Οι ψηφοφόροι στο Ιράν κατευθύνονται προς τις κάλπες, την Παρασκευή στις πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές της χώρας, μετά την εφαρμογή της πυρηνικής συμφωνίας μεταξύ της Τεχεράνης και των  παγκόσμιων δυνάμεων.


Η ψηφοφορία θεωρείται από πολλούς αναλυτές ως εν δυνάμει πεδίο μάχης μεταξύ των  σκληροπυρηνικών στη χώρα και των μεταρρυθμιστών που έχουν δει τις εξουσίες τους να φθίνουν κατά την τελευταία δεκαετία.
Την παραμονή των σημαντικών εθνικών εκλογών, εδώ είναι ό, τι χρειάζεται να ξέρετε.

Ποιοι είναι οι υποψήφιοι;

Την Παρασκευή, θα ψηφίσουν  για τα δύο μεγάλα πολιτικά όργανα του Ιράν: το Κοινοβούλιο και τη Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων.
Περισσότεροι από 6.200 υποψήφιοι, μεταξύ των οποίων 586 γυναίκες, συναγωνίζονται για 290 έδρες στο κοινοβούλιο  του Ιράν. Στην πρωτεύουσα Τεχεράνη και μόνο, πάνω από 1.000 υποψήφιοι διαγωνίζονται για 30 θέσεις.
Ένας μεγάλος αριθμός των μεταρρυθμιστών υποψηφίων  έχουν αποκλειστεί από το τρέξιμο από το Συμβούλιο των Φρουρών, το σώμα των κληρικών και νομικών που έχουν συμμαχήσει με τον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. 
Σε μια ένδειξη του  συστήματος που χρησιμοποιείται από το κράτος για να ελέγξει τις εκλογές, περισσότεροι από 12.000 άνθρωποι είχαν  αρχικά καταχωρηθεί ως υποψήφιοι - αλλά περισσότεροι από τους μισούς αποκλείστηκαν, σε μια διαδικασία που θεωρείται από πολλούς ως αδιαφανής. 
Στην άλλη εκλογή της Συνέλευσης των Εμπειρογνωμόνων, 800 άνθρωποι αιτήθηκαν να  εκλεγούν- αλλά το Συμβούλιο των Φρουρών ενέκρινε  μόλις 161 από αυτούς και απέκλεισε όλες τις γυναίκες υποψηφίους.
Συνολικά, 88 μέλη θα πρέπει να επιλεγούν στο σώμα που έχει μεγάλη  επιρροή - τα μέλη ους παρακολουθούν το έργο του ανώτατου ηγέτη και επιλέγουν  τον διάδοχό του.

Αναμένεται η υψηλή συμμετοχή ψηφοφόρων;

Οι βουλευτικές εκλογές σπάνια εμπνέουν  τον ίδιο ενθουσιασμό όπως οι προεδρικές εκλογές στο Ιράν.
Οι προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν το 2013 είχαν  σχεδόν 73 τοις εκατό προσέλευση των ψηφοφόρων.
Συγκριτικά, στις βουλευτικές εκλογές του 2012, τις οποίες είχαν μποϊκοτάρει πολλοί μετριοπαθείς και μεταρρυθμιστές στον απόηχο των  αμφισβητούμενων προεδρικών εκλογές και της επακόλουθης καταστολής, περίπου το 64 τοις εκατό των Ιρανών ψήφισε. 

Ποια είναι η κατάσταση του κινήματος μεταρρύθμισης;

Την περασμένη εβδομάδα, ο εγγονός του πατέρα  της Ισλαμικής Δημοκρατίας, Αγιατολάχ Χομεϊνί, ο οποίος θεωρείται ευρέως ως μελλοντικός ηγέτης του μεταρρυθμιστικού κινήματος της χώρας, ήταν μεταξύ εκείνων που αποτράπηκαν από τον εκλογικό αγώνα. 
Ο αποκλεισμός του θεωρείται από τους αναλυτές ως μια σημαντική ένδειξη του κρατικού ελέγχου πάνω στις εκλογές.
"Το μήνυμα είναι το εξής: Δεν μοιραζόμαστε καμία εξουσία μαζί σας», είπε ο Nader Karimi Joni, ένας δημοσιογράφος προσκείμενος  στο ρεφορμιστικό κίνημα. "Όσο περισσότεροι ρεφορμιστές στη Συνέλευση, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να καταφέρουν να εκλέξουν  ένα νέο ηγέτη πιο κοντά στον τρόπο  σκέψης τους."

Γιατί η  ψηφοφορία για τη Συνέλευση είναι σημαντική;

Υπάρχει μια πρόσθετη σημασία για τις εκλογές για τη Συνέλευση του τρέχοντος έτους δεδομένου ότι στη θεωρία, είναι το όργανο το οποίο μπορεί να αντικαταστήσει τον ανώτατο ηγέτη.
Ο Χαμενεΐ είναι σήμερα 76 χρονών  και παραμένει εξαιρετικά πιθανό ότι είτε κατά τη διάρκεια ή μετά τα επόμενα οκτώ χρόνια της ζωής του, τα μέλη θα ψηφίσουν για αντικαταστάτη.
Οι μεταρρυθμιστές και μετριοπαθείς θέλουν να επωφεληθούν από την κατάσταση ρίχνοντας το  βάρος τους, πίσω από τον πρώην πρόεδρο, Αγιατολάχ Αλί Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί.
Ο Ραφσαντζανί, 80 ετών, ήταν ο πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας το 1989-1997 και θεωρείται ως ένα από τα ιδρυτικά μέλη της.
Μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, ήταν ο πρώτος ομιλητής του κοινοβουλίου, πριν να γίνει ο διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας κατά τη διάρκεια του παρατεταμένου πολέμου Ιράν-Ιράκ.
Όταν αγιατολάχ Χομεϊνί πέθανε το 1989,ο Ραφσαντζανί ήταν ζωτικής σημασίας για το διορισμό του Χαμενεΐ. Σήμερα είναι επικεφαλής του Συμβουλίου σκοπιμότητας , το οποίο ενεργεί ως γέφυρα ανάμεσα στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο των Φρουρών.

Μεταρρύθμιση εναντίον status quo

Οι μεταρρυθμιστές ελπίζουν ότι ο Ραφσαντζανί μπορεί να εμποδίσει την υποστήριξη για τρεις υπερ-συντηρητικούς ηγέτες,τους  Mohammad Taghi Mesbah-Yazdi, Ahmad Jannati και Mohammad Yazdi.
Η εκλογή θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί ως ψήφος εμπιστοσύνης προς τον Πρόεδρο Χασάν Ρουχανί, ο οποίος έχει δύο χρόνια ακόμα  στην Προεδρία και κλίνει να κατέβει  ξανά το 2017.
Η διαχείριση Rouhani της ιρανικής οικονομίας μετά την άρση των κυρώσεων θα αποτελέσει βασικό στοιχείο της προεκλογικής του εκστρατείας το 2017.
Αν και είναι πολύ νωρίς για να δούμε κάποια βελτίωση σε σχέση με την ιρανική οικονομία - και με την εμπορία πετρελαίου σε ιστορικά χαμηλές τιμές - ο Rouhani έχει συμβάλει στην προσέλκυση ξένων επιχειρηματικών αποστολών στην Τεχεράνη κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 μηνών.
Έχει επίσης αναλάβει σημαντικές επισκέψεις στη Γαλλία και την Ιταλία για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα. 

aljazeera.com