Κυριακή 26 Μαρτίου 2023

Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας- Αρχάγγελος Γαβριήλ



Σήμερα, τέταρτη Κυριακή των νηστειών, η Εκκλησία αφιερώνει τη μέρα αυτή στο άγιο Ιωάννη τον Σιναϊτη, συγγραφέα της Κλίμακας. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα ασκητικά συγγράμματα και μια από τις καλύτερες πραγματείες η οποία εισχωρεί στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής, των αρετών αλλά και των παθών της. Εξαιρετικό ανάγνωσμα, για το οποίο όμως πρέπει πάντα να θυμόμαστε καθώς το διαβάζουμε, πως γράφτηκε κυρίως για μοναχούς και ασκητές. Μάλιστα στο ίδιο αυτό βιβλίο, ο άγιος Ιωάννης αναφέρει πως όταν κάποιοι κοσμικοί τον ρώτησαν πώς μπορούν να ακολουθήσουν αυτά που ταιριάζουν σε μοναχούς, αυτοί που ήταν παντρεμένοι και με ένα σωρό κοινωνικές μέριμνες, του απάντησε τα εξής: Όσα καλά μπορείτε να τα κάνετε. Κανέναν να μη περιγελάσετε, κανέναν να μη κλέψετε, σε κανένα να μη πείτε ψέματα, κανέναν να μη περιφρονήσετε, κανέναν να μη μισήσετε. Να μη παραλείπετε τον εκκλησιασμό, να δείχνετε συμπόνια στους φτωχούς, κανέναν να μη σκανδαλίσετε. Σε ξένο πράγμα και σε ξένη γυναίκα να μην πλησιάσετε. Αρκεστείτε στη δική σας γυναίκαι. Αν ζείτε έτσι δεν είστε μακριά από τη Βασιλεία των Ουρανών".

Είναι εντυπωσιακό πως πολλοί χριστιανοί, αγνοούν σχεδόν τελείως το απόσπασμα αυτό της Κλίμακας και συζητούν συχνά για όλο το υπόλοιπο βιβλίο, λέγοντας πόσο δύσκολο είναι να εφαρμόσουν αυτά που γράφονται μέσα και πόσες πολλές παγίδες υπάρχουν που δυσκολεύουν απίστευτα την προσπάθειά τους να φτάσουν στη σωτηρία. Αυτός είναι φυσικά πονηρός λογισμός, αφού αφήνουμε αυτά τα απλά που προτείνει ο άγιος για εμάς που ζούμε στο κόσμο και στρέφουμε τη προσοχή μας στα πιο πολύπλοκα, στα πιο δύσκολα, που αφορούν τους ασκητές. Έτσι έχουμε μια καλή δικαιολογία για κάθε κακία μας. Όχι ότι βέβαια αυτά που μας λέει ο άγιος Ιωάννης ότι πρέπει να κάνουμε εμείς που δεν είμαστε ασκητές. Άριστος γνώσης των βαθών της ψυχής, ο Ιωάννης της Κλίμακας, δε προτίθεται να βάλει εύκολα στους κοσμικούς. Και όποιος θέλει απόδειξη γι' αυτό ας αρχίσει να ασκείται σε αυτά τα έντεκα απλά πράγματα που μας θέτει  ως προϋποθέσεις ο άγιος. Ας αφήσουμε λοιπόν τους ασκητισμούς στους ασκητές, ας αφήσουμε τις δικαιολογίες και ας εργαστούμε στη κατεύθυνση που ο Ιωάννης ο Σιναϊτης μας δείχνει ώστε να σωθούμε. 

Φέτος τυχαίνει, να συμπίπτει μ εαυτή τη Κυριακή και η σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ. Όπως γράφει ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: " «Γαβριήλ» σημαίνει «Άνθρωπος του Θεού», η «ισχύς του Θεού». Είναι ο αγγελιαφόρος των μυστηρίων του Θεού, ιδιαιτέρως δε της Ενσαρκώσεως του Θεού και όλων των σχετικών με αυτήν μυστηρίων. Απεικονίζεται συνήθως κρατώντας στο δεξί χέρι του φανάρι με φωτισμένη λαμπάδα και στο αριστερό του χέρι έναν καθρέφτη από πράσινο ίασπη. Ο καθρέφτης σηματοδοτεί τη σοφία του Θεού ως ένα κρυμμένο μυστήριο". Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ λοιπόν, είναι ο φύλακας και αγγελιοφόρος των μυστηρίων του Θεού. Είναι αυτός που έφερε το χαρμόσυνο νέο στην Παναγία και γι' αυτό εορτάζεται η σύναξή του μία ημέρα μετά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.

Οι άγγελοι γενικά, πέρα από τα ειδικά καθήκοντα του καθενός, έχουν ως έργο την ακατάπαυστη δοξολογία του Θεού. Ακόμη είναι διάκονοι της θείας οικονομίας, φροντίζοντας με ιδιαίτερο ζήλο τη σωτηρία των ανθρώπων. Ακόμα διδάσκουν και συμπαραστέκονται σε όσους ανθρώπους του Θεού αγωνίζονται ενώ πολλές φορές αποκαλύπτουν τα μέλλοντα στους δίκαιους και τους προφήτες. Ακόμα τους βλέπουμε να φρουρούν την Εδέμ μετά την εξορία των Πρωτοπλάστων, να τιμωρούν παιδαγωγικά τους αμαρτωλούς, να αντιμετωπίζουν πονηρά πνεύματα και να διαχωρίζουν τους εκλεκτούς από τους ασεβείς κατά την ημέρα της Κρίσεως. Η Εκκλησία αρχικά απέφευγε να μιλήσει για την τιμή των αγγέλων επειδή  λόγω του ειδωλολατρικού περιβάλλοντος υπήρχε ο κίνδυνος οι πιστοί να θεοποιήσουν τους αγγέλους και να τους λατρεύουν αντί του Θεού, κάτι που ήταν και είναι και μία από τις επιδιώξεις του Διαβόλου. Όταν αυτός ο κίνδυνος εξέλιπε η Εκκλησία όρισε να τιμούνται οι άγγελοι όπως ακριβώς και οι άγιοι. 

Μια πραγματικά εορταστική Κυριακή είναι η σημερινή, η οποία μας δίνει την ευκαιρία, φεύγοντας από τη λειτουργία, να αναλογιστούμε πολλά πράγματα, όχι μόνο αυτά που σύντομα αναφέραμε αλλά και ακόμα περισσότερα. Γιατί δε πρέπει να ξεχνάμε ότι η λειτουργία δε τελειώνει με το "δι' ευχών" αλλά από εκείνη τη στιγμή βγαίνει από τα όρια του ναού και απλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Στο φως της Ανάστασης

  H αλήθεια είναι πως είχα γράψει άλλο κείμενο για την Ανάσταση αρχικά. Τρεις, τέσσερις παραγράφους. Μα μου φάνηκε υπερβολικό να γράψω πολλά...