ο π. Αθανάσιος Γιέφτιτς.
Νομίζω ότι η μεγαλύτερη «δοκιμασία» στην οποία μπήκε σύγχρονο έθνος (ως προς την Εκκλησία του) βάσει πολλών πνευματικών ανθρώπων και αγίων ήταν η Τσαρική «Αγία Ρωσία». Πόσο άκυρη λοιπόν είναι η άποψη ότι η (υποθετική) αθεΐα ενός πρωθυπουργού μπορεί να συνεπιφέρει την οργή του Θεού και θανατηφόρες πυρκαγιές…
Χαρακτηριστικά ως προς τη θέση που εκφράζουν και οι μεγάλοι Πατέρες (Βασίλειος, Χρυσόστομος) είναι αυτά που γράφει ο όσ. Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης σε επιστολή του:
«Αν ο Θεός είναι αιτία των κακών, πώς ρίχνει τη βροχή σε σένα και ανατέλλει τον ήλιο και παρέτεινε την επίγεια ζωή σου μέχρι τα γερατειά, ενώ σου αξίζουν πολλοί θάνατοι εδώ και πολλά χρόνια, εξαιτίας όμως της ευσπλαγχνίας του σε κράτησε μέχρι αυτή την ηλικία, για να μετανοήσεις και να συνέλθεις;»
(Ισίδωρου Πηλουσιώτη, Επιστολή 240: «Προς Κυρήνιον: Ότι ο Θεός δεν είναι αιτία των κακών»)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου