Οι άγγελοι να σου φτιάξουν καφέ – αλλιώς, δεν αγιάζεις

 

Χαρακτηριστικό δείγμα της ύπνωσης που επικρατεί στον εκκλησιαστικό χώρο είναι και το ακόλουθο: Αν δει κανείς το αγιολόγιο της Εκκλησίας στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στα βυζαντινά χρόνια, ίσως και μέχρι ένα σημείο στα χρόνια της τουρκοκρατίας θα δει πως ανάμεσα στους αγίους υπήρξαν άνθρωποι λαϊκοί, όχι κληρικοί εννοώ, με δουλειές, οικογένειες κλπ. Δεν ήταν μάρτυρες, δεν ήταν μοναχοί, δεν ήταν κληρικοί. Από ένα σημείο και μετά, η Εκκλησία(τουλάχιστον της Ελλάδος) αγιοκατατάσσει μόνο κληρικούς και σχεδόν αποκλειστικά μοναχούς ή μοναχές. Ένας άνδρας ή μία γυναίκα που δεν ανήκουν στις τάξεις των μοναχών ή των κληρικών δεν υπάρχει περίπτωση να αναγνωριστούν σαν άγιοι παρά μόνο αν σε ζωντανοί μετάδοση, κατεβαίνουν άγγελοι και τους φτιάχνουν το πρωινό τους καφεδάκι και ρίχνουν κι ένα καθάρισμα στο σπίτι. 

Αυτή η κατάσταση, αντίθετη με τη πρακτική αιώνων, ακόμα και από την Παλαιά Διαθήκη, βολεύει πολλούς. Βολεύει τους κληρικούς/μοναχούς διότι δημιουργείται ένα υφέρπων κληρικαλισμός, αυτόν τον οποίο περηφανευόμαστε πως έχουν οι Δυτικοί και όχι εμείς οι Ορθόδοξοι, οπότε κατέχουμε πια μια πιο προνομιούχο θέση στην μικροκοινωνία αυτή.  

Βολεύει όμως και τους λαϊκούς αφού με τη δικαιολογία πως η αγιότητα είναι υπόθεση που φορά ράσο, συνεχίζουν να κάνουν τα ίδια λάθη, να αποτυγχάνουν στη προσέγγιση της αληθινής πίστης και της ουσιαστικής εκκλησιαστικής ζωής χωρίς να έχουν το παραμικρό πνευματικό βάρος. 

Δεν ρωτά λοιπόν, κανένας, γιατί συμβαίνει αυτό; Δεν υπάρχουν πια λαϊκοί που να φτάνουν στην αγιοσύνη; Τότε, τι κάνει η Εκκλησία; Αποτυγχάνει στο έργο της, αυτό είναι το έργο της, να οδηγήσει τους ανθρώπους στην αγιοσύνη, και απλά κάθεται και κοιτά; Έχει κρατήσει το μυστικό της αγιοσύνης μόνο για κάποια ξεχωριστά μέλη της; Ή απλά, όπως με την είσοδο πλατωνικών στοιχείων στη θεολογία της, έτσι και τώρα αφήνει, ανεπίσημα, να μπουν στη διδασκαλία και τη ζωή της στοιχεία που οδηγούν σε παρανοήσεις; Οποία κι αν είναι η απάντηση, θα δοθεί μόνο αν αρχίσουν να γίνονται ερωτήσεις...

Ότι λοιπόν, κανείς μα κανείς, δεν έχει σκεφτεί τόσους αιώνες να αναρωτηθεί γιατί η Εκκλησία αγιοκατατάσσει μονάχα ρασοφόρους, δείχνει πως η πνευματική μας κατάσταση, λαϊκών και κληρικών, δεν είναι καθόλου μα καθόλου καλή. Έχουμε πέσει σε βαριά χειμερία νάρκη και το ξύπνημα θα αργήσει πολύ...

While Heaven Wept - The Furthest Shore

 

Ο Παράνομος και ο Κακοποιός

 

Τελικά, ο παράνομος δεν είναι κακοποιός. Ο κακοποιός μπορεί να δρα παράνομα ή και νόμιμα αλλά ο παράνομος δε δρα κακοποιητικά ακόμα και αν χρησιμοποιεί βία. Ο κακοποιός θα δράσει εναντίον κάποιου πιο αδύναμου -είτε λόγω θέσης είτε λόγω οπλισμού- ενώ ο παράνομος κινείται εκτός των ορίων του νομικού συστήματος. Εδώ μια παρένθεση. Δύο οι μεγάλες απάτες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το νομικό σύστημα και τα φιλοσοφικά συστήματα. Κλείνει η παρένθεση. 

Για να πιάσουμε την περίπτωση του Παλαιοκώστα, του μακαρίτη. Ο Παλαιοκώστας δεν άσκησε βία σε κάποιον αθώο ούτε και λήστεψε ή έκλεψε κάποιον φτωχό βιοπαλαιστή. Αφθονούν οι ιστορίες για αμάξια που έκλεψε ώστε να δραπετεύσει ή να διαφύγει της σύλληψης και τα οποία βρέθηκαν με χρήματα μέσα ως αποζημίωση. 

Αντίθετα οι τράπεζες, συχνοί στόχοι του συγκεκριμένου παρανόμου, πολλές φορές ασκούν βία επί των ασθενέστερων οικονομικά ανθρώπων, παίρνοντάς τους τα σπίτια αφού τους έχουν "παγιδέψει" σε έντοκους δανεισμούς. Και τους έχουν παγιδέψει είτε με συνεργασία είτε με την ανοχή του κράτους, τη διαφήμιση μέσω των ΜΜΕ και τις εντολές των μεγάλων κεφαλαιούχων της χώρας. 

Ο Χριστός, θυμίζω ως δεύτερη παρένθεση με αυτούς ακριβώς τους τραπεζίτες και τοκογλύφους(το ίδιο είναι) της εποχής Του τα έβαλε στον Ναό. Επειδή ο Χριστός όμως είναι τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος δεν πήρε τίποτα από τα χρήματα και τα εμπορεύματα αλλά τα σκόρπισε.

Ίσως και για αυτό ο Κύριος επάνω στον σταυρό δε ζήτησε μετάνοια από το ληστή, πόσο μάλλον έμπρακτη -έτσι κι αλλιώς δε προλάβαινε για κάτι τέτοιο- αλλά αρκέστηκε στην ομολογία πίστεως του ληστή. Επειδή ο ληστής ήταν μεν παράνομος - για τον νόμο των ανθρώπων - αλλά όχι κακοποιός. 

Memento Mori - The Caravan of Souls

 

Ληστές, Βασιλείς και η Παράδοξη Δικαιοσύνη του Παραδείσου

 

Είναι μάλλον απίθανο - σε συνέχεια του χθεσινού κειμένου- ο Χριστός να ευλόγησε ή έστω να ανέχθηκε τη δράση του εκ δεξιών ληστή. Μπορούμε με ασφάλεια να πούμε πως ο ληστής, από τη στιγμή που αποδέχεται τον Ιησού ως Κύριο και Θεό του, αποκηρύσσει τη βίαιη δράση του. Αυτό θα μπορούσε να σας το γράψει ο κάθε θεολόγος, οποιουδήποτε δόγματος. 

Όπως επίσης πολύ πιθανό είναι να κάνουν αποδεκτή τη θέση του Ιωάννης Μαξίμοβιτς(άγιος για την Υπερόριο Ρωσική Εκκλησία, ίσως και για το Πατριαρχείο Μόσχας, δεν είμαι σίγουρος αλλά και για τους Σέρβους)ο οποίος θέλοντας να υπερασπιστεί την αγιότητα του τελευταίου Τσάρου της Ρωσίας, όταν του υπέδειξαν τα σφάλματα και τα εγκλήματά του, απάντησε πως οι ηγέτες ενός λαού κρίνονται διαφορετικά. Το ίδιο θα έλεγε κάποιος πως ισχύει για τον Δαβίδ τον προφήτη, τον Μέγα Κωνσταντίνο, τον Ιωάννη Βατατζή και άλλους. 

Δε θα μπορούσα να διαφωνήσω σε αυτό. Θα μπορούσα δηλαδή ειδικά για την αγιότητα του Τσάρου αλλά τέλος πάντων, δεν είναι το θέμα μου αυτό. Αν οι ηγέτες κρίνονται διαφορετικά, τότε γιατί δε κρίνονται διαφορετικά και αυτοί που μάχονται εναντίον μιας καταπιεστικής δύναμης; Ή μήπως και αυτοί οι ληστές(με αυτό το χαρακτηρισμό περιγράφονται οι Εβραίοι που αντιστέκονταν στη ρωμαϊκή κυριαρχία)  δεν είναι ηγέτες του λαού τους εφόσον όλοι οι Εβραίοι περίμεναν τον Μεσσία που θα τους έσωζε από τους Ρωμαίους; Άρα και οι ληστές ηγούνταν ενός κινήματος, ενόπλου, που περίμενε τον Μεσσία να ολοκληρώσει το έργο του κινήματος αυτού. 

Τότε, γιατί να μη κριθεί και ο ληστής διαφορετικά από τον έμπορο, τον λογιστή, τον αγρότη; Γιατί να μην αγνοηθούν τα αμαρτήματά του; Αν θεωρήσουμε πως διαφορετικά κρίνονται οι ηγέτες αυτό δε μπορεί να ισχύει μόνο για τους εστεμμένους(τι αγάπη κι αυτή που δείχνει η διοικούσα Εκκλησία σε αυτούς) αλλά για όλους τους ηγέτες. Και όχι μόνο τους φέροντες αξιώματα, αλλά και αυτούς που γεννιούνται στο πεδίο της μάχης ή της αντίστασης. 

Ναι, υπάρχουν και εδώ επιχειρήματα της επίσημης θεολογίας αρκετά πειστικά αλλά μια που το κείμενο είναι δικό μου -και δεν διεκδικεί δάφνες θεολογικού υψηλού στοχασμού-  θα το αφήσω έτσι ως τροφή για σκέψη...

Θάρρος και ελευθερία

 

Το πολιτικό θάρρος, στην ουσία, μπορεί να αναδυθεί μόνο από την ελεύθερη ευθύνη, ελεύθερων ανθρώπων.

Dietrich Bonhoeffer, ο ενήλικος κόσμος, εκδ. Firebrand

Thunderstorm - Vision Of Death

 

Μια Σκέψη για τους Άγιους Παράνομους

 

Τώρα και με αφορμή τον θάνατο του Ν. Παλαιοκώστα, θα τραβήξω τόσο στα άκρα τη θεολογία που αν το διαβάσει κανένας θεολόγος ή -πολύ περισσότερο- κανένας κληρικός(ειδικά αν είναι και γιατρός, χοχοχο, εσωτερικό αστείο μη δίνετε σημασία), όχι μόνο θα τραβήξει τα δικά του μαλλιά αλλά θα ζητήσει να τραβήξει και τα δικά μου!

Κοιτάξτε τώρα τι μου ήρθε. Ο ληστής που σταυρώθηκε στα δεξιά του Χριστού, αυτός που μπήκε πρώτος στη παραδείσια κατάσταση με τον Ιησού, δε μετάνιωσε για τη δράση του. Ας θυμηθούμε τα λόγια του στον ληστή που σταυρώθηκε στα αριστερά του Ιησού και τον κορόιδευε. "Εμείς καλώς τιμωρούμαστε αφού διαπράξαμε αυτά που διαπράξαμε, αλλά Αυτός δεν έκανε τίποτα". Δε λέει πουθενά πως ζητά συγχώρεση γι' αυτά που διέπραξε. Απλά αποδέχεται την τιμωρία του γιατί αυτή ήταν ανάλογη της δράσης του. Ήταν ένας αξιοπρεπής παράνομος αλλά όχι μετανοημένος. 

Ας θυμηθούμε τον Βαραββά. Αυτόν τον ληστή(πολύ με ληστές είχε να κάνει ο Κύριος μου φαίνεται) τον οποίο οι Εβραίοι επέλεξαν να ελευθερωθεί αντί του Ιησού. Γιατί το έκαναν αυτό; Ο Βαραββάς, όπως και οι περισσότεροι Εβραίοι ληστές στόχευαν τους Ρωμαίους, τους πλούσιους αλλοεθνείς και τους πλούσιους Εβραίους. Οι οποίοι συνεργάζονταν με τους Ρωμαίους. Οπότε για τον λαό αυτοί οι ληστές είχαν κάτι το ηρωικό. 

Τέτοιος ήταν πιθανότατα και ο ληστής στο σταυρό. Και ο Χριστός τον κάλεσε στον παράδεισο. Χωρίς να ζητήσει να μετανοήσει. Μόνο και μόνο επειδή τον αναγνώρισε σαν τον Κύριό του. Σαν τον Υιό του Θεού. Να ήταν αυτό μια έμμεση αναγνώριση της δράσης των ληστών; Οι οποίοι ουσιαστικά δρούσαν εναντίον ενός καταπιεστικού συστήματος τόσο ξενόφερτο όσο και εγχώριο;

Παραδεχτείτε το. Σας έβαλα σε σκέψεις...Μπορείτε οι νομιμόφρονες να αφρίσετε με την ησυχία σας και χωρίς καμία παρεξήγηση... 

Θέμα ηθικής και όχι πολιτικής

 

Μη γελιέται κανείς. Τα αυξημένα εργατικά ατυχήματα, οι ανισότητες που αυξάνονται με μεγάλο μέρος του πληθυσμού να μη βγάζει το μήνα και με ένα άλλο να πληρώνει 280 ευρώ το καλαμάρι στη Μύκονο, τα γελοία επιδόματα και οι τεράστιες οικονομικά μπίζνες μερικών εκλεκτών, είναι ακριβώς ο πυρήνας και η πολιτική λογική αυτής της κυβέρνησης. Η ανάπτυξη (όπως την εννοούν) προϋποθέτει κάποιους ριγμένους και κάποιους ωφελημένους. Αυτό είναι το ζητούμενο για τους συγκεκριμένους ανθρώπους.

Όσο για την έξοδο των Αθηναίων, που μας πρήζουν κάθε αργία και τριήμερο, να σας θυμίσω πως ζούμε πάνω από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι στη πόλη οπότε και ένα εκατομμύριο(πόσοι πάνε στα χωριά τους) να μπορεί να φύγει, προφανώς θα μπλοκάρει το σύμπαν. Και πόσοι μένουν πίσω; Αλλά και δύο εκατομμύρια ή και τρία να περνάνε καλά, ακόμα και τέσσερα αυτό σημαίνει ότι δύο ή ένα εκατομμύριο άνθρωποι δεν μπορούν να πάνε διακοπές. Κι αυτό είναι κομμάτι της ανάπτυξής τους. Γι' αυτό -όπως και με τα Τέμπη- το ξαναγράφω. Η υποστήριξη αυτής της κυβέρνησης(της κυβέρνησης, όχι του κόμματος), είναι θέμα ηθικής και όχι πολιτικής.

Saint Vitus - Born Too Late

 

Κυριακή του Θωμά

 

Η σημερινή Κυριακή είχε για πολλά χρόνια επικρατήσει να ονομάζεται Κυριακή του άπιστου Θωμά. Πιο πρόσφατα, κάποιοι πιο κουλτουριάρηδες και διαβασμένοι θεολόγοι προσπάθησαν και εν πολλοίς το πέτυχαν, να ονομάζεται Κυριακή του δύσπιστου Θωμά. Αναβαθμίζοντας έτσι κάπως την αμφιβολία του αποστόλου Θωμά και προβάλλοντας το ερευνητικό πνεύμα του. 

Επειδή δεν είμαι τίποτα από τα δύο -ούτε κουλτουριάρης ούτε διαβασμένος πολύ επί των θεολογικών- θεωρώ πως η Κυριακή αυτή θα έπρεπε να ονομάζεται Κυριακή του πραγματικά πιστού Θωμά. Κι αυτό γιατί ο Θωμάς έχει ένα στοιχείο το οποίο είναι βασικότατο στην υγιή πίστη ως ένα βαθμό. Την αμφιβολία. 

Να θυμηθούμε εδώ πως ο Θωμάς είναι ο μαθητής εκείνος ο οποίος όταν ο Χριστός είπε στους μαθητές ότι ήρθε η ώρα να πάει και να πεθάνει στην Ιερουσαλήμ, προέτρεψε τους υπόλοιπους να πάνε όλοι και να πεθάνουν μαζί με τον Ιησού. Άρα ο Θωμάς δεν ήταν κάποιος χλιαρός στη πίστη μαθητής. Επίσης δεν είχε μόνο αυτός αμφιβολίες. Ούτε οι υπόλοιποι μαθητές πίστεψαν τις γυναίκες όταν τους είπαν πως ο Κύριος αναστήθηκε. 

Ας σταθούμε όμως λίγο στην ουσία. Η πίστη χωρίς αμφιβολίες είναι συνήθως στεγνή και πολλές φορές γίνεται τυφλή και οδηγεί στον φανατισμό. Μη μπερδεύουμε την πίστη των αγίων, διότι και αυτοί μέχρι να φτάσουν στην τέλεια πίστη για την οποία διαβάζουμε συνήθως πέρασαν από πολλές περιπέτειες και αμφιβολίες ακόμα. Ο Άγιος Αντώνιος ο Μέγας είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. 

Αν τώρα εγώ ή ο οποιοσδήποτε άλλος χριστιανός, χωρίς τον ανάλογο βίο παρουσιάζει πίστη ακλόνητη και χωρίς αμφιβολίες τότε συνήθως κάτι κρύβεται ή κάτι επωάζεται. Συνήθως κρύβεται μια απιστία την οποία προσπαθεί ο πιστός να καταπιέσει προβάλλοντας μια τυφλή αλλά ψεύτικη πίστη ή επωάζεται ένα επικίνδυνος φανατισμός, ένας ζηλωτισμός χωρίς επίγνωση. 

Η πίστη στον Θεό είναι στην πραγματικότητα η εμπιστοσύνη που δείχνουμε σε κάποιον τον οποίο δεν μπορεί το μυαλό μας να τον χωρέσει καν. Και η εμπιστοσύνη αυτή, ακόμα και σε κάποιον άλλον άνθρωπο, πόσο μάλλον στον Θεό, χτίζεται μέσω της αμφιβολίας, η οποία υπάρχει και κατανικιέται σιγά σιγά. Είναι η πορεία προς τον φωτισμό και την αγιοσύνη που αποτελούν - ή πρέπει να αποτελούν-  στόχο για τον κάθε χριστιανό. 

Από την άλλη, η αμφιβολία μπορεί, αν παραμείνει ανίκητη και αμετακίνητη να προκαλέσει προβλήματα. Είτε να οδηγήσει στην απιστία είτε να οδηγήσει σε ένα διαρκές κυνήγι θαυμαστών σημείων και αποδείξεων των πνευματικών πραγμάτων. Γι' αυτό και ο Κύριος προειδοποιεί: "Μακάριοι αυτοί που πίστεψαν χωρίς να δουν". 

Αλλά με αυτή του τη φράση ο Ιησούς δεν προειδοποίησε μόνο αλλά καλωσόρισε στην Εκκλησία Του και όλους εμάς. Τους Χριστιανούς των επόμενων αιώνων και γενεών. Όλους εμάς που χωρίς να Τον δούμε, πιστέψαμε σε Αυτόν. Με τα λάθη μας και τις κατά καιρούς αμφιβολίες μας. 

Αυτή η Κυριακή, η Κυριακή του Θωμά είναι μια πανήγυρις. Πανηγυρίζουμε τις αμφιβολίες μας οι οποίες τελικά νικιούνται από την Αγάπη του Κυρίου, πανηγυρίζουμε την πρόσκλησή μας στον ίδιο κύκλο που αποτελούσαν οι μαθητές του Ιησού, ο ίδιος μας μνημόνευσε, ο ίδιος μας κάλεσε, ο ίδιος έρχεται και απαλύνει και τέλος εξαφανίζει τις αμφιβολίες που μας ταλαιπωρούν. Χριστός Ανέστη! 

Για τον Νίκο Παλαιοκώστα

 

Με τον θάνατό του συνεχίζεται το κλείσιμο μιας εποχής που ξεκίνησε με τον θάνατο του Ρωχάμη. Πολλοί τον θεωρούν κακοποιό, άλλοι πολιτικό αγωνιστή, μερικοί ίσως και επαναστάτη. Δεν ήταν τίποτα από αυτά. Άνηκε στην εκλεκτή και μικρή κάστα των παρανόμων. Αυτών που ζούσαν πέρα από τα όρια που επιβάλλει το κράτος χωρίς να ξεπέφτει στο επίπεδο των κακοποιών-κακούργων ούτε και να μπαίνει στην άχαρη λίστα των πολιτικών επαναστατών. Όποια άποψη κι αν έχει κανείς για εκείνον και τη δράση του μία είναι η αλήθεια. Ήταν απλά ένας θρύλος. Από τους τελευταίους λήσταρχους.

Solstice - Under Waves Lie Our Dead

 

Διάλειμμα!!!

 

Λόγω των ημερών και λόγω προγράμματος δεν είχα επαφή με τα πολιτικά πράγματα της χώρας. Έτσι, χθες και σήμερα, είπα να ενημερωθώ. Ανοίγω υπολογιστή και βλέπω: μια γιατρός κοιμήθηκε σχεδόν στο τιμόνι, εξαντλημένη από τις εφημερίες και τη χτύπησε τρένο, ένας νοσοκόμος έπαθε εγκεφαλικό από την εξάντληση στο νοσοκομείο της Νίκαιας, μία ασθενής -καρκινοπαθής αν δε κάνω λάθος- κόντεψε να καεί λόγω κακής συντήρησης ενός μηχανήματος στο χειρουργείο, η κυβέρνηση πανηγυρίζει για τα ψίχουλα που επιστρέφει στο λαό που έχει στραγγαλίσει, δημοσκοπήσεις που ίσως δείξουν μια μικρή άνοδο της κυβέρνησης, είδα υπουργούς που εργάζονταν ( ; ) στην εταιρεία που συνδέεται με την Ομάδα Αλήθειας(πόσο παραπλανητικό όνομα) και το απέκρυπταν από το βιογραφικό τους, να βρίζουν την Καρυστιανού επειδή είπε σε μια αγγλική εφημερίδα ότι είμαστε διεφθαρμένη χώρα, κάτι που προφανώς κάποιοι δε γνώριζαν γιατί είναι αθώοι και εθνικά υπερήφανοι και κάμποσα άλλα παρόμοια. Ε, πόσα να αντέξω; Βρήκα μερικά βίντεο με ιστορίες τρόμου από την Αμερική και κάποια με anime και προσπαθώ εδώ και κάτι ώρες να έρθω στα ίσια μου... 

Raven Black Night - Morbid Gladiator

 

Ελπίδα, όχι τρομολαγνεία

 

H Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου και η Τελική Κρίση, όπως παρουσιάζονται μέσα από τα Ευαγγέλια και την Αποκάλυψη έχουν γεννήσει μία πλειάδα αιρέσεων, ειδικά προτεσταντικού τύπου, που προέκυψαν από λανθασμένες ερμηνείες(χιλιαστικές αιρέσεις) και κυρίως από την γραμμική ερμηνεία των οραμάτων του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Γέννησαν όμως -και αυτό μας ενδιαφέρει- εντός της Εκκλησίας γενιές ολόκληρες υστερικών κυνηγών του Αντιχρίστου, του 666 και άλλων τινών. Εμφανίστηκαν επίσης μια σειρά θεωριών, γεννημένες σε φονταμενταλιστικές ευαγγελικές σέκτες των ΗΠΑ. Θεωρίες που μεταφέρθηκαν, «ελληνορθοδόξως», από διάφορες ομάδες και πρόσωπα στη χώρα μας. Προφανώς ούτε η Αποκάλυψη του Ιωάννη φταίει ούτε και οι διηγήσεις του Κυρίου στις ευαγγελικές περικοπές. Φταίνε η φαντασία ορισμένων ανθρώπων, οι αδυναμίες τους, οι φοβίες και οι υστερίες τους. Τα κείμενα αυτά άλλωστε είναι κατά βάση κείμενα αισιόδοξα, που βεβαιώνουν πως ο Κύριος θα έρθει ξανά και πως όσοι Τον αγαπούν πραγματικά θα πάνε κοντά Του. Όλες οι άλλες σκοτεινές φαντασιώσεις, ενώ λειτουργούν εξαιρετικά ως σενάρια κινηματογραφικών έργων ή λογοτεχνικών βιβλίων δεν έχουν καμία σχέση με το πνεύμα των κειμένων αυτών. Φυσικά και ο Ιησούς και ο Ιωάννης ο Θεολόγος μας προσκαλούν σε επαγρύπνηση ούτως ώστε να μη χάσουμε τη θέρμη της πίστης μας και ξεπέσουμε στη χλιαρότητα αλλά και για να μη παραπλανηθούμε από τους διαφόρους ψευδοπροφήτες και αντιχρίστους που κατά καιρούς εμφανίζονται στην ιστορία. Τα κείμενα και οι διδασκαλίες αυτές είναι διδαχές ελπίδας και εγρήγορσης, χαράς και ετοιμότητας. Δεν χαρίστηκαν στον κόσμο για να στηθούν πάνω τους καριέρες και τρομολαγνικές πωλήσεις. Είναι φλόγες ελπίδας, όχι εμπόρευμα.

24/4/1915 Έναρξη της γενοκτονίας των Αρμενίων

 

Σαν σήμερα, πριν από 110 χρόνια, η Τουρκία έγραψε ακόμα μια "λαμπρή" σελίδα στην ιστορία της, από τις τόσες παρόμοιες που έχει...

Η ίδια η έννοια του έθνους πρέπει να κατασταλεί

Τελικά, η μελέτη της νεώτερης ιστορίας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τι εθνικό συμφέρον του κάθε κράτους, συνίσταται στην ικανότητά του να πολεμάει. [....]Αυτά που μια χώρα αποκαλεί ζωτικά οικονομικά συμφέροντα δεν είναι τα πράγματα που βοηθούν τους πολίτες να ζήσουν, αλλά τα πράγματα που τους καθιστούν ικανούς να πολεμήσουν· το πετρέλαιο είναι πολύ πιθανότερο από το σιτάρι να γίνει αιτία μιας διεθνούς σύγκρουσης. Έτσι όταν διεξάγεται ένας πόλεμος, γίνεται για να εξασφαλιστεί ή για να αυξηθεί η ικανότητα να κάνει κανείς πόλεμο. Η διεθνής πολιτική είναι ολοκληρωτικά εμπλεγμένη μέσα σε αυτόν τον φαύλο κύκλο. Ό,τι αποκαλείται γόητρο ενός έθνους συνίσταται στο να συμπεριφέρεται πάντα κατά τέτοιον τρόπο ώστε να εμπνέει ηττοπάθεια στα άλλα έθνη δίνοντάς τους την εντύπωση ότι αν εμπλακούν σ' έναν πόλεμο μαζί του θα ηττηθούν. Ό,τι αποκαλείται εθνική ασφάλεια είναι μια φανταστική κατάσταση πραγμάτων κατά την οποία θα διατηρούσε κανείς την ικανότητα να πολεμάει., ενώ θα την είχε στερήσει απ΄ όλα τα άλλα έθνη. Τούτο συνοψίζεται στο ότι ένα κράτος με αυτοσεβασμό είναι έτοιμο να κάνει τα πάντα, εκτός από το να αρνηθεί την εναλλακτική του πολέμου. {....}εάν οι χώρες χωρίζονταν από μία πραγματική αντίθεση συμφερόντων, θα ήταν δυνατόν να φτάσουν σε αμοιβαία ικανοποιητικούς συμβιβασμούς.  Αλλά όταν τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα δεν έχουν κανένα νόημα εκτός από τον πόλεμο, πώς μπορούν να συμβιβαστούν ειρηνικά; Η ίδια η έννοια του έθνους είναι που πρέπει να κατασταλεί- ή μάλλον ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται αυτή η λέξη. Διότι η λέξη "εθνικό" και οι εκφράσεις που τη συνοδεύουν γέμουν άλλων νοημάτων· το μόνο τους περιεχόμενο είναι τα εκατομμύρια νεκρών, ορφανών και αναπήρων - τα δάκρυα και η απόγνωση.

Σιμόν Βέιλ - Μην Ξαναρχίσουμε τον Τρωικό Πόλεμο, εκδ. ΕΡΑΣΜΟΣ

KRUX - Prince Azaar And The Invisible Pagoda

 

Το πέπλο

 

Ίσως να ζηλεύω τους υλιστές και τους ορθολογιστές. Γι' αυτούς το πράγμα είναι απλό. Υπάρχει αυτό που βλέπουμε κι αυτό που πιάνουμε. Ο κόσμος όλος χωρά στις πέντε αισθήσεις. Μετά, όταν τα φώτα σβήνουν υπάρχει μόνο το σκοτάδι. Αυτό απλοποιεί τα πράγματα και τις αποφάσεις. Καθησυχάζει το μυαλό όσο αφορά τον τρόπο που προσεγγίζεται το σύμπαν και η ζωή. Οι αποφάσεις παίρνονται απλά και εύκολα. Είτε για καλό είτε για κακό, δεν έχει σημασία. Και ό,τι δε χωρά εκεί μέσα απλά απορρίπτεται, είτε εξηγείται με έναν οποιονδήποτε λογικοφανή τρόπο, είτε χλευάζεται. Ναι, μια τέτοια οπτική έχει πολύ λιγότερο βάρος. Αρκεί να μη τύχει να σηκωθεί το πέπλο και να βρίσκεσαι εκεί...

Υγ. Για τον ίδιο λόγο ίσως ζηλεύω πού και πού τους φανατικούς πιστούς....

Candlemass - Tears

 

Ο Χριστός και η επανάσταση που δεν ακούγεται

Επανέρχομαι στο ζήτημα της επανάστασης του Ιησού. Πράγματι ο Ιησούς δεν ήταν επαναστάτης. Αν Τον θεωρήσουμε μόνο επαναστάτη αφαιρούμε κάτι από τη θεϊκότητά Του. Αυτή η επισήμανση είναι σωστή. Αν αφαιρέσουμε την επαναστατικότητα του λόγου Του, βέβαια, εκμηδενίζουμε το λυτρωτικό Του έργο. 

Ο Άγιος Γεώργιος, άφησε τη θέση του και υπέφερε το μαρτύριο ακολουθώντας τον Χριστό. Δε προσκύνησε τα είδωλα και τον Αυτοκράτορα. Καταλαβαίνετε πόσο επαναστατικό ήταν αυτό για τη ρωμαϊκή εποχή, έτσι; 

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος έγραψε ανάμεσα στο 350 και το 390 μΧ πως οι νόμοι είναι γραμμένοι από άντρες και γι' αυτό αδικούν τις γυναίκες και πως οι γυναίκες δεν μπορεί να μην είναι ίσες με τους άντρες απέναντι στους νόμους. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος τα έβαλε με την αυτοκράτειρα για να μην της επιτρέψει να υφαρπάξει το χωράφι μιας χήρας. Ο Μέγας Βασίλειος ονόμασε δολοφόνους αυτούς που δεν πληρώνουν τους εργάτες τους με μισθό ανάλογο της εργασίας τους ή που δεν τους πληρώνουν και καθόλου. Αυτοί τα έγραψαν αυτά ακολουθώντας τον Χριστό. 

Η Αγία Μαρία Σκομπτσόβα, άφησε στην άκρη τις ακολουθίες για να τρέχει και να βοηθά ανθρώπους που είχαν ανάγκη και που ανταπέδιδαν συνήθως με αχαριστία αυτή τη βοήθεια και τελικά πήρε τη θέση μιας Πολωνοεβραίας στους θαλάμους αερίων, μία ημέρα πριν οι σύμμαχοι απελευθερώσουν τους κρατούμενους από το στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί. Αυτό δεν ήταν επαναστατικό; 

Αν περιμένω η Εκκλησία να αγκαλιάσει αυτά τα παραδείγματα; Ξεκάθαρα όχι. Πώς να το περιμένεις αυτό από τη διοικούσα Εκκλησία, που έχει μείνει προσκολλημένη στον καθωσπρεπισμό του 18ου αιώνα, από το ρουχισμό μέχρι τις προσφωνήσεις, και που την Λειτουργία την έχει υποβιβάσει σε πομπώδη τελετουργία; 

Θα πει κάποιος πως υπάρχουν φωνές που ζητούν μια αλλαγή σε αυτή τη κατάσταση. Θα το γράψω όσο πιο απ' έξω μπορώ κι ας μην αρέσει σε πολλούς. Αν περιμένετε από αυτούς τους "προοδευτικούς" κάποια αλλαγή ουσιαστική, ετοιμαστείτε να απογοητευτείτε περισσότερο και από οπαδό του Παναθηναϊκού που περιμένει πρωτάθλημα στο ποδόσφαιρο. Προσωπικά οφέλη κυνηγούν οι περισσότεροι από αυτούς και τίποτα παραπάνω. 

Μόνο εν τω Χριστώ μπορεί να γίνει μια γνήσια και ουσιαστική επανάσταση, μια επανάσταση που δε θα αποφέρει ατομικά οφέλη αλλά μια φρέσκια πνοή στον κόσμο μας.  Και -δυστυχώς- όπως είναι τώρα οι νοοτροπίες και οι προτεραιότητες, αυτό δε φαίνεται πιθανό. όχι σύντομα τουλάχιστον. Βέβαια, με τον Χριστό, ποτέ δε ξέρεις. Βαδίζει αργά αλλά τελικά έρχεται...

Theocracy - Red Sea

 

Μυστήριο, φιλία και η τέχνη της προσοχής

 

Πριν από κάμποσο καιρό μου έκαναν μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση. Αν θα αναλάμβανα να εξομολογήσω ένα φίλο ή μία φίλη. Και αν θα ήμουν αντικειμενικός. Η αλήθεια είναι πως δε το σκέφτηκα και πολύ πριν απαντήσω θετικά. Είναι άλλωστε πολύ εύκολο να εξομολογείς κάποιο φιλικό πρόσωπο, ειδικά αν έχετε και μία κάποια επαφή και ξέρεις τα χούγια, τις αδυναμίες, τα προτερήματα και τα ελαττώματα που κουβαλάει. Άλλωστε η αντικειμενικότητα δε παίζει ρόλο στην πραγματικότητα αφού ο εξομολόγος δεν είναι δικαστής που θα βγάλει ετυμηγορία αλλά συνοδοιπόρος στον πνευματικό αγώνα. 

Το πρόβλημα είναι αλλού. Η εξομολόγηση ως μυστήριο, δίνει στον εξομολόγο τη δυνατότητα να ασκήσει εξουσία σε κάποιο βαθμό, μικρότερο ή μεγαλύτερο, στον εξομολογούμενο. Και ενώ αυτό, σε φυσιολογικές συνθήκες, δηλαδή στη περίπτωση να είναι νορμάλ άνθρωποι και οι δύο, δεν αποτελεί κάποιο σημαντικό πρόβλημα όταν έρχεται να εξομολογηθεί κάποιο άγνωστο μέχρι πρότινος πρόσωπο, όταν στην εξίσωση μπαίνει και η μακρόχρονη φιλία, τα πράγματα περιπλέκονται. 

Κατ' αρχήν ο πειρασμός, να ελέγξεις τη ζωή κάποιου ή κάποιας που γνωρίζεις είναι μεγαλύτερος. Ακόμα μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να το κάνεις αυτό με τη δικαιολογία πως θες να βοηθήσεις. Και από καλή διάθεση να προκαλέσεις μια κόλαση στη ζωή του άλλου. 

Αλλά κρύβονται και άλλοι κίνδυνοι. Ποια είναι τα πραγματικά αισθήματα που υπάρχουν ανάμεσά σας. Όλοι ξέρουμε πως οι φιλίες δεν είναι απλές σχέσεις. Μέσα τους μπορεί να κρύβουν πολλά και διάφορα πράγματα. Από ανταγωνισμό και ζήλια μέχρι κάποιου είδους λανθάνοντα έρωτα. Καταλαβαίνει κανείς, λοιπόν, πως σε μια τέτοια περίπτωση, ο πειρασμός να μπεις στη ζωή κάποιου και τελικά αντί να θες να βοηθήσεις πνευματικά, να θελήσεις να πετύχεις άλλου είδους πράγματα είναι υπαρκτός. Και αν κάποιος εξομολόγος σκεφτεί πως κάτι τέτοιο μπορεί εύκολα να το ελέγξει πλανάται πλάνην οικτράν. Είναι πολύ πιο εύκολο να σε πάρει η κατηφόρα απ' ό,τι να την κατέβεις ομαλά...

Οπότε ο εξομολόγος αλλά και ο εξομολογούμενος/η εξομολογούμενη οφείλουν να έχουν από πριν ξεκαθαρίσει κάποια πράγματα μέσα τους. Αν το φίδι μπόρεσε και γλίστρησε ανάμεσα στους Πρωτόπλαστους οι οποίοι βίωναν την παραδείσια κατάσταση, πολύ πιο εύκολα μπορεί να γλιστρήσει ανάμεσα σε όλους εμάς που απέχουμε από την όποια πνευματική καθαρότητα. Και ακόμα και όταν αυτά τα πράγματα έχουν ξεκαθαριστεί, χρειάζεται συνεχής επαγρύπνηση ώστε να μη γεννηθούν κατά τη διάρκεια της πνευματικής αυτής σχέσης. Κάτι που επίσης μπορεί να συμβεί. Βέβαια αυτό το τελευταίο ισχύει και όταν εξομολόγος και εξομολογούμενοι είναι άγνωστοι μεταξύ τους. 

Εν κατακλείδι, στην παραπάνω ερώτηση η απάντησή μου παραμένει σταθερά θετική αλλά το ίδιο σταθερή παραμένει και η συνειδητοποίηση των κινδύνων που κρύβονται σε τέτοιες περιπτώσεις. Αλλά οι κίνδυνοι είναι που κάνουν (και) την πνευματική ζωή να αξίζει...

Luca Turilli's Rhapsody - Of Michael the Archangel and Lucifer's Fall

 

Χριστός: Επαναστάτης, όχι Διακοσμητικός

 

Μέσα από όλες τις συζητήσεις που γίνονται, σχεδόν εθιμικά, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και ανάμεσα σε όλες τις ανοησίες που γράφονται, συνήθως με ύφος σοβαρής και απόλυτα τεκμηριωμένης αλήθειας, για το Άγιο Φως, για τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδες, τις ευαισθησίες των άθεων, τους κληρικούς, τα αρνιά που σφάζονται από κακούς και υποκριτές χριστιανούς και άλλα πολλά, ξεχωρίζει μία -κατά τη γνώμη μου- κάπως πιο σοβαρή ερώτηση. Τελικά ο Ιησούς ήταν επαναστάτης;

Οι περισσότεροι, ίσως και όλοι, παραδοσιακοί θεολόγοι(αρχιερείς, ιερείς και καθηγητές) θα βιαστούν να αποκηρύξουν μετά βδελυγμίας τον χαρακτηρισμό. Κάποιοι άλλο, ίσως θέλοντας να δείξουν πως είναι κάπως πιο προχωρημένοι, θα πουν πως ήταν επαναστάτης αλλά πνευματικός επαναστάτης. Και θα αναλύσουν στη συνέχεια με τρόπο βαρύγδουπο και αρκούντως ακαδημαϊκό και βαθιά θεολογικό. 

Κι εγώ που δεν είμαι θεολόγος, θα μείνω να αναρωτιέμαι, πότε θα τους πει κάποιος πώς λένε τέτοιες βλακείες χωρίς να κοκκινίζουν... Ας πάρουμε τη πρώτη περίπτωση. Ο Χριστός δεν ήταν επαναστάτης. Τότε πώς είναι Λυτρωτής; Γιατί για να αναγνωρίσουμε κάποιον ως λυτρωτή, αυτός ο κάποιος μας λυτρώνει από κάποιου είδους τυραννίας. Χωρίς επανάσταση(βίαιη ή μη βίαιη δεν έχει σημασία) πώς θα μας λυτρώσει; Με τραγούδια και χορούς; Που κι αυτά κάποιες φορές είναι μορφή επανάστασης. Οπότε; Ή δεν είναι Λυτρωτής(που είναι) ή είναι και επαναστάτης(που, επίσης, είναι).

Στη δεύτερη περίπτωση, που προσπαθεί να φανεί μεσοβέζικη και γι' αυτό και είναι γελοιότερη. Ήταν πνευματικός μόνο επαναστάτης. Ένας πνευματικός επαναστάτης τι κάνει; Μας αλλάζει, πρώτα εσωτερικά κι έπειτα και εξωτερικά. Μας δείχνει ένα καινούριο τρόπο πνευματικότητας, ένα νέο τρόπο προσευχής, πίστης και σκέψης. Και αν αλλάξει ο τρόπος σκέψης, υπάρχει περίπτωση να μην αλλάξει και ο τρόπος πράξης; Είναι δυνατόν αλλιώς να σκεφτόμαστε, αλλιώς να βιώνουμε τη πραγματικότητα και αλλιώς να πράττουμε εντός αυτής; Μόνο αν είμαστε δειλοί ή υποκριτές. Αλλά ο Χριστός κι αυτά ήρθε να διαλύσει. Τη δειλία και την υποκρισία. 

Συμπερασματικά, είτε αρέσει είτε όχι σε κάποια μουχλιασμένα ή βολεμένα(τακτοποιημένα επί το ευγενικότερον) μυαλά, ο Χριστός ήταν επαναστάτης και ο χριστιανισμός των πρώτων αιώνων ήταν μια επανάσταση. Απέναντι σε όλη τη παρακμή και τη πτώση του αρχαίου κόσμου και των συστημάτων που είχε γεννήσει. Όταν ο χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία της Αυτοκρατορίας και πάλι γεννήθηκε ένα επαναστατικό κίνημα, αυτό του ασκητισμού της Ερήμου. όταν και ο μοναχισμός-ασκητισμός πήραν καθεστωτική μορφή άρχισε η παρακμή, ακόμα κι αν δεν ήταν ορατή αρχικά. Πάντως, ακόμα και στα πλαίσια της παρακμής αυτής, μικρά επαναστατικά ρεύματα ξεπηδούν εδώ κι εκεί, σαν αναχώματα της πλήρους αποσύνθεσης, σαν άνεμοι ξαφνικοί που διώχνουν τη μούχλα. Γιατί αν πάψει ο χριστιανισμός να γεννά επαναστάσεις, θα πάψει να είναι χριστιανισμός τελικά. 

Veni Domine - Wisdom Calls

 

Χριστός Ανέστη!

 

Και επιτέλους, μετά το σκοτάδι, έρχεται το φως. Το χαρμόσυνο μήνυμα διαδίδεται παντού και όποιος θέλει το αφουγκράζεται! Χριστός Ανέστη! Το τρίπτυχο του Σατανά, της αμαρτίας και του θανάτου δεν έχει πια τη δύναμη που είχε! Διασκορπίζονται από προσώπου γης μπροστά στο Αναστάσιμο φως. Λιώνουν σαν το κερί μπροστά στη φωτιά. 

Γιατί η Ανάσταση είναι φωτιά. Η Εκκλησία είναι φωτιά. Κι αν δεν είναι φωτιά τότε δεν είναι τίποτα. Αυτή η βραδιά δεν είναι το τέλος μια ιστορίας. Είναι η αρχή της Ιστορίας. Ο Χριστός αφού έλαβε την ανθρώπινη υπόσταση και αφού βίωσε σε κάθε πτυχή την ανθρώπινη ζωή, από τη γέννηση ως την αγωνία και τον θάνατο, τώρα ανυψώνει τη φύση του ανθρώπου. Τη φέρνει κοντά στον Θεό. Ό,τι έχασε ο άνθρωπος μετά τη παρακοή του, τώρα μπορεί να το ξανακερδίσει με την υπακοή του. Όπως και ο Χριστός, αν και συγκλονισμένος από τη τραγωδία που βιώνει το ανθρώπινο γένος, έκανε θέλημά Του το θέλημα του Θεού και ανέβηκε στον Γολγοθά. Για να αναστηθεί και να αναστήσει όλη την ανθρωπότητα τρεις ημέρες μετά. Η συμφιλίωση του Θεού με τον άνθρωπο είναι πλέον γεγονός!

Η σημερινή η μέρα είναι μια αρχή. Η αρχή ενός πολέμου. Ενός πολέμου εναντίον όλων των γεννημάτων του Διαβόλου. Εναντίον της αμαρτίας σε όλες τις μορφές της, είτε αυτή έχει τη μορφή της φτώχειας, είτε της αδικίας, της απληστίας, του πολέμου είτε οποιαδήποτε άλλη μορφή. Εναντίον τελικά του ίδιου του θανάτου. Ο οποίος μπορεί πλέον να μην  είναι η μόνιμη κατάσταση σκοταδιού και απελπισίας αλλά εξακολουθεί να υπάρχει και να θέλει πίσω τα σκήπτρα του.

Όμως πλέον δεν είναι στο χέρι του. Ο Χριστός μας ελευθέρωσε. Μας έδειξε τον δρόμο για τη σωτηρία μας και συνοδεύει τον καθένα από εμάς που θα θελήσει να βαδίσει σε αυτόν τον δρόμο. Ο Χριστός αναστήθηκε. Ας φωνάξουμε λοιπόν, με χαρά και ελπίδα, με αγάπη και αποφασιστικότητα, Χριστός Ανέστη!

Μ. Σάββατο

 

Μεγάλο Σάββατο πρωί και λίγες γυναίκες μόνο τολμούν να πάνε στον τάφο του Ιησού και να τελέσουν τα ταφικά έθιμα της εποχής. Οι άλλοι μαθητές είναι κρυμμένοι, ο Πέτρος  συντετριμμένος, όλοι τους είναι φοβισμένοι. 

Οι γυναίκες, λοιπόν, τολμούν και γι' αυτό αμοίβονται. Μαθαίνουν πρώτες το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Χριστού. Αυτό που μένει μυστικό σε όλους τους άλλους, σε αυτές φανερώνεται.

Και αυτό είναι το ζητούμενο της πνευματικής ζωής. Για να αποφέρει καρπούς χρειάζεται ρίσκο. Χρειάζεται να βουτήξουμε στον κίνδυνο, να διακινδυνεύσουμε πράγματα ώστε να καρποφορήσει η πνευματική μας προσπάθεια. 

Νωρίτερα ο Ιησούς είχε προειδοποιήσει με τη παραβολή των τριών δούλων και των ταλάντων. Οι δύο ρισκάρουν με τα τάλαντα που τους έχει δώσει ο Κύριός τους και τα διπλασιάζουν. Ο Κύριός τους τους ανταμείβει. Ενώ ο τρίτος, θάβει το δικό του τάλαντο και τελικά του το στερεί κι αυτό ο Κύριός του.

Η πίστη, ο πνευματικός αγώνας, είναι μία πορεία εν μέσω κινδύνων. Είναι η ανάληψη ρίσκων. Είναι μία συνεχής περιπέτεια. Σε αυτή τη περιπέτεια μας καλεί ο Χριστός και υπόσχεται να είναι αρωγός και συνταξιδιώτης μας. Οποίοι τον ακολουθήσουν θα κερδίσουν τη σωτηρία τους. Οποίοι δεν το τολμήσουν θα μείνουν στη παγωνιά του τάφου χάνοντας τη λαμπερή θέρμη της Αναστάσεως. Γιατί η Ανάσταση αποκαλύπτεται μόνο σε αυτούς που τολμούν να την αναζητήσουν.

Μεγάλη Παρασκευή

 

Μεγάλη Παρασκευή. Στεκόμαστε σιωπηλοί μπροστά στον τάφο του Ιησού. Όλα έχουν παρέλθει. Η είσοδος στα Ιεροσόλυμα, η συνωμοσία των Φαρισαίων, ο μυστικός δείπνος,  η προδοσία του Ιούδα, η παρωδία δίκης, τα βασανιστήρια, η σταύρωση, ο θάνατος. 

Όλα μοιάζουν χαμένα. Ο Ιησούς είναι νεκρός και οι Φαρισαίοι γελούν. Στην έρημο ακούγεται το επινίκιο ουρλιαχτό του Σατανά. Οι μαθητές κρύβονται, ο πιο γενναίος από αυτούς, ο Πέτρος, κλαίει σαν μωρό αναλογιζόμενος πως αρνήθηκε τρεις φορές τον αγαπημένο του Δάσκαλο. Μόνο κάποιες γυναίκες έμειναν δίπλα Του ως το τέλος, αδιαφορώντας για τα πιθανά αντίποινα των Φαρισαίων, τις αντιδράσεις των Εβραίων αλλά και τυχόν κακοποίηση από τους Ρωμαίους στρατιώτες. Κι εμείς που παρατηρούμε τα τεκταινόμενα χιλιάδες χρόνια μετά, αναρωτιόμαστε τι θα κάναμε αν ζούσαμε τότε. Οι περισσότερες απαντήσεις μάλλον δε μας αρέσουν. 

Η άνοιξη έχει έλθει και είναι ως συνήθως γλυκιά. Σαν να προσπαθεί να απαλύνει τον πόνο των Μαθητών. Μετά τον σεισμό και το σκοτείνιασμα του ήλιου, μετά το σχίσιμο του καταπετάσματος του ναού επικρατεί ηρεμία. Σχεδόν στασιμότητα.

Όμως δεν είναι έτσι. Ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του Ζώντος, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, δεν είναι στον τάφο. Είναι στον Άδη και ξεθεμελιώνει το σκοτεινό βασίλειο, ξεθεμελιώνοντας τα κελιά που κρατούνται οι ψυχές των κεκοιμημένων. Ο Ιησούς παίρνει από το χέρι τον Αδάμ και την Εύα και επιτέλους τους ελευθερώνει. Αυτούς και όσους θέλουν αν Τον ακολουθήσουν. Γιατί υπάρχουν και αρκετοί που προτιμούν το σκοτάδι του Άδη από τη λύτρωση που προσφέρει ο Μεσσίας. Και αν στον Άδη υπήρξαν άνθρωποι που δεν ακολούθησαν τον Χριστό στο Αναστάσιμο Φως, γιατί εκπλησσόμαστε που υπάρχουν άνθρωποι στον κόσμο που Τον αρνούνται; 

Αυτή τη μέρα, σε αντίθεση με την ηρεμία του υλικού κόσμου, ο πνευματικός συνταράσσεται και συγκλονίζεται . Μεταμορφώνεται και δε θα είναι πια ο ίδιος. Ο ίδιος ο θάνατος ηττάται. Θα παραμείνει και θα συνεχίσει να μας πληγώνει βαρύτατα αλλά πλέον δεν θα είμαστε αιχμάλωτοί του. Ο δρόμος για την Βασιλεία των ουρανών είναι πια ανοικτός και μάλιστα περνά μέσα από τα κάποτε αδιαπέραστα δώματα του Άδη. Η Ανάσταση είναι πια γεγονός!

Μεγάλη Πέμπτη

 

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι η πιο εντυπωσιακή ίσως από τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας. Όλη αυτή η επιβλητική ατμόσφαιρα, με τη περιφορά του Εσταυρωμένου, το λιγοστό φως, τις δώδεκα ευαγγελικές περικοπές που διαβάζονται και εξιστορούν τη σύλληψη, τα βασανιστήρια και τη σταύρωση του Κυρίου σίγουρα ξυπνά πολλά συναισθήματα στους πιστούς, λαϊκούς και κληρικούς.

Τι βλέπουμε όμως, τι ακούμε αυτή την ημέρα; Τη δική και την καταδίκη ενός αθώου. Όχι απλά ενός αθώου αλλά του μόνο αθώου ανθρώπου που περπάτησε στη γη. Γιατί έναν άνθρωπο θεωρούσαν πως δίκαζαν οι Ρωμαίοι. Για τους Φαρισαίους δεν είμαστε και τόσο σίγουροι. Και -όπως αναφέρθηκε- ποιοι δίκασαν τον Ιησού; Οι Ρωμαίοι. Το ρωμαϊκό δίκαιο, το καμάρι της αυτοκρατορίας, το υψηλότερο επίτευγμά της, το σπουδαιότερο σύστημα απονομής δικαιοσύνης στην ιστορία, οδήγησε σε θάνατο ατιμωτικό και βάναυσο, έναν άνθρωπο, ο οποίος δεν είχε κάνει τίποτα κακό! Η υψηλότερη δικαιοσύνη των ανθρώπων αποδείχτηκε ένα μεγάλο τίποτα! 

Όχι ακριβώς τίποτα. Αυτός ο άνθρωπος, ο οποίος ήταν το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος ενσαρκωμένο, αποκάλυψε την αληθινή πίστη, πέρα από τις τυπολατρείες και τις πονηριές του ιερατικού κατεστημένου. Έδειξε ένα τρόπο ζωής που οι εξουσίες δε μπορούν να ελέγξουν, να φθείρουν, να υποβαθμίσουν. Μίλησε με αγάπη και αλήθεια, τη θεϊκή μάλιστα αγάπη και αλήθεια, και αυτά τα δύο στοιχεία είναι που ανάβουν φωτιά στον κόσμο καθώς δε μπορούν αν συμπορευθούν με την αρχομανία, τη φιλαργυρία, την ανθρωπαρέσκεια και τη φιλοδοξία. Η αγάπη και η αλήθεια είναι αυτές οι δύο αρετές που φέρνουν τα πάνω κάτω. Ειδικά όταν συνδυάζονται με την αποκάλυψη του αληθινού Θεού. 

 Τούτη η σκοτεινή μέρα κρύβει ένα μεγάλο φως. Το φως της ελπίδας, το φως της πίστης. Κρύβει τη θέληση των ανθρώπων να ζήσουν σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Μέσα σε αυτό το σκοτάδι, οι μαθητές του Χριστού — κι εμείς οι μεταγενέστεροι χριστιανοί — διαπιστώνουμε ποιος είναι ο δρόμος που καλούμαστε να περπατήσουμε. Είναι ο δρόμος που περνά από το δικαστήριο του Πιλάτου, τις συνωμοσίες των φαρισαίων, τη χλεύη του όχλου, την κατακραυγή των «λογικών» και τελικά οδηγεί στον Γολγοθά. Και όμως… αυτή η πορεία δεν πτοεί τους αληθινούς πιστούς. Γιατί μέσα στο βαθύ σκοτάδι της νύχτας, μέσα στις σκιές του φόβου και της εγκατάλειψης, αυτοί διακρίνουν — έστω και αχνά — το αναστάσιμο φως να σιγοκαίει. Κι αυτό το φως δεν είναι απλώς υπόσχεση· είναι φωτιά που περιμένει να θεριέψει, να βάλει φωτιά στις καρδιές, να κατακάψει κάθε φόβο, κάθε εξουσία, κάθε ψεύτικη δικαιοσύνη. Και να γεννήσει ανθρώπους καινούργιους.

The Skull - "The Longing "

 

Απόγευμα Μεγάλης Τετάρτης

 

Η Μεγάλη Τετάρτη, είναι η μέρα της προδοσίας. Ο Χριστός προδίδεται από τον Ιούδα. Ο Ιούδας, βλέποντας μόνο πολιτικά, μόνο υλιστικά τα τεκταινόμενα, απογοητεύεται και δέχεται να παραδώσει τον Ιησού αντί τριάντα νομισμάτων. Ο Ιούδας ήταν φιλάργυρος. Τα χρήματα ήταν πολύ σημαντικά γι' αυτόν. Όπως και το όνειρο της υποταγής των εθνών στο Εβραϊκό βασίλειο του Μεσσία Ένας άνθρωπος του αιώνα τούτου αποκλειστικά.  Και συνειδητοποιώντας τι έχει κάνει πέφτει σε απόγνωση και αυτοκτονεί. 

Ο εθνικισμός και η φιλαργυρία δε μπορούν αν συμπορευθούν με τον Ιησού. Στο τέλος θα Τον προδώσουν. Και θα πέσουν στην καταστροφική μέγγενη της απόγνωσης. Αυτή είναι η κληρονομιά που αφήνουν στα έθνη. Για τον Χριστό δεν υπάρχει Εβραίος και εθνικός, Έλληνας και βάρβαρος. Όσοι προσπαθούν να εισάγουν τέτοια στοιχεί α στην Εκκλησία Του, τον προδίδουν όπως ο Ιούδας. 

Ο Ιησούς προειδοποιεί και προτείνει στους μαθητές Του: μη γίνεστε σαν τους βασιλείς και του άρχοντες των εθνών που τα καταδυναστεύουν και έχουν το θράσος να τους παρουσιάζονται και ως ευεργέτες από πάνω. Αλλά ο πρώτος να είναι υπηρέτης όλων. Έτσι κατανικάται η δίψα για εξουσία και η δίψα για πλούτο . Έτσι δεν πέφτουμε στην αφανιστική  απόγνωση αλλά ακόμα κι όταν προδώσουμε τον Ιησού, όταν Τον αρνηθούμε όπως ο Πέτρος, καταφεύγουμε στη σωτήρια συντριβή και την αναγεννητική μετάνοια. Και να είμαστε σίγουροι πως ο Κύριος θα μας περιμένει όλους.

VENI DOMINE -Where The Story Ends

 

Απόγευμα Μεγάλης Τρίτης

 

Και πολλοί άρχοντες πίστεψαν σε Αυτόν αλλά το έκρυβαν για να μη διωχθούν από τη Συναγωγή. Αγάπησαν τη δόξα των ανθρώπων από τη δόξα του Θεού...τι συγκλονιστική αφήγηση και αυτή. Αν και πίστευαν στον Χριστό, δεν τολμούσαν να μιλήσουν. Έτρεμαν μήπως χάσουν τη κοινωνική τους θέση, την πολιτική εξουσία, τις εμπορικές συναλλαγές. Κι αυτό δε συμβαίνει μέχρι σήμερα; Πόσοι από εμάς προδίδουμε τον Χριστό για να μη χάσουμε τις κοινωνικές μας επαφές; Πόσοι από εμάς, αν και εκκλησιαζόμαστε τακτικά, στην καθημερινή ζωή μας δεν καταπατούμε με χιλιάδες τρόπους τον λόγο του Κυρίου; Πόσες φορές η διοικούσα Εκκλησία, δε νερώνει τη διδασκαλία της για να μη χάσει την κρατική εύνοια; Γινόμαστε έτσι χλιαροί, κρυβόμαστε πίσω από διφορούμενες διατυπώσεις ή σιωπούμε. Όμως το βιβλίο της Αποκάλυψης του Ιωάννου βροντοφωνάζει στους αιώνες. Τους χλιαρούς θα τους ξεράσει ο Κύριος. Και το κρίσιμο ζήτημα. Δεν είμαστε θερμοί πιστοί όταν είμαστε φανατικοί. Δεν είμαστε θερμοί πιστοί όταν προάγουμε έναν στείρο ηθικισμό. Δεν είμαστε θερμοί πιστοί όταν καταντάμε ζηλωτές χωρίς επίγνωση. Θερμοί είμαστε όταν ακολουθούμε τον Χριστό. Όταν προσεγγίζουμε με αγάπη τους αμαρτωλούς και περιθωριακούς όπως εκείνος. Όταν δεν ξεχωρίζουμε τον πλούσιο από τον πτωχό. Προσοχή εδώ. Όταν δεν τους ξεχωρίζουμε. Όταν τους αγαπάμε και τους δύο εξίσου και  όχι όταν μισούμε τον πρώτο ούτε όταν υποτιμούμε τον δεύτερο. Όταν αγωνιούμε για το ψωμί του διπλανού και όχι για το δικό μας. Όταν ζούμε ελεύθεροι από τα δεσμά της αμαρτίας και θέλγητρα του κόσμου τούτου. Όταν η επίδειξη για εμάς είναι αδιάφορη. Όταν δε μας αγγίζουν ούτε τα θετικά ούτε και τα αρνητικά σχόλια των ανθρώπων αλλά επιζητούμε μονάχα να ταυτίσουμε το θέλημά μας με εκείνο του Θεού. 

Ας θερμάνουμε αυτή τη πίστη. Ας μη φοβηθούμε να γίνουμε αποσυνάγωγοι.  Ας μη διαλέξουμε τη δόξα αυτού του κόσμου. Ας ζητήσουμε τη δόξα του Θεού.

WAGNER - Maybe Tomorrow

 

Απόγευμα Μεγάλης Δευτέρας

  

Τα "ουαί" του Κυρίου προς τους Φαρισαίους που διαβάζουμε το απόγευμα της Μεγάλης Δευτέρας είναι αλήθεια κάπως δυσάρεστα για εμάς τους κληρικούς καθώς σε αυτά δε βλέπουμε τις απαράδεκτες συμπεριφορές των Φαρισαίων αλλά και τις δικές μας, των ιερέων της Εκκλησίας του Χριστού. Του Κυρίου που κυνήγησαν και σταύρωσαν οι Φαρισαίοι. Και το γεγονός ότι επαναλαμβάνουμε τις συμπεριφορές τους είναι σαν να προδίδουμε τον ίδιο τον Χριστό. Γιατί κακά τα ψέματα, και τις πρωτοκαθεδρίες επιζητούμε και να μας φέρονται με σεβασμό και να μας φωνάζουν -όχι δασκάλους- αλλά γέροντες και πατέρες, και υψώνουμε τους εαυτούς μας θεωρώντας πως είμαστε κάποιοι σπουδαίοι. Και λέμε και ανοησίες όπως ότι η φιλανθρωπία αγιάζεται όταν γίνεται μέσω της Εκκλησίας λες και δεν είναι από μόνη της αγιαστική πράξη η φιλανθρωπία. Ακόμα δεν είναι λίγες οι φορές που φράζουμε  τον δρόμο για τον Παράδεισο στους ανθρώπους. Κάνουμε είναι η αλήθεια και  όλα όσα αναφέρονται στη σημερινή περικοπή. Και τελικά ναι, να το παραδεχτούμε, διυλίζουμε τον κώνωπα και καταπίνουμε την κάμηλον. Η αποψινή περικοπή είναι ένα σκληρό μάθημα αυτογνωσίας για εμάς. 

Όμως πριν γεννηθεί κάποια μορφή αντικληρικαλισμού στη συνείδηση των πιστών, και μάλιστα πριν εκστομίσει τα "ουαί" ο Κύριος κόβει κάθε τέτοια διάθεση από τον λαό. Να κάνετε αυτά που σας λένε, λέει στον λαό αλλά να αποφεύγετε να τους αντιγράφετε σε υποκρισία και συμπεριφορές ανάρμοστες. Γιατί ο αντικληρικαλισμός που έχει εισαχθεί στη χώρα μας(σε αυτή τη μορφή που τον συναντάμε σήμερα στη χώρα μας, τη νεκραναστημένη και γι' αυτό κενή περιεχομένου και ψυχής, από τον 17ο-18ο αιώνα της δυτικής Ευρώπης) δεν είναι τίποτα παραπάνω παρά "προφάσεις εν αμαρτίαις". Για να διευκολύνουμε τη συνείδησή μας να αποδεχτεί τα δικά μας λάθη, τις δικές μας αδυναμίες, ρίχνουμε εύκολο ανάθεμα στους κληρικούς και αποσιωπούμε τις δικές μας αμαρτίες.. Έτσι, με τη συνείδησή μας σε ύπνωση, ελαχιστοποιούμε την πνευματική μας προσπάθεια. 

Η Μεγάλη Εβδομάδα, δεν είναι μια εβδομάδα φολκλορικών θρησκευτικών τελετών. Είναι η κατ' εξοχήν εβδομάδα των παθών και της αγωνίας. Είναι η εβδομάδα των σκληρών αληθειών για τον εαυτό μας. Και το βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας, παίρνουμε το πρώτο ηχηρό μάθημα. Αν πράγματι θέλουμε να διδαχτούμε και να σωθούμε δηλαδή...

Place of Skulls - Darkest Hour

 

Κυριακή των Βαϊων απόγευμα

 

Οι τελώνες και οι πόρνες θα σας οδηγήσουν στη βασιλεία του Θεού. Πόσο εκκωφαντικά ξεκινά η Μεγάλη Εβδομάδα! Οι βεβαιότητες των τακτοποιημένων θρησκευόμενων ανθρώπων καταρρέουν. Η έξωθεν καλή μαρτυρία πηγαίνει στον κάλαθο των αχρήστων. Οι αμαρτωλοί, οι πόρνες και οι τελώνες, τους οποίους συνήθως κατακρίνουμε, μπαίνουν μπροστά και γίνονται οδηγοί μας. Γιατί αυτοί δεν έχουν ίχνος αυτοδικαίωσης μέσα τους. Αντίθετα έχουν συνείδηση της αμαρτωλότητάς τους και ταπείνωση ψυχής ώστε να ζητούν τη λύτρωσή τους και τη σωτηρία τους, μακριά από φλύαρα φιλοσοφικά συστήματα και δαιδαλώδεις τελετουργικές θεολογίες. Διψούν για κάτι νέο, για κάτι αληθινό, για κάτι ζωοποιό. Διψούν για τον Χριστό και Τον ακολουθούν. Είναι οι πρώτοι που περπατούν στην Οδό της Σωτηρίας. Ας μιμηθούμε τη μετάνοιά τους, ας απογυμνωθούμε από την περηφάνεια και τη δήθεν ευλάβειά μας και ας τους ακολουθήσουμε με ταπεινότητα.

Κυριακή των Βαϊων

 

Η Κυριακή των Βαΐων, μαζί με το Σάββατο του Λαζάρου, συγκροτούν ένα διήμερο θριάμβου. Ο Ιησούς, ο αγαπημένος δάσκαλος — αυτό νόμιζαν τότε — έχει νικήσει τον θάνατο· τον έχει μάλλον ξεγελάσει. Ανέστησε τον Λάζαρο και σήμερα, κάνει τη θριαμβευτική του είσοδο στην Ιερουσαλήμ. Οι Εβραίοι στρώνουν με βάγια τον δρόμο Του και Τον υποδέχονται ως Μεσσία. Κι όλα αυτά συνθέτουν το προοίμιο της Εβδομάδας των Παθών.

Οι προσδοκίες όμως διαψεύδονται. Ο Ιησούς δεν είναι ένας εθνικός ή κοινωνικός επαναστάτης. Δεν φέρνει μια βασιλεία όπως την έχουμε στο μυαλό μας οι άνθρωποι. Ο Χριστός φέρνει μια πλήρη επανάσταση· μια επανάσταση που ξεκινά από το πνεύμα. Που ελευθερώνει πρώτα την ψυχή και αφήνει τα υπόλοιπα — εθνικά και κοινωνικά — να ακολουθήσουν. Η Βασιλεία Του δεν είναι μια τυραννική ούτε έστω μια "πεφωτισμένη" κυριαρχία. Είναι η Βασιλεία της ελευθερίας. Ο Βασιλιάς αυτός ήρθε να μας λυτρώσει από τα δεσμά της αμαρτίας, από τις αλυσίδες των παθών, από την κακία που φωλιάζει μέσα μας. Και όποιος αποδεχτεί Αυτόν τον Βασιλιά, βλέπει τις εθνικές διαφορές να σβήνουν, τις κοινωνικές ανισότητες να καταργούνται, τη μοχθηρία και τις συγκρούσεις να εξαφανίζονται.

Αυτό όμως δεν είναι επιθυμητό από τους περισσότερους. Η ελευθερία και η ευθύνη που τη συνοδεύει δεν είναι πάντα θελκτικές. Η δίψα για εξουσία πάνω στους άλλους παραμένει άσβεστη. Κι έτσι, όταν αυτός ο Βασιλιάς που υποδεχόμαστε σήμερα δεν μας προσφέρει κυριαρχία ή προνόμια εις βάρος των άλλων, όχι μόνο τον απορρίπτουμε, αλλά τον σταυρώνουμε. Τα «ωσαννά» γίνονται «σταυρωθήτω».

Η σημερινή ημέρα είναι ημέρα δόξας του Κυρίου, αλλά και περίσκεψης δικής μας. Είναι η στιγμή που καλούμαστε να αντικρίσουμε κατάματα την αδυναμία μας να Τον καταλάβουμε, ακόμα κι εμείς που λέμε πως πιστεύουμε σ’ Εκείνον. Αυτή τη μέρα, ας αναλογιστούμε πως ακόμη και όταν ο θάνατος νικιέται μπροστά μας, εμείς εξακολουθούμε να είμαστε φορείς της κυριαρχίας του...

Jozef Van Wissem and Jim Jarmusch "Etimasia"

 

Σάββατο του Λαζάρου

Σήμερα, Σάββατο του Λαζάρου: Ο  Λάζαρος βρίσκεται ήδη μέρες τοποθετημένος στον τάφο του. Ο Ιησούς ζητά να ανοιχτεί ο τάφος. Οι αδερφές του Λαζάρου, οι συγγενείς και οι φίλοι διστάζουν. Φοβούνται το κύμα της δυσοσμίας, το αίσθημα της αποσύνθεσης που θα χυμήξει απ’ το μνήμα. Αντ' αυτών όμως ακούγονται τρεις λέξεις. "Λάζαρε, έλα έξω". Ο Λάζαρος εγείρεται από τους νεκρούς. Αντί θανάτου και φθοράς ο τάφος λάμπει από δόξα και θρίαμβο. Ο Άδης δέχεται το πρώτο μεγάλο, προειδοποιητικό χτύπημα. Ένα φως αρχίζει να αχνοφαίνεται στα σκοτεινά του δωμάτια. προάγγελος του μεγάλου εκτυφλωτικού φωτός που θα ακολουθήσει. 

Ο σωματικός θάνατος δε τρομάζει πια τους ανθρώπους του Θεού. Κακώς συνεχίζουμε να τον φοβόμαστε. Υπάρχει όμως ένας θάνατος πιο φρικτός και πιο σκοτεινός, τον οποίο αγνοούμε ενώ θα έπρεπε να τρέμουμε. Ο πνευματικός θάνατος. Αυτός που προηγείται του φυσικού θανάτου. Που του ξαναδίνει την κυριαρχία του πάνω στους ανθρώπους. Που συσκοτίζει και πάλι το ηττημένο βασίλειό του. Αυτός είναι ο αληθινός θάνατος, η πιο τρομακτική απειλή για την ανθρώπινη ύπαρξη. Αν δεν αφήσουμε τον Χριστό να συντρίψει και αυτού τις πύλες τότε ο Άδης ξαναχτίζει τα κελιά του για να μας κλείσει μέσα. 

Ο Λάζαρος αναστήθηκε και απελευθερώθηκε και από τα δύο είδη θανάτου. Η ανάστασή του είναι θαυμαστό γεγονός και υπόσχεση που θα επισφραγιστεί λίγες μέρες μετά. Ο θάνατος μπορεί να ηττηθεί. Ο θάνατος δεν είναι το τέλος. Είναι η αρχή του άφθαρτου θριάμβου...

Paul Chain - King of the Dream

 

Η αποδοχή της πτώσης ως αντεπίθεση

 

Ο μεγάλος εχθρός δεν είναι η κυβέρνηση. Ούτε το πολιτικό σύστημα. Ούτε καν η ανοησία του λαού που πιστεύει πως για όσα γίνονται σήμερα ευθύνονται πράγματα που έγιναν ή δεν έγιναν πριν σαράντα χρόνια επειδή έτσι του έμαθαν να πιστεύει αυτοί που κρατούν ην ενημέρωση δέσμια των επιδιώξεών τους. Ο πραγματικός εχθρός είναι η παραίτηση, η ιδιώτευση, η απάθεια. Αυτά δεν είναι παρά προάγγελοι της πτώσης. Και αυτή  έρχεται γοργά. Και είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας παρακμής η οποία είχε και έχει τη μορφή του ανούσιου καταναλωτισμού και της βλακώδους επίδειξης. Του ατομικισμού, όχι με την έννοια της ελευθερία του ατόμου αλλά με αυτή του άκρατου φιλοτομαρισμού. Της πρόκρισης του ατομικού και του στενού  οικογενειακού συμφέροντος. 

Η αποδοχή του ερχομού της πτώσης(φτωχοποίηση, υπογεννητικότητα, απώλεια της εθνικής κυριαρχίας μερικά από τα συμπτώματά της), είναι και η μόνη διέξοδος από αυτή. Γιατί όταν αποδέχεται τη πτώση ένας λαός, πρέπει να αποφασίσει. Θα την αποδεχτεί μοιρολατρικά και θα αφανιστεί σαν ένα σχέδιο στην αμμουδιά που σβήνει το κύμα ή θα αντισταθεί ηρωικά έστω και αν φαίνεται μάταιη η προσπάθεια; Η πρώτη επιλογή απλά θα επισπεύσει τα πράγματα και θα μειώσει το βάσανο. Η δεύτερη όμως ίσως να δυναμώσει τη σπίθα που ούτε καν φαίνεται πως υπάρχει τώρα. Ίσως η αντεπίθεση εναντίον του ίδιου του διαφαινόμενου  αφανισμού μπορέσει να αντιστρέψει τη ροή του ποταμού. 

Αδύνατον θα πει κάποιος. Δύσκολο θα πω εγώ. Πολύ δύσκολο. Μα και τόσο απεγνωσμένα όμορφο σαν εγχείρημα.

SAINT VITUS - I BLEED BLACK

 

Κανονικότητα...

 

Τούτη η κυβέρνηση, ήρθε στην εξουσία με την υπόσχεση της επαναφοράς κάποιας κανονικότητας. Τώρα που πλησιάζουμε στη Μεγάλη Εβδομάδα, σκέφτομαι ότι και οι Φαρισαίοι παρέσυραν τους Εβραίους να σταυρώσουν τον Χριστό υποσχόμενοι ακριβώς αυτό. Επιστροφή στη κανονικότητα. Ο Ιησούς διατάρασσε αυτή τη κανονικότητα. Με τις διδασκαλίες Του, με τη συναναστροφή με αμαρτωλούς, με τελώνες και κυρίως με αμαρτωλές και αιρετικές γυναίκες, με τα θαύματα που επιτελούσε(έχει αξία να μελετήσουμε κάθε θαύμα που έκανε, τα οποία δεν έγιναν για να αποδείξουν απλά τη θεότητά Του αλλά δημιουργούσαν ερωτήματα για ζητήματα άλλου τύπου, δείτε σε ποιους επιτέλεσε τούτα τα θαυμαστά), με την αμφισβήτηση της θρησκευτικής τάξης των Φαρισαίων και των πεπραγμένων τους. Οι τελευταίοι  έπεισαν τον λαό πως ήταν προς το συμφέρον του να επιστρέψει σε μια κανονικότητα. Η οποία συνίστατο στη ρωμαϊκή κυριαρχία, τη καταπίεση από την ίδια την εβραϊκή άρχουσα τάξη, την αναμονή ενός Μεσσία που δε φαινόταν να έρχεται, τη φτώχεια, τη κούραση και άλλα παρόμοια. Αυτή λοιπόν την άθλια στασιμότητα παρουσίασαν ως προτιμότερη από την αναστάτωση που προκαλούσε ο Χριστός οι Φαρισαίοι στο λαό και αυτός πείστηκε. Όπως πείθονται οι λαοί να ακολουθήσουν μια κανονικότητα -λιγότερο ή περισσότερο άσχημη- η οποία είναι πάντα υπέρ των αρχουσών τάξεων και ποτέ υπέρ των λαών. Και δυστυχώς, όσον αφορά την Εκκλησία, πολλές φορές συνηγορούμε κι εμείς οι κληρικοί υπέρ της διατήρησης αυτής της κανονικότητας. Και τότε μάλλον προδίδουμε την αποστολή μας. Ο κληρικός δεν αλαλάζει σαν ένας φανατισμένος ιδεολόγος, δεν ουρλιάζει σαν κάποιος πολεμιστής αλλά με σταθερή φωνή αμφισβητεί την καθεστηκυία τάξη, ρωτά για τα αίτια των ανισοτήτων, αμφισβητεί το "νόμιμο" της εκμετάλλευσης. Και στέκεται πάντα, μα πάντα δίπλα στον λαό. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος τα έβαλε με την αυτοκράτειρα για το χωράφι μιας χήρας, το οποίο ήθελε να το αποκτήσει η αυτοκράτειρα  επειδή...μπορούσε και της άρεσε(!) , ο Μέγας Βασίλειος έδιωξε τον φοροσυλλέκτη του τοπικού άρχοντα, ο Άγιος Νικόλαος σταμάτησε την άδικη εκτέλεση ενός κρατουμένου. Σήμερα απλά υπάρχουμε ως μια ακόμα γραφειοκρατική κρατική υπηρεσία και γινόμαστε εμείς αυτοί που λέμε στο λαό να σταυρώσει τον Χριστό ώστε να επιστρέψει σε μία -βολική για τη κυβέρνηση- καθημερινότητα. Αλλά και ο λαός, όταν αποζητά την "κανονικότητα", δε ζητά τίποτα περισσότερο από την περαιτέρω υποβάθμιση της καθημερινότητάς του...

Απέραντη Θάλασσα

 

Η αγάπη χωρίς σύνορα καταργεί την υπάρχουσα διάταξη των πραγμάτων. Ταυτόχρονα όμως τείνει να εκπληρώσει στο σύνολο αυτό που είναι ο βαθύτερος σκοπός κάθε τέτοιας διατάξεως. 

Αυτό γίνεται με το νόμο και τη χάρη, με το γράμμα και το πνεύμα, με τον τύπο και το γεγονός, με την αφηρημένη εικόνα και τη ζωντανή κλήση του ενανθρωπήσαντος Θεού.

Εκείνοι για τους οποίους χρειάστηκαν γραπτές εντολές, θα είχαν ανάγκη απ' αυτές τις πλάκες, αν είχαν ριχτεί μέσα στη φλόγα της Καιομένης Βάτου;

Η Αγάπη χωρίς σύνορα είναι η απέραντη θάλασσα, μεσ' στην οποία ο νόμος τελειούμενος παίρνει τέλος.

Λεβ Ζιλέ, Αγάπη δίχως Όρια, εκδ. Έλαφος

TROUBLE - Memory's Garden

 

Dietrich Bonhoeffer - 4 Φεβρουαρίου 1906 – 9 Απριλίου 1945

 

Ο Dietrich Bonhoeffer ήταν Γερμανός πάστορας και θεολόγος γνωστός για την αντίθεσή του στον εθνικοσοσιαλισμό. Aπό τους πρώτους επικριτές του ναζιστικού καθεστώτος, ο Bonhoeffer ενεπλάκη στην Εκκλησία της Ομολογίας, ένα κίνημα που πολέμησε ενάντια στον ναζισμό της Γερμανικής Ευαγγελικής Εκκλησίας.

Οι δεσμοί του με τη συνωμοσία της 20ης Ιουλίου 1944 για την ανατροπή του ναζιστικού καθεστώτος οδήγησαν στην εκτέλεσή του stiw 9/4/ 1945. Τα θεολογικά του γραπτά θεωρούνται κλασικά σε όλο τον χριστιανικό κόσμο.

Η σουπιά λοιπόν...

 

Σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις και όλο το θεατρικό που έχει στηθεί με το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΜ, το οποίο ο ίδιος ο πρόεδρός του(και...θαυμαστής της Ντ. Μπακογιάννη) το έβγαλε...άχρηστο(ήταν ευαγγέλιο εθνικής αυτογνωσίας για την ίδια κυβέρνηση η οποία τώρα πανηγυρίζει που έγινε κουρελόχαρτο), έχω να πω τα εξής και αντιγράφω από τη wikipedia:

Όπως και άλλα θαλάσσια μαλάκια, οι σουπιές έχουν αποθήκες ενός σκουρόχρωμου μελανιού, πλούσιο σε άλατα αμμωνίου και αμινοξέα. Το μελάνι της σουπιάς χρησιμοποιείται για χημική αποτροπή και άμυνα προκαλώντας διάσπαση της προσοχής αυτών που τους επιτίθενται. Το μελάνι εκτοξεύεται δημιουργώντας μια θολούρα στο νερό «προπέτασμα καπνού» επιτρέποντας στην σουπιά να διαφύγει. Επίσης, μπορεί να απελευθερωθεί ως ψευδόμορφη εικόνα στο νερό παρόμοιου μεγέθους με τη σουπιά, λειτουργώντας ως δόλωμα ενώ η σουπιά κολυμπάει μακριά.

Προσπαθώ να θυμηθώ κάποια πιο διεφθαρμένη και αποκρουστική κυβέρνηση από το '90 και δώθε και πραγματικά δε μπορώ. Ίσως μία που είχε πρωθυπουργό με το ίδιο επώνυμο με τον σημερινό αλλά νομίζω πως αυτή εδώ, την ξεπερνάει...

Johnny Cash - Hurt

 

Βαδίζοντας (σ)την εξομολόγηση

Η εξομολόγηση -κατά τη γνώμη μου- πρέπει να στηρίζεται στο " δευτε προς με παντες οι κοπιωντες και πεφορτισμενοι καγω αναπαυσω υμας". Ο εξομολόγος, σηκώνει το βάρος του εξομολογούμενου, το βάρος των αμαρτιών, ώστε σιγά σιγά να οδηγηθεί αυτός στη μετάνοια. Και ίσως -γιατί όχι;- να οδηγηθεί και ο εξομολόγος τελικά στη μετάνοια. Σε μια αναθεώρηση και των δικών του πεπραγμένων. Όμως αυτό έρχεται δεύτερο· πρώτος μένει πάντα ο εξομολογούμενος. Όπως και να έχει, η εξομολόγηση δεν πρέπει να ξεπέφτει ποτέ σε μια διαδικασία δικαστικής μορφής όπου ο εξομολογούμενος απολογείται και ο εξομολόγος βγάζει ετυμηγορία με τη μορφή κανόνα ή επιτιμίου. Γιατί αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εξής παρανόηση, η οποία είναι καταστροφική. Μπορεί ο εξομολογούμενος να θεωρήσει πως η επιβολή επιτιμίου ή κανόνα οδηγεί στη παραγραφή των αμαρτιών τις οποίες αισθάνεται ελεύθερος να επαναλάβει. Ο στόχος της εξομολόγησης δεν είναι κάποιου είδους εξιλέωση, αυτό είναι παγανιστικό κατάλοιπο, αλλά η συνειδητοποίηση της αμαρτίας, της αποτυχίας συνάντησης με τον Θεό και η αλλαγή, η πλήρης αλλαγή πορείας. Ο στόχος λοιπόν δεν είναι απλώς η καθοδήγηση στο σωστό δρόμο, όχι απλώς να δείξουμε μια κατεύθυνση, αλλά να συνοδοιπορήσουμε. Το μυστήριο της εξομολόγησης απαιτεί και από τον εξομολογούμενο αλλά και -κυρίως μάλλον- από τον εξομολόγο, πολύ περπάτημα!

Nick Cave & The Bad Seeds - Death Is Not the End

 

Κυριακή E΄ των Νηστειών (Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας)

 

Η σημερινή Κυριακή είναι αφιερωμένη στην Αγία Μαρία την Αιγυπτία. Η ιστορία λίγο πολύ γνωστή. Την παραθέτω όσο πιο σύντομα γίνεται: Η Οσία Μαρία γεννήθηκε στην Αίγυπτο και έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527 - 565 μ.Χ.). Από τα δώδεκα χρόνια της πέρασε στην Αίγυπτο μια ζωή ασωτίας. Ζώντας αυτήν την ζωή δεν εισέπραττε χρήματα, αλλά απλώς ικανοποιούσε το πάθος της. Λόγω της άσωτης ζωής και της σαρκικής επιθυμίας που είχε, κάποια φορά ακολούθησε τους προσκυνητές που πήγαιναν στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσουν τον Τίμιο Σταυρό. Και αυτό το έκανε, όχι για να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό, αλλά για να έχει πολλούς εραστές που θα ήταν έτοιμοι να ικανοποιήσουν το πάθος της.Αισθάνθηκε όμως, βαθιά μετάνοια από ένα θαυματουργικό γεγονός. Ενώ εισερχόταν στο ναό για να προσκυνήσει το Ξύλο του Τιμίου Σταυρού, κάποια δύναμη την εμπόδισε να προχωρήσει. Στην συνέχεια στάθηκε μπροστά σε μία εικόνα της Παναγίας, έδειξε μεγάλη μετάνοια και ζήτησε την καθοδήγηση και βοήθεια της Παναγίας. Με την βοήθεια της Θεοτόκου εισήλθε ανεμπόδιστα αυτή την φορά στον ιερό ναό και προσκύνησε τον Τίμιο Σταυρό. Στην συνέχεια, αφού ευχαρίστησε την Παναγία, άκουσε φωνή που την προέτρεπε να πορευθεί στην έρημο, πέραν του Ιορδάνου. Αμέσως ζήτησε την συνδρομή και την προστασία της Θεοτόκου και πήρε τον δρόμο της προς την έρημο, αφού προηγουμένως πέρασε από την ιερά μονή του Βαπτιστού στον Ιορδάνη ποταμό και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων. Στην έρημο έζησε σαράντα επτά χρόνια, χωρίς ποτέ να συναντήσει άνθρωπο.

Πολλές φορές, στεκόμαστε στο θαυμαστό γεγονός που έζησε η Αγία ή στην εξαιρετικά αυστηρή ασκητική ζωή που επέλεξε. Όμως η ουσία δε βρίσκεται ούτε στο ένα ούτε στο άλλο, όσο εντυπωσιακά κι αν φαίνονται. Η ουσία βρίσκεται στη μετάνοια της αγίας, δηλαδή στην αλλαγή του τρόπου ζωής, του τρόπου σκέψης της. 

Και πραγματικά, τι είναι πιο εντυπωσιακό; Η άσκηση στην έρημο, το θαυμαστό γεγονός στο ναό ή η αλλαγή του τρόπου που έβλεπε τη ζωή και του τρόπου με τον οποίο ζούσε μέχρι τώρα η αγία; Πριν  βιαστείτε να απαντήσετε το πρώτο ή το δεύτερο, σκεφτείτε λίγο το τρίτο. Πόσο εύκολο μας είναι να αλλάξουμε έστω τον τρόπο που βλέπουμε ένα και μόνο πράγμα στη ζωή μας. Τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε τη δουλειά μας. Μπορεί να είμαστε -για παράδειγμα- φωνακλάδες. Πόσο εύκολο είναι να αλλάξουμε τον τρόπο συμπεριφοράς στη δουλειά μας και από φωνακλάδες να γίνουμε ήρεμοι; Καθόλου, ε; Πόσο λοιπόν πιο δύσκολο και αξιοθαύμαστο είναι να αλλάξουμε συνολικά τον τρόπο ζωής μας; Ποσό δύσκολο είναι-πριν καν φτάσουμε στην αλλαγή- να διαπιστώσουμε και να παραδεχτούμε ότι έχουμε λάθος τρόπο; Ε, όλο αυτό, είναι η μετάνοια. Όλο αυτό είναι ό,τι πιο αξιοθαύμαστο μπορεί να βιώσει ένας πιστός στην πνευματική και εκκλησιαστική ζωή του. Αυτό είναι που πέτυχε η Αγία Μαρία η Αιγυπτία και αυτό είναι το δώρο που μας έδωσε ο Κύριος για να μπορούμε να έρθουμε κοντά Του.

Ας μην εντυπωσιαζόμαστε λοιπόν από τα θαυμαστά και τα μεγάλα. Ή αν εντυπωσιαζόμαστε -λογικό είναι ως ένα σημείο- να μην παρασυρόμαστε και να μη χάνουμε τα καθημερινά, αυτά που φαντάζουν πεζά και ίσως και μικρά. Γιατί από αυτά τα μικρά φτάνουμε ή μπορούμε να φτάσουμε στα μεγάλα...

The Cranberries - Promises

 

Τα λάθη

Τα λάθη πολύ συχνά μας στοιχειώνουν. Πολύ συχνά σκεφτόμαστε τι ωραία που θα ήταν να  γυρνούσαμε πίσω το χρόνο και να τα αποφεύγαμε. Αφού όμως αυτό δε γίνεται καλό θα είναι να ασχοληθούμε με αυτά που γίνονται. Ας διορθώσουμε ό,τι είναι δυνατόν να διορθωθεί από τα λάθη μας και να διδαχθούμε από εκείνα τα λάθη που δε μπορούμε -δυστυχώς- ούτε να διορθώσουμε. Άλλωστε, σε τελική ανάλυση, αν γυρίσουμε πίσω στο χρόνο και ξε-κάνουμε τα λάθη μας, θα αλλάξουμε τόσο το χαρακτήρα μας, ο οποίος έχει διαμορφωθεί εν πολλοίς και από τα λάθη μας, που ίσως να μην είμαστε πια οι ίδιοι άνθρωποι. Ίσως να αλλάξουμε τόσο που δε θα μας αναγνωρίζουμε. Και δεν είναι απαραίτητο ότι θα έχουμε αλλάξει προς το καλύτερο χωρίς τα λάθη αυτά...

The Doors - People Are Strange

 

Εκκλησιαστικό αντιλεξικό - Ωω

Φτάσαμε αισίως στο Ωω, το τελευταίο γράμμα της αλφαβήτου εκτός κι αν υπάρχει κι άλλο και μας το κρύβουν οι σιωνιστικοί κύκλοι για να μας αποκόψουν από το μεγαλειώδες μεγαλείο του ελληνισμού και της εξωγήινης καταγωγής μας. Φτάσαμε λοιπόν αισίως στο τέλος τούτης της προσπάθειας. Κατά καιρούς θα επιστρέφω στα γράμματα και θα συμπληρώνω λήμματα που ξέχασα αρχικά αφού πρώτα ανεβάζω και μια διεύθυνση (του blog μου) όπου θα υπάρχουν συγκεντρωμένα όλα τα λήμματα. Ίσως να προχωρήσω σε αντιλεξικό με ευρύτερη θεματολογία ή άλλες κατηγορίες. Θα δούμε. Για την ώρα θα ησυχάσω και από τον ηγούμενο θρακιώτικης μητρόπολης που κάθε πρωί μόλις το ρολόι έδειχνε 8.05 μου έστελνε: "δεν ανέβασες ακόμα το σημερινό γράμμα". Επιτέλους ελευθερία!!!

ωά: σιγά τα ωά σκέφτομαι κάθε φορά που κάποιος κληρικός μου αραδιάζει ένα κάρο "επιτυχίες" του.

ωδή: στον εαυτό μας κάνουμε τόσο μα τόσο συχνά....

ωκεανός: ανοησίας σκεπάζει την κοινωνία αλλά και στην Εκκλησία!

ώμο: συνήθως ψάχνουμε έναν για να κλάψουμε και δε βρίσκουμε. Οι μητροπολίτες τους δικούς τους τους έχουν μόνο για το ωμοφόριο.

ωραίο: την αίσθησή του έχουμε χάσει εντελώς στην Εκκλησία. Το μαρτυρούν τα υφάσματα ταπετσαρίας καναπέ που φοράμε για άμφια και οι επιχρυσώσεις ξύλινων τέμπλων με χρυσομπογιά.

ωραιοπάθεια: όταν χάνεις την αίσθηση του ωραίου, νομίζεις ότι είσαι ό,τι πιο ωραίο υπάρχει στη γη και αυτοθαυμάζεσαι. Μαντέψτε πού βρίσκουμε πολλά τέτοια δείγματα; Ναι, εκεί. Βλ. και λήμμα για τον ναρκισσισμό.

ωραιοποιούμε: καταστάσεις εντός της Εκκλησίας μέχρι που φτάνουμε να προσπαθούμε να συμμαζέψουμε τα ασυμμάζευτα!

ώρες: πολλές κρατά η κυριακάτικη θεία λειτουργία "στολισμένη" με υπερβολές, μακρόσυρτες ψαλμωδίες, κηρύγματα, λόγους κλπ. Προφανώς για να παίρνει ο πιστός μία αίσθηση του Γολγοθά.

ώριμος: για να γίνεις και να μπορείς να συμβουλεύεις πνευματικά και όχι μόνο, τους ανθρώπους που έρχονται σε σένα, πρέπει να έχεις περάσει κάποιες διαδικασίες στη ζωή σου και κάποιες καταστάσεις να έχεις βιώσει. Η διαδρομή σχολή -χειροτονία δεν καλύπτει αυτές τις διαδικασίες. 

ωροσκόπιο: το διαβάζουνε μετά μεγάλης ευλαβείας πολλοί που θεωρούν ανοησία να πιστεύεις στον Θεό(βλ. και ζώδια)

Tito & Tarantula - After Dark

 

Εκκλησιαστικό αντιλεξικό - Ψψ

 

ψάλτης: θα μπορούσε να είναι ταυτόσημο με το ψώνιο αλλά σε αυτό το λήμμα, το ψώνιο, χωρούν πολλοί περισσότεροι στο χώρο της Εκκλησίας

ψαράδες: το ταπεινό αυτό επάγγελμα εξασκούσαν οι περισσότεροι εκ των Αποστόλων και γι' αυτό ήταν άξιοι μαθητές του Κυρίου. Μάλλον θα πρέπει και οι κληρικοί να εξασκούμε ένα ταπεινό επάγγελμα πρώτα ώστε να έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε ένα δυο πράγματα

ψάχνω: τον Χριστό (ή λέω ότι Τον ψάχνω τέλος πάντων) μα ώρες ώρες είναι πολύ δύσκολο να διακρίνω τα ίχνη του στην Εκκλησία. Πολλοί τόνοι μούχλας και σκόνης τα καλύπτουν

ψεκασμενοι: πολλοί και διάφοροι. Κυρίως αυτοί που θεωρούν εαυτούς...αψέκαστους

ψέματα: δε λένε τα χείλη των ιερέων...ε τώρα τι να σχολιάσω; Χρειάζεται; Μάλλον όχι...

ψήφος: είναι ανήθικο να καθοδηγείται από άμβωνος...είναι ανήθικο να εργαλειοποιείται από κληρικούς...είναι αστείος(μη πω τίποτα βαρύτερο) ο τρόπος που δίνεται σε υποψήφιους αρχιερείς

ψιλά: να έχουν πάντα οι κληρικοί μαζί για τους ζητιάνους(δε γίνεται να έχουμε πάντα αλλά αξίζει η προσπάθεια), όχι για να μη τους κακολογήσουν οι γύρω αν δεν δώσουν(αυτοί θα κακολογήσουν έτσι κι αλλιώς) αλλά για να μη φεύγει κανείς με άδεια χέρια από κοντά μας. Η δικαιολογία "αν δώσω θα συνεχίσει να ζητιανεύει ή είναι απατεώνας ή θα πάρει ναρκωτικά" κλπ όζει υποκρισίας και σκληροκαρδίας

ψυχή: δεν είναι φυλακισμένοι στο σώμα αν είσαι χριστιανός. Σώμα και ψυχή αποτελούν το σύνολο. Τα άλλα όλα είναι στοιχεία που εισήλθαν από άλλες φιλοσοφικές επιρροές. Το ξαναγράφω μήπως και  το καταλάβουν όσοι δηλώνουν χριστιανοί. Οι υπόλοιποι ας πιστεύουν ό,τι θέλουν. Δικαίωμα και πρόβλημά τους.

ψυχολογία: άλλοι τη θεωρούν μεγάλο κακό και την εξοβελίζουν και άλλοι ως λύση για τα πάντα και τον μόνο τρόπο να προσεγγίζεις τα πράγματα. Και φυσικά τσακώνονται μεταξύ τους. Και φυσικά είναι το ίδιο ανόητοι και οι δύο(βλέπε και λήμματα παραδοσιακοί και προοδευτικοί)

ψώνια: το πιο συνηθισμένο είδος της εκκλησιαστικής χλωρίδας και πανίδας. Το εκπληκτικό είναι ότι υπάρχουν και σε φυτική και σε ζωική μορφή.

VNV Nation - When is the Future?

 

Εκκλησιαστικό αντιλεξικό - Χχ

 

χαμάλης: διάφοροι κληρικοί, κυρίως αρχιμανδρίτες έχουν έναν τέτοιον. Τους κουβαλά συνήθως τη βαλίτσα με τα άμφια. Ε, ή είμαστε ταπεινοί και απλοί ή δεν είμαστε

χαμηλοβλεπούσα: θηρίο ύπουλο και άκρως επιζήμιο. Ζει εντός λειτουργιών και ακολουθιών

χαρισματικός: νομίζει πως είναι ο οποιοσδήποτε κληρικός. Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε ούτε καν μέτριοι

χαρισματούχος: ο θαυματουργός ή προορατικός γέροντας. Όλα καταλήγουν σε έναν γέροντα στην Εκκλησία τελικά. Τον αναζητούν με πάθος όσοι ψάχνουν αν βρουν κάποιο τρόπο να καλύψουν τα κενά της προσωπικότητάς τους εκτός από το να την καλλιεργήσουν.

χελώνα: με τους ρυθμούς της γίνονται οι όποιες αλλαγές στην Εκκλησία

χορηγός: ο μεγάλος δωρητής. Πρόσωπο ιερότερο για τους κληρικούς ακόμα κι απ' ό,τι οι αγελάδες για τους Ινδούς

χριστιανισμός: το σύνολο ιδεών, κανόνων, διδαχών κλπ που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να ΜΗΝ ακολουθήσουν τη διδασκαλία του Χριστού.

χριστιανοί: ομάδα ανθρώπων οι οποίοι στο όνομα του Χριστού ζουν εντελώς αντίθετα από Αυτόν.

Χριστός: Το δεύτερο ιερότερο πρόσωπο στην Εκκλησία μετά τον μητροπολίτη ή τον γέροντα

χρυσά: παρά τα θρυλούμενα ΔΕΝ είναι χρυσά τα σκεύη και άλλα αντικείμενα των ναών. Απλά βαμμένα και κακόγουστα είναι. Το ίδιο ισχύει και για τους περισσότερους σταυρούς και εγκόλπια που φορούν οι κληρικοί.